Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να ερεθίσουν την επιδερμίδα σας ή να προκαλέσουν κάποια αλλεργική αντίδραση στον οργανισμό σας, η οποία εκδηλώνεται με εξανθήματα.
Αν ακουμπήσετε κάποιο φυτό (όπως ο “δηλητηριώδης κισσός”, η τσουκνίδα κλπ) είναι πολύ πιθανό να βγάλετε εξανθήματα στο σημείο της επαφής και γύρω από αυτό. Αυτό είναι δερματίτιδα που προκαλείται από την επαφή με κάποιο ερεθιστικό παράγοντα για το δέρμα. Όσο περισσότερο μείνει σε επαφή η επιδερμίδα σας με τον ερεθιστικό παράγοντα, τόσο πιο έντονη είναι η αντίδραση. Αυτή είναι η ερεθιστική δερματίτιδα εξ’ επαφής.
Αν, ωστόσο, τα εξανθήματα είναι αποτέλεσμα αλλεργικής αντίδρασης, τότε μπορεί να μην φταίει μόνο κάτι που ακουμπήσατε, αλλά και κάτι που φάγατε. Στην περίπτωση που ακουμπήσατε κάτι το οποίο σας προκάλεσε αλλεργική αντίδραση, αυτό που συμβαίνει είναι ότι το ανοσοποιητικό σας σύστημα “λανθασμένα” πιστεύει ότι απειλείται και επιτίθεται, δημιουργώντας αντισώματα κατά του “εισβολέα”. Η αλυσίδα των γεγονότων που ακολουθεί προκαλεί την απελευθέρωση χημικών ουσιών όπως η ισταμίνη. Αυτό είναι που προκαλεί την αλλεργική αντίδραση – σε αυτή την περίπτωση, ένα δερματικό εξάνθημα. Γι’ αυτό και ονομάζεται αλλεργική δερματίτιδα εξ’ επαφής.
Παράγοντες που προκαλούν δερματίτιδα εξ’ επαφής
-Δηλητηριώδης κισσός και άλλα φυτά με δηλητηριώδες φύλλωμα
-Βαφές μαλλιών
-Νικέλιο (ένα μέταλλο που βρίσκεται συνήθως σε κοσμήματα)
-Δέρμα (χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στη βυρσοδεψία)
-Το latex και το καουτσούκ
-Μερικά εσπεριδοειδή (κυρίως η φλούδα τους)
-Τεχνητά αρώματα σε σαπούνια, σαμπουάν, λοσιόν και καλλυντικά
-Ορισμένα φάρμακα (αλοιφές) που εφαρμόζονται στο δέρμα
Πώς θα ξεχωρίσετε την αλλεργική από την ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής
Δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσετε εάν ένα εξάνθημα προκλήθηκε από αλλεργία ή από κάποια ερεθιστική ουσία στο δέρμα σας, επειδή πολλά από τα συμπτώματα μπορεί να είναι όμοια.
-Με μια αλλεργία, τα συμπτώματα εκδηλώνονται συνήθως γύρω από το σημείο όπου έγινε η επαφή με αυτό στο οποίο είστε αλλεργικοί. Ένα εξάνθημα από απλό ερεθιστικό παράγοντα του δέρματος συνήθως εξαπλώνεται περισσότερο.
-Θα δείτε συνήθως ένα εξάνθημα να εμφανίζεται αμέσως μόλις ακουμπήσατε κάποιον ερεθιστικό παράγοντα (πχ φυτό). Με μια αλλεργία, μπορεί να περάσουν μία ή και δύο ημέρες πριν εμφανιστεί το εξάνθημα.
-Σε αμφότερες τις περιπτώσεις, το δέρμα σας μπορεί να κάνει φουσκάλες, ή μπορεί να παρατηρήσετε κόκκινα εξανθήματα με ανώμαλη επιφάνεια.
-Το δέρμα σας μπορεί να έχει φαγούρα και ίσως νιώσετε ένα κάψιμο. Η ερεθιστική δερματίτιδα εξ επαφής τείνει να είναι πιο επώδυνη απ’ ό,τι η απλή φαγούρα.
Τι να κάνετε αν βγάλετε εξανθήματα από δερματίτιδα εξ επαφής
-Μην αγγίζετε αυτό που σας προκάλεσε το εξάνθημα.
-Εάν μπορείτε, πλύνετε το δέρμα σας με σαπούνι και κρύο νερό αμέσως μετά την επαφή. Είναι πολύ πιθανό να απαλλαγείτε από το σύνολο ή το μεγαλύτερο μέρος της (όποιας) ερεθιστικής ουσίας. Αυτό θα βοηθήσει στην μείωση των συμπτωμάτων.
-Για τις φουσκάλες, δοκιμάστε να κάνετε κρύες υγρές κομπρέσες για 30 λεπτά, τρεις φορές την ημέρα.
-Τα αντιισταμινικά σε χάπια μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση από τον κνησμό (φαγούρα).
-Μην χρησιμοποιείτε αντιισταμινικό σε μορφή αλοιφής, εκτός αν συνιστάται από το γιατρό σας, επειδή μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω ερεθισμό του δέρματος ή αλλεργική αντίδραση.
-Αν το εξάνθημα καλύπτει μόνο μια μικρή επιφάνεια στο δέρμα, μια αλοιφή με υδροκορτιζόνη μπορεί να είναι ό,τι χρειάζεστε για να ανακουφιστείτε.
Πότε πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας
Καλέστε το γιατρό σας εάν το εξάνθημα σας δεν είναι καλύτερα μετά από μερικές ημέρες. Ο γιατρός σας θα σας εξετάσει και θα σας κάνει ερωτήσεις για να καταλάβει τι ακριβώς προκάλεσε το εξάνθημα.
Ανάλογα με το πόσο σοβαρό είναι το εξάνθημα σας, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει χάπια ή αλοιφή με στεροειδείς ουσίες ή/και κάποιο αντιισταμινικό.
