Του ΜΙΧΑΛΗ ΨΥΛΟΥ
Επιτέλους! Η Ευρώπη μπορεί να …ηρεμήσει! Και να δώσει το πολυπόθητο συγχωροχάρτι στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη σύνοδο κορυφής της 25ης Μαρτίου. Το ίδιο και η Αμερική! Ο Τούρκος Πρόεδρος υποσχέθηκε να βελτιώσει την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης στη Γείτονα.
Αρα, θα πρέπει να περιμένουμε τώρα ότι :
-Θα αποφυλακιστούν οι χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι και οι πάνω από 100 Τούρκοι δημοσιογράφοι που σαπίζουν στις φυλακές;
-Θα αφεθούν ελεύθεροι ο πρώην Πρόεδρος του φιλο-Κουρδικού HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς που κρατείται χωρίς δίκη από το 2016 και ο φιλάνθρωπος επιχειρηματίας Οσμάν Καβαλά που παραμένει φυλακισμένος εδώ και τρία χρόνια;
-Θα γίνουν σεβαστές οι αποφάσεις του Ευρωπαικού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα;
-Θα επανέλθουν στο αξίωμά τους οι περίπου 50 εκλεγμένοι δήμαρχοι του HDP ,στην νοτιοανατολική Τουρκία, που καθαιρέθηκαν με διάφορες αβάσιμες κατηγορίες;
Τίποτα απ` όλα αυτά! Colpo grosso- που λένε και οι Ιταλοί. Βρώμικο τέχνασμα. Απλά ο Ερντογάν παρουσίασε χθες στο προεδρικό Παλάτι ένα «Σχέδιο Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα», σε μια προσπάθεια να κατευνάσει κατά το δυνατόν τις σφοδρές επικρίσεις τόσο στη χώρα του όσο και στο εξωτερικό για την όλο και πιο αυταρχική διακυβέρνησή του.
Λίγες ώρες πριν άλλωστε, 170 μέλη του Αμερικανικού Κογκρέσσου και από τα δύο κόμματα, κατήγγειλαν με κοινή επιστολή τους την Τουρκία για «κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» ,ζητώντας από τον υπουργό Εξωτερικών ,Άντονι Μπλίνκεν «να προσαρμόσει τη σχέση της Ουάσιγκτον με την Αγκυρα ,αναλόγως με τη συμπεριφορά που θα επιδείξει ο πρόεδρος Ερντογάν».
Γενικολογίες και ευχές
Το σχέδιο Ερντογάν περιλαμβάνει-όπως είπε- 9 γενικές αρχές,50 στόχους και 393 δράσεις και επικεντρώνεται κυρίως σε αλλαγές στη νομοθεσία. Χωρίς φυσικά να αναφέρονται ρητά ποιες βελτιώσεις θα υπάρξουν στην πράξη.
Μόνο γενικολογίες, όπως για ισχυρότερο σύστημα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενίσχυση της ανεξαρτησίας του δικαστικού σώματος και του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη, προστασία της ελευθερίας έκφρασης και θρησκείας.
Ο Τούρκος πρόεδρος διαβεβαίωσε ότι «ουδείς θα μπορεί να στερηθεί την ελευθερία του λόγω κριτικής και γνώμης», σπέρνοντας τον γέλωτα φυσικά στους παριστάμενους. Όταν είναι γνωστό ότι οι συνήγοροι
του Ερντογάν έχουν κάνει αγωγές σε δεκάδες χιλιάδες πολίτες για προσβολή του Προέδρου .Μια κατηγορία που προβλέπει πολυετή ποινή φυλάκισης …Ποιες υποσχέσεις έδωσε ο Ερντογάν;
-Οι δίκες που συνήθως κρατούν χρόνια, θα επισπεύδονται και οι δικαστές και οι αξιωματικοί επιβολής του νόμου θα εκπαιδεύονται τακτικά, ώστε να γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα .
-Θα ληφθούν μέτρα για τη διευκόλυνση των επαγγελματικών δραστηριοτήτων των δημοσιογράφων και θα ευθυγραμμίσει τους κανόνες προστασίας δεδομένων με τα πρότυπα της ΕΕ
-Θα δίδονται άδειες στους δημόσιους υπαλλήλους και τους σπουδαστές,, ανεξάρτητα από τη θρησκεία τους, για τις θρησκευτικές τους εορτές. διακοπές
-Οι φυλακίσεις θα βασίζονται σε συγκεκριμένα «αποδεικτικά στοιχεία» για εγκλήματα και οι συλλήψεις δεν θα γίνονται τη …νύχτα. Θα διευκολύνονται επίσης οι σοβαρά άρρωστοι, οι ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες να εκτίουν ποινές φυλάκισης κατ` οίκον.
-Συστήνεται επιτροπή για την παρακολούθηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις φυλακές και τη δημοσίευση κάθε χρόνο έκθεσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία.
-Παρέχονται πρόσθετες βελτιώσεις για τους ξένους επενδυτές ,σύμφωνα με τις επιταγές της… ΕΕ.
Λοιπόν, πρόκειται για … «επαναστατικά» μέτρα! Ιδίως όταν είναι πασίγνωστες οι πολιτικές πιέσεις που ασκούνται καθημερινά στο τουρκικό δικαστικό σύστημα, το οποίο έχει επιβάλει αυστηρές ποινές σε χιλιάδες ανθρώπους μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016. Όπως έγραψε στο twitter η δημοσιογράφος Νουρτσάν Μπαισάλ «δεν περιμένω τίποτα από το σχέδιο δράσης της κυβέρνησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε μια χώρα όπου το να μιλάμε αποτελεί έγκλημα».
Ο βετεράνος δικηγόρος Τουργκούτ Καζάνι μιλώντας στην Cumhuriyet ήταν ιδιαίτερα επικριτικός: «Οταν ακόμη και οι ισχύοντες νόμοι δεν εφαρμόζονται, το σχέδιο δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα που ανακοινώθηκε από τον Ερντογάν με κάνει να γελάω,αλλά και με τρομάζει.Γελάω γιατί όλα όσα περιγράφονται, υπάρχουν στο Σύνταγμα. Φοβάμαι όμως ,γιατί βλέπουμε τι κάνουν αυτοί που τραγουδούν μεταρρυθμιστικά τραγούδια» τόνισε ο βετεράνος δικηγόρος.Κάνει τα πάντα για να επανεκλεγεί
Ουδεμία αναφορά υπάρχει άλλωστε στο σχέδιο δράσης στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ,ούτε στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τα δικαιώματα των γυναικών. Από τον μόνο που πήρε ουσιαστικά το πράσινο φως ο Τούρκος πρόεδρος ήταν ο ακροδεξιός εθνικιστής εταίρος του, Ντεβλέτ Μπαχτσελί , τον οποίο ο Ερντογάν έσπευσε να συναντήσει αμέσως μετά την ομιλία του.
Προφανώς για να συζητήσουν τα επόμενα σχέδια εξαπάτησης της διεθνούς κοινής γνώμης. Το μόνο που θέλει είναι να τον αφήσει απερίσπαστο η Ευρώπη και η Αμερική για να συνεχίσει να κυβερνά αιωνίως, με σκληρό και αυταρχικό τρόπο.
Ο Μπαχτσελί αξιώνει και πιέζει για να τεθεί εκτός νόμου το φιλο-κουρδικό HDP, γεγονός που προκαλεί έναν ελαφρύ πονοκέφαλο στον Τούρκο πρόεδρο και κινδυνεύει να τινάξει στον αέρα τις υποσχέσεις του, πριν αλέκτωρ λαλήσει τρεις. Και αυτό γιατί ο Ερντογάν χρειάζεται εναγωνίως τις ψήφους των ακροδεξιών οπαδών του Μπαχτσελί, για να έχει ελπίδες επανεκλογής.
Το ομολόγησε άλλωστε ο Τούρκος πρόεδρος στην ομιλία του: «Ο απώτερος στόχος του σχεδίου δράσης είναι ένα νέο σύνταγμα» . Και κυρίως ένας νέος εκλογικός νόμος για να επανεκλεγεί χωρίς να απαιτείται το 50% των ψήφων. Και εδώ δυσκολεύουν τα πράγματα.
Η τελευταία δημοσκόπηση της MetroPoll έδειξε ότι διευρύνεται το χάσμα μεταξύ της αντιπολίτευσης και του κυβερνητικού συνασπισμού του Ερντογάν .Εάν διεξάγονταν σήμερα εκλογές, το 48,3% θα ψήφιζε υπέρ της αντιπολίτευσης και μόνο το 39,67 % για τον Ερντογάν.
Ο Τούρκος πρόεδρος έχει ήδη περάσει μια σημαντική συνταγματική αναθεώρηση με το δημοψήφισμα του 2017, ενισχύοντας υπέρμετρα τις εξουσίες του και μετατρέποντας σε Προεδρικό από κοινοβουλευτικό , το πολιτικό σύστημα . Σήμερα, μετά από σχεδόν 20 χρόνια στην εξουσία, ο Ερντογάν «ανακάλυψε» ότι τα τουρκικά συντάγματα από τη δεκαετία του 1960 είχαν συνταχθεί από κυβερνήσεις που προέκυψαν από στρατιωτικά πραξικοπήματα.
Η τουρκική αντιπολίτευση λέει ότι οι συζητήσεις για ένα νέο Σύνταγμα χρησιμεύουν στον Ερντογάν για να αλλάξει την ατζέντα και να αποσπάσει την προσοχή των πολιτών από τις δραματικές επιπτώσεις της πανδημίας και της οικονομικής ύφεσης.
“Το εκλογικό σώμα του κυβερνώντος συνασπισμού… λιώνει”, λέει η Αϊσουντά Κέλεμεν ,πολιτικός επιστήμονας στο Bard College της Γερμανίας. Με δεδομένο ότι Ερντογάν δεν διαθέτει πλέον εγγυημένα το 50% για να εκλεγεί στον πρώτο γύρο το 2023, ή ακόμη και στον δεύτερο γύρο.
«Σχεδιάζει ένα εκλογικό σύστημα με το οποίο θα μπορεί να εκλεγεί με απλή πλειοψηφία» λέει η Αϊσουντά Κέλεμεν . Το σίγουρο είναι ότι ο Τούρκος πρόεδρος δεν θα καταθέσει εύκολα τα όπλα, μετά από δύο δεκαετίες στην εξουσία. Ακόμη κι αν χρειαστεί να καταφύγει σε εμφύλιο …
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Δημοκρατία