Όπως όπως προσπαθούν να εγκαταλείψουν τη Ρωσία όσοι άνδρες ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα που μπορούν να κληθούν μετά την την μερική επιστράτευση που κήρυξε ο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ορισμένοι έχουν ήδη καταφέρει να εξασφαλίσουν ένα πολυπόθητο εισιτήριο και έχουν βγει εκτός χώρας ενώ φωτογραφίες που έχουν έρθει στη δημοσιότητα δείχνουν ουρές χιλιομέτρων να έχουν σχηματιστεί στα ρωσικά σύνορα από πολίτες που αναζητούν καταφύγιο σε Αρμενία, Γεωργία και Φινλανδία.
Μπαίνοντας στον χώρο αφίξεων, στο αεροδρόμιο του Γερεβάν της Αρμενίας, ο Σεργκέι δείχνει βλοσυρός και κουρασμένος, αφού έφυγε εσπευσμένα από τη Ρωσία μαζί με τον γιο του, φοβούμενος ότι θα τους έστελναν στο μέτωπο στην Ουκρανία.
Ο 44χρονος άνδρας, που προτίμησε να μην αποκαλύψει το επώνυμό του, είναι ένας από τους χιλιάδες Ρώσους που έφυγαν βιαστικά από τη χώρα τους μετά την εισβολή στην Ουκρανία, ένα φαινόμενο το οποίο φαίνεται να παίρνει διαστάσεις αφότου ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε τη μερική επιστράτευση εφέδρων, χθες, Τετάρτη.
Οι ρωσικές αρχές ανέφεραν ότι θα επιστρατευτούν 300.000 έφεδροι, όμως πολλοί Ρώσοι φοβούνται ότι ο αριθμός θα είναι κατά πολύ μεγαλύτερος.
«Η κατάσταση στη Ρωσία με ώθησε στη φυγή. Ναι, φύγαμε λόγω της επιστράτευσης», είπε ο Σεργκέι στο Γαλλικό Πρακτορείο. Ο γιος του, ο 17χρονος Νικολάι, εξήγησε: «Αποφασίσαμε να μην περιμένουμε να μας καλέσουν στον στρατό. Φύγαμε». Πρόσθεσε ότι δεν έχει πανικοβληθεί, όμως επικρατεί «αβεβαιότητα» και ο ίδιος «θλίβεται» με τις πρόσφατες εξελίξεις.
Το συναίσθημα αυτό μοιράζονται και άλλοι Ρώσοι που έφτασαν με την ίδια πτήση στην Αρμενία, μια χώρα του Καυκάσου όπου μπορούν να παραμείνουν για 180 ημέρες, χωρίς να χρειάζονται βίζα.
«Δεν είναι ωραίο πράγμα να πηγαίνεις στον πόλεμο τον 21ο αιώνα, είναι το λιγότερο που μπορώ να πω», σχολίασε ο Αλεξέι, 39 ετών που δεν ξέρει αν κάποια μέρα θα μπορέσει να επιστρέψει στη Ρωσία. «Όλα θα εξαρτηθούν από την κατάσταση».
Ένας άλλος Ρώσος, που δεν είπε το όνομά του «για λόγους ασφαλείας», δήλωσε ότι «σοκαρίστηκε» όταν ανακοινώθηκε η επιστράτευση. Στη Ρωσία «σχεδόν κανείς δεν στηρίζει αυτόν τον πόλεμο», διαβεβαίωσε. «Είναι τόσο οδυνηρό, θέλω απλώς να τελειώσει».
Μετά την επιστράτευση, οι περισσότεροι απ’ όσους έφτασαν στο Γερεβάν από τη Ρωσία ήταν άνδρες μάχιμης ηλικίας. Πολλοί έδειχναν τρομαγμένοι και απέφευγαν να μιλήσουν για τους λόγους που τους ώθησαν να αφήσουν τα πάντα πίσω τους.
Σύμφωνα με τη μη κυβερνητική οργάνωση OVD-Info, που παρακολουθεί τις κινητοποιήσεις σε όλη τη Ρωσία, την Τετάρτη συνελήφθησαν περισσότεροι από 1.300 άνθρωποι σε διαδηλώσεις κατά της επιστράτευσης.
«Φοβάμαι»
Ο Ντμίτρι, 45 ετών, εξηγεί ότι έφυγε στην Αρμενία παίρνοντας μαζί του μόνο ένα σακίδιο. Άφησε πίσω του τη γυναίκα του και τα δύο παιδιά του και «δεν έχει ιδέα» τι θα κάνει τώρα. «Δεν θέλω να πάω στον πόλεμο. Δεν θέλω να πεθάνω σε αυτόν τον παράλογο πόλεμο. Είναι ένας αδελφοκτόνος πόλεμος», υπογράμμισε.
Σύμφωνα με το Google Trends, ένα εργαλείο παρακολούθησης των «τάσεων» στις αναζητήσεις των χρηστών στο Google, η συχνότητα του ερωτήματος «πώς να φύγω από τη Ρωσία» εκατονταπλασιάστηκε από το πρωί της Τετάρτης, όταν ανακοινώθηκε η επιστράτευση.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ εκτίμησε ωστόσο σήμερα ότι οι πληροφορίες που κάνουν λόγο για «έξοδο» των Ρώσων έχουν «μεγαλοποιηθεί».
Πάντως οι πτήσεις που αναχωρούν από τη Ρωσία, περιορισμένες πλέον μετά τις κυρώσεις της Δύσης, είναι γεμάτες για τις επόμενες ημέρες και για σχεδόν όλους τους διαθέσιμους προορισμούς. Στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης πολλοί εκφράζουν φόβο ότι προσεχώς θα κλείσουν τα σύνορα, κάτι που σημαίνει ότι κανείς δεν θα μπορεί να φύγει ούτε από ξηράς.
Ένας 23χρονος Μοσχοβίτης είπε ανώνυμα στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι έκλεισε κατεπειγόντως εισιτήριο, ενώ αρχικά υπολόγιζε να ταξιδέψει εκτός Ρωσίας τον Οκτώβριο. «Φοβάμαι την επιστράτευση. Είμαι μεταξύ εκείνων που μπορεί να κληθούν», εξήγησε. Όσο για τους φίλους του, «κάποιοι πήγαν στις διαδηλώσεις, επειδή δεν έχουν τίποτα να χάσουν, άλλοι συμβουλεύονται δικηγόρο για να μάθουν αν κινδυνεύουν να κληθούν».
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία των αρμενικών υπηρεσιών μετανάστευσης, που χρονολογούνται από τον Ιούνιο, περίπου 40.000 Ρώσοι έφτασαν στη χώρα μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Στη γειτονική Γεωργία, την ίδια περίοδο, έφτασαν 50.000 Ρώσοι.
Ουρές στα σύνορα με τη Γεωργία
Την ίδια ώρα, ουρές χιλιομέτρων έχουν σχηματιστεί και στα σύνορα με τη Γεωργία.
Ένας άνδρας, που δεν θέλησε να κατονομαστεί, είπε στον Rayhan Demytrie του BBC ότι αμέσως μετά την ανακοίνωση του Προέδρου Πούτιν άρπαξε το διαβατήριό του και κατευθύνθηκε προς τα σύνορα, χωρίς να μαζέψει τίποτα άλλο, επειδή βρίσκεταισ την ηλικιακή ομάδα των ανθρώπων που θα μπορούσε ενδεχομένως να σταλεί στον πόλεμο.
Ορισμένοι μάρτυρες υπολόγισαν ότι η ουρά των αυτοκινήτων στο σημείο ελέγχου Upper Lars ήταν περίπου 5 χιλιόμετρα (3 μίλια), ενώ άλλες μαρτυρίες ανέφεραν ότι χρειάστηκαν επτά ώρες για να περάσουν τα σύνορα. Το βίντεο από τη σκηνή δείχνει κάποιους οδηγούς να αφήνουν τα αυτοκίνητα ή τα φορτηγά τους προσωρινά σε ακινησία.
This is what is happening now on the border between #Russia and #Georgia.
Video: Ekho Kavkaza pic.twitter.com/3eFznx3dvf
— NEXTA (@nexta_tv) September 21, 2022
#Breaking: just in – The traffic jam at the border with #Russia/#Finland has pilled up to 35KM and is rising by the hour, it is the only border who is still open for Russian civilians with shengen visas, after #Putin announced he will send 300.000 new troops to #Ukraine. pic.twitter.com/EOJ1346qDO
— Sotiri Dimpinoudis (@sotiridi) September 21, 2022
