Ο Ισλαμιστής Πρόεδρος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν (Recep Tayyip Erdoğan) απάντησε σε στημένες ερωτήσεις δικών του δημοσιογράφων για την επικαιρότητα μετά την επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία.
Δίνοντας έμφαση στo ότι είναι «περίοδος να κάνεις φίλους και όχι εχθρούς» κατά τις πρόσφατες “θερμές επαφές” στην εξωτερική πολιτική, ο Ερντογάν δήλωσε ότι θα γίνουν γρήγορα βήματα και για τη ρύθμιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Πρέπει να διαβαστούν οι παρακάτω γραμμές γιατί ο αναγνώστης θα αντιληφθεί αμέσως τον σατανικό τρόπο με τον οποίο σκέφτεται ο Ερντογάν. Θα γινει αμέσως αντιληπτό πόσο εύκολα οι εχθροί γίνονται “φίλοι” για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα του Ισλαμιστή προέδρου της Τουρκίας.
Από τη μία στιγμή στην άλλη, ξεχνά τις ύβρεις που εκστόμισε και αναφέρεται με δήθεν “λόγια αγάπης”. Εϊναι ένας τεράστιος ψεύτης και φαίνεται και από τα υπονούμενα εναντίον του Ισραήλ.
Στη “συνέντευξή” του στους δικούς του δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του από τη Σαουδική Αραβία, ο ισλαμιστής Πρόεδρος έκανε τις εξής εκτιμήσεις:
Δόξα τω Θεώ ολοκληρώσαμε με επιτυχία την επίσημη επίσκεψή μας στη Σαουδική Αραβία μετά από πρόσκληση του αγαπητού μου αδελφού Hadimul Haramayn και Sherifeyn, Βασιλιά Salman. Την πρώτη μέρα της επίσκεψής μας, συναντηθήκαμε και με τον βασιλιά Salman bin Abdulaziz al-Saud και με τον διάδοχο του θρόνου Mohammed bin Salman στη Τζέντα. Εξετάσαμε τα θέματα της ατζέντας μας και όλες τις πτυχές των διμερών μας σχέσεων μαζί τους.
Ανταλλάξαμε απόψεις για περιφερειακά και διεθνή θέματα. Εστιάσαμε στα κοινά βήματα που μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας την επόμενη περίοδο. Σε αυτό το πλαίσιο, επανέλαβα την υποστήριξή μας για την ασφάλεια και τη σταθερότητα της Σαουδικής Αραβίας. Τόνισα ότι δεν ξεχωρίζουμε την ασφάλεια της περιοχής του Κόλπου από τη δική μας ασφάλεια.
Η ταχεία ανάκαμψη του εμπορίου μας, η άρση των προβλημάτων στα τελωνεία, η προώθηση των επενδύσεών μας και τα νέα έργα που μπορούν να αναλάβουν οι εργολάβοι μας αποτέλεσαν τα κύρια ζητήματά μας από διμερή σκοπιά. Συζητήσαμε επίσης τι μπορούμε να κάνουμε για την αμυντική βιομηχανία. Φυσικά, συζητήσαμε και τα προβλήματα των πολιτών και των εταιρειών μας στη Σαουδική Αραβία. Συμφωνήσαμε ότι πρέπει να επανενεργοποιήσουμε ένα μεγάλο οικονομικό δυναμικό με οργανισμούς που θα φέρουν κοντά τους επιχειρηματίες και τους επενδυτές των δύο χωρών.
Παρεμπιπτόντως, ένας από τους υποψηφίους για τη γνωστή EXPO του 2030 είναι η Σαουδική Αραβία. Εμείς, ως Τουρκία, δηλώσαμε ότι θα τους στηρίξουμε σε αυτό το θέμα. Είπαμε ότι θα τους υποστηρίξουμε να διοργανώσουν την EXPO 2030 στο Ριάντ.
Εξέφρασα την ικανοποίησή μου για την επανέναρξη των αμοιβαίων προγραμματισμένων πτήσεων. Δήλωσα συγκεκριμένα ότι δίνουμε σημασία στην προώθηση του τουρισμού. Καθώς χαλαρώνουν τα μέτρα για την πανδημία οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας, οι πολίτες μας θα μπορούν να πραγματοποιούν τις τελετουργίες Hajj και Umrah φέτος. Η ποσόστωση για το Hajj έχει ήδη ανακοινωθεί. Δεν υπάρχει τέτοια ποσόστωση στην Umrah. Για την Umrah υπάρχει περιθώριο.
Πιστεύω ότι η επίσκεψή μας θα προαναγγέλλει μια νέα εποχή στις σχέσεις μεταξύ των χωρών μας. Επιδείξαμε την κοινή βούληση μας να αναπτύξουμε τις σχέσεις μας στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού και εμπιστοσύνης, ξεκάθαρα και στο υψηλότερο επίπεδο. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια για τα κοινά μας συμφέροντα και τη σταθερότητα της περιοχής μας.
Ελπίζω ότι οι κοινές μας προσπάθειες με τη Σαουδική Αραβία θα φέρουν οφέλη στις χώρες μας και στην περιοχή μας. Εύχομαι το Ραμαζάνι, ο μήνας της ειρήνης, της φιλίας και της αλληλεγγύης, να είναι καθοριστικός παράγοντας για την ειρήνη, τη σταθερότητα, την ενότητα και την ενίσχυση του κλίματος αγάπης σε ολόκληρη την ισλαμική γεωγραφία. Θα ήθελα να εκφράσω συγκεκριμένα ότι κατά την επίσκεψή μας βιώσαμε μεγάλη στοργή και εγγύτητα από τα αδέρφια μας στη Σαουδική Αραβία. Για άλλη μια φορά, στο πρόσωπο του αγαπητού μου αδελφού Βασιλιά Salman, ευχαριστώ ειλικρινά όλες τις αρχές της Σαουδικής Αραβίας για την ειλικρινή φιλοξενία τους.
Σας εύχομαι για το μπαϊράμι εκ των προτέρων.
Οι διπλωματικές επαφές
ΕΡΩΤΗΣΗ: Υπήρχαν συνομιλίες στη Βαγδάτη μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν τους τελευταίους μήνες. Αυτό ήταν σημαντικό. Από την άλλη, πώς αξιολογείτε την προσέγγιση με την Τουρκία σε αυτό το πλαίσιο; Έχουμε επίσης μια αμυντική βιομηχανία όπου καλύπτουμε το 80 τοις εκατό των δικών μας αναγκών. Από αυτήν την άποψη, ήταν πρότυπο μεταξύ των δύο χωρών;
Erdoğan: Προς το παρόν, δεν έχουμε πραγματοποιήσει ακόμη τη σύνοδο του Στρατηγικού Συμβουλίου Υψηλού Επιπέδου με το Ιράν. Αλλά φυσικά, πρέπει να εκφράσω ότι υπάρχει πρόβλημα μεταξύ της περιοχής του Κόλπου και του Ιράν. Ειδικότερα το ζήτημα της Υεμένης είναι ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα της διαίρεσης.
Υπάρχει και το θέμα των Χούθι εκεί. Αυτή τη στιγμή, η ευαισθησία της Σαουδικής Αραβίας σε αυτό το θέμα συνεχίζεται. Ωστόσο, αν και μοιραζόμαστε ορισμένες ευαισθησίες, φυσικά, συνεχίζουμε και θα συνεχίσουμε αυτή τη συνάντηση του Στρατηγικού Συμβουλίου Υψηλού Επιπέδου μεταξύ μας. Δεν υπάρχει πρόβλημα εδώ. Ωστόσο, μοιραστήκαμε τις σκέψεις μας ότι μπορούν να γίνουν κάποια κοινά βήματα με τη Σαουδική Αραβία, ειδικά για την αμυντική βιομηχανία.
Ενώ αυτά τα βήματα μπορεί να είναι αμοιβαία στη χώρα μας ή στη Σαουδική Αραβία, είναι δυνατό να γίνουν τέτοια βήματα σε τρίτες χώρες. Εμείς έχουμε την τεχνογνωσία. Αυτοί έχουν το κεφάλαιο. Επομένως, είναι δυνατό να γίνουν τέτοια βήματα ενσωματώνοντας τη τεχνολογία και το κεφάλαιο.
Σε αυτό το σημείο, πρέπει να πάψουμε να είμαστε πλέον αγορά. Πρέπει να είμαστε παραγωγοί, και εκτός από παραγωγός, πρέπει να βρούμε μαζί νέες αγορές. Συμφωνήσαμε και σε αυτό. Ελπίζω ότι ο ισλαμικός κόσμος δεν θα είναι πλέον αγορά, ελπίζω ότι θα είναι σε μια θέση να παράγει και να ανοίγεται σε νέες αγορές.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Η επίσκεψή σας στη Σαουδική Αραβία θα μπορούσε να είναι η αρχή για τον τερματισμό των περιφερειακών κρίσεων και πολέμων στο Ιράκ, τον Λίβανο, την Υεμένη και ειδικά στη Συρία; Διότι η Τουρκία έχει αναλάβει μια πολύ σοβαρή ειρηνευτική αποστολή στον πόλεμο μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Οι άνθρωποι της περιοχής περιμένουν μια τέτοια ειρηνευτική αποστολή πιο πολύ από την Τουρκία. Με αυτή την αποστολή, μπορεί η Τουρκία να πρωτοστατήσει στον τερματισμό των κρίσεων στη Μέση Ανατολή;
Erdoğan: Φυσικά και μπορεί. Δεν υπάρχει λόγος για να μην το κάνει. Διότι έχουμε πολλά κοινά με χώρες της Μέσης Ανατολής. Πρώτα απ ‘όλα, αυτές οι χώρες είναι χώρες των οποίων οι άνθρωποι είναι μουσουλμάνοι και η κυβέρνηση των οποίων είναι μουσουλμανική. Ωστόσο, μια από τις ισχυρές χώρες στον κόσμο επιδίωξε τους αυτοκρατορικούς της στόχους στη Συρία και στο Ιράκ.
Με τον ίδιο τρόπο για να εμπλέξουν μία ή δύο χώρες από την Ευρώπη έστειλαν φορτηγά γεμάτα οπλισμό. Σε ποιον λοιπόν τα έδωσαν; Τα έδωσαν σε τρομοκρατικές οργανώσεις σε αυτές τις περιοχές. Μας έχουν ενοχλήσει σοβαρά με αυτές τις τρομοκρατικές οργανώσεις και συνεχίζουν να μας ενοχλούν. Δεν τους το επιτρέψαμε και δεν θα τους επιτρέψουμε. Επί του παρόντος, υπάρχει μια ιρακινή διοίκηση στο Ιράκ που είναι σε αλληλεγγύη μαζί μας και με την οποία οι συνομιλίες εξελίσσονται προς θετική κατεύθυνση.
Με αυτήν την ιρακινή κυβέρνηση, ελπίζω ότι θα συνεχίσουμε να κάνουμε αυτά τα θετικά βήματα για την ειρήνη της περιοχής. Στη Συρία, η κατάσταση είναι λίγο διαφορετική. Είμαστε σε αλληλεγγύη με τους ανθρώπους εντός της Συρίας εκεί. Θα κάνουμε κοινά βήματα μαζί τους εκεί.
Όπως γνωρίζετε, στο βόρειο τμήμα της Συρίας, εμείς, ως Τουρκία, κερδίσαμε και κερδίζουμε τις καρδιές των ανθρώπων με τα σπίτια από μπρικέτες που φτιάχνουμε. Στόχος μας είναι να χτίσουμε εδώ καταρχήν 100 χιλιάδες σπίτια από μπρικέτες. Έχουμε έναν στόχο, ας κάνουμε να εγκατασταθούν πρώτα εκεί αυτούς που πάνε εκεί από την Τουρκία ή μετακινούνται για εγκατάσταση σε εκείνα τα σπίτια εντός Συρίας και μετά από αυτό, ελπίζουμε, να τους εξασφαλίσουμε να μετακομίσουν στα δικά τους σπίτια.
Μέχρι στιγμής έχουμε ολοκληρώσει περίπου 60 χιλιάδες σπίτια. Συνεχίζουμε αυτή τη διαδικασία με κατοικίες τύπου 2+1. Στη Συρία, κάνουμε και θα κάνουμε τα βήματα μας φέρνοντας το λαό στο πλευρό μας και πιστεύω ότι η δουλειά μας θα είναι πολύ πιο εύκολη φέρνοντάς τους στο πλευρό μας.
Ελπίζω ότι η διοίκηση στο Ιράκ θα ανακοινωθεί το συντομότερο δυνατό. Υπάρχουν δύο θέματα εκεί. Το ένα είναι η κατάσταση στο Βόρειο Ιράκ, το άλλο η κεντρική κυβέρνηση. Οι συνομιλίες μας με τα μέρη συνεχίζονται μέσω των υπηρεσιών πληροφοριών μας. Ελπίζω το αποτέλεσμα να είναι καλό και εκεί.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ξεκίνησαν οι επαφές με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία. Υπάρχει παρόμοια κατάσταση με την Αίγυπτο σε υψηλό επίπεδο; Συζητήθηκε αυτό στη Τζέντα;
Erdoğan: Αυτό το θέμα δεν ήταν στην ατζέντα μας στη Τζέντα. Αλλά αυτή τη στιγμή υπάρχει μια πραγματικότητα. Έχουμε μια πολιτική σχετικά με το Ισραήλ. Ομοίως, είναι δυνατόν να υπάρξει μια τέτοια πολιτική και με την Αίγυπτο. Οι σχέσεις μας με την Αίγυπτο, σε χαμηλό επίπεδο, επιπλέον και μεταξύ των υπηρεσιών πληροφοριών μας, συνεχίζονται.
Οι σχέσεις μας μεταξύ των επιχειρηματιών μας συνεχίζονται. Τα θετικά αποτελέσματα δείχνουν ότι αυτά τα βήματα μπορούν να γίνουν σε υψηλότερο επίπεδο. Διότι ο αιγυπτιακός λαός και ο τουρκικός λαός έχουν πολλά κοινά μεταξύ τους. Επομένως δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τον αιγυπτιακό λαό.
Η καρδιά μας επιθυμεί το εξής: να επιτύχουμε αυτή την ενότητα, αυτή τη συνοχή το συντομότερο δυνατό. Διότι πιστεύω ότι μόλις το πετύχουμε αυτό, η ειρήνη και η ενότητα της περιοχής θα μεταβούν σε πολύ πιο προχωρημένο επίπεδο.
Οι σχέσεις με την Αίγυπτο
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αναφορικά με τη διαδικασία βελτίωσης των σχέσεων με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, τι είδους αλλαγή παραδείγματος συνέβη κατά την πρόσφατη επίθεση εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, δηλαδή όσον αφορά τη μεγάλη επιτυχία στη διαχείριση των δύσκολων σχέσεών μας με τη Ρωσία και στη διόρθωση των ταχέως επιδεινούμενων σχέσεών μας; Πώς και γιατί η Τουρκία έκανε αυτά τα βήματα; Τι είδους πολιτική ακολουθούμε εδώ; Η δεύτερη ερώτησή μου αφορά στις εκλογές στη Γαλλία. Ο δεύτερος γύρος ολοκληρώθηκε στις 24 Απριλίου, ήταν δύσκολες εκλογές. Το δεύτερο και το τέταρτο κόμμα ήταν ακροδεξιά στον πρώτο γύρο. Στη Γαλλία, είδαμε ότι οι ριζοσπαστικές αριστερές και ακροδεξιές συζητήσεις που είδαμε μετά την 11η Σεπτεμβρίου ήρθαν στο προσκήνιο. Αυτό επηρεάζει πολύ τα κόμματα του κέντρου και το κέντρο. Θα ήθελα παρακαλώ να αξιολογήσετε αυτή τη διαδικασία και τα αποτελέσματά της όσον αφορά τις σχέσεις της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ και τις σχέσεις της με τη Γαλλία.
Erdoğan: Ας ξεκινήσουμε με τη δεύτερη ερώτηση καθώς είναι μια πρόσφατη εξέλιξη. Ειλικρινά, νομίζω ότι η εξάλειψη των άκρων στις γαλλικές εκλογές και η ήττα τους είναι νίκη για ολόκληρο τον κόσμο μας. Γιατί ό,τι υποφέρουμε, το υποφέρουμε από τα άκρα. Μάλιστα, στις επικοινωνίες που είχα με φίλους έλεγα το εξής.
«Τώρα πλέον γνωρίζουμε τον Macron, ξέρουμε. Οι σχέσεις μας βρίσκονται σε ένα σωστό σημείο. Ως εκ τούτου, θα είναι πολύ πιο σωστό να κερδίσει τις εκλογές ο Macron όσον αφορά τις σχέσεις Τουρκίας-Γαλλίας». Οι ελπίδες μας εκπληρώθηκαν. Αλλά πάνω από όλα, νομίζω ότι ο Macron ακολούθησε μια έξυπνη πολιτική. Από την άλλη πλευρά, αποδείχθηκε ότι οι αντίπαλοι του Macron δεν μπόρεσαν να αναλύσουν πλήρως τη δομή, την κοινωνιολογική δομή της Γαλλίας.
Με άλλα λόγια, η πολύ ξεκάθαρη επίδειξη της εχθρότητάς τους προς το Ισλάμ, ειδικά η ακραία στάση τους απέναντι στη μαντίλα και το ότι έβαλαν στο προσκήνιο ανοιχτά τις πρακτικές που θα εφάρμοζαν απέναντι στους μουσουλμάνους, φυσικά, έφεραν τον Macron ακόμα πιο μπροστά για τον δεύτερο γύρο. Ειδικά, οι προσεγγίσεις, η επιτυχία του κ. Macron στο τελευταίο τηλεοπτικό πρόγραμμα τον έφεραν στο προσκήνιο στον τελικό γύρο και έφεραν τη νίκη στις εκλογές, κατά τη γνώμη μου.
Λίγο πριν τις εκλογές, είχαμε μια κατ’ ιδίαν συνάντηση για περίπου μία ώρα στη συνεδρίαση του ΝΑΤΟ. Σε εκείνη τη συζήτηση, μιλήσαμε για το πώς θα σχεδιάσουμε τις σχέσεις Τουρκίας-Γαλλίας το επόμενο διάστημα, τι βήματα θα κάνουμε. Ας ελπίσουμε δόξα τω θεώ ότι με το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών, οι μεταξύ μας σχέσεις θα είναι σε πολύ καλύτερη θέση.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, καθώς η Τουρκία φυσικά είναι μια καθοριστική χώρα στη περιοχή, δεν μας ωφελεί σε τίποτα αν σπάσουμε τελείως τα νήματα. Η προσέγγισή μας, το στυλ μας είναι πάντα: Ακόμα κι αν είναι στο επίπεδο μιας κλωστής, δεν θα σπάσεις τον δεσμό, θα κρατήσεις αυτόν τον δεσμό γιατί μια μέρα μπορεί να σου χρειαστεί αυτή η σχέση.
Με αυτή την κατανόηση, θέλουμε να μην σπάσουμε αυτούς τους δεσμούς μεταξύ μας. Φυσικά, το Ισραήλ χρειάζεται την Τουρκία. Πρέπει να είσαι ρεαλιστής, το χρειαζόμαστε επίσης όσον αφορά τις καταστάσεις στην περιοχή, ειδικά όσον αφορά τα σχέδια για ειρήνη. Θέλαμε να κάνουμε αυτά τα βήματα με αυτόν τον τρόπο.
Αυτά τα βήματα που έχουμε κάνει φαίνεται να είναι σωστά. Φυσικά, το γεγονός ότι ένας Πρόεδρος όπως ο Herzog βρίσκεται στην ηγεσία του Ισραήλ συνέβαλε καθοριστικά στο να γίνει ένα βήμα προς την ειρήνη σε αυτές τις σχέσεις. Ελπίζουμε ότι θα φέρουμε τις σχέσεις με τον Π/Θ σε πολύ καλύτερη θέση. Φυσικά, οι αναταραχές που προκάλεσαν ορισμένες ισραηλινές ακραίες ομάδες και ριζοσπαστικές ομάδες στο Masjid al-Aqsa κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού μας ενόχλησαν σοβαρά.
Είπαμε επίσης στον κ. Herzog ότι το Πάσχα και η δική μας περίοδος της Νηστείας συνέπεσαν, είπαμε, «ελπίζω αυτή η περίοδος να μην είναι τόσο θορυβώδης και συγκρουσιακή, θα περάσει με πολύ πιο ήρεμο τρόπο», αλλά δυστυχώς δεν εκπληρώθηκε όπως επιθυμούσαμε, ξαναζήσαμε δυσκολίες. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα τις ξαναζήσουμε εφεξής.
«Δεν είναι Πρόεδρος να κάνεις εχθρούς, αλλά να κερδίζεις φίλους»
ΕΡΩΤΗΣΗ: Υπάρχουν κάποιες εσωτερικές επικρίσεις για την εξωτερική πολιτική. Δηλαδή, όταν βλέπουμε την εξωτερική πολιτική υπό την εξίσωση Αιγύπτου, Ισραήλ, Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Σαουδικής Αραβίας, μιλάω για την αντιπολίτευση, υπάρχουν και αυτοί που εκτίμησαν θετικά τις πρόσφατες εξελίξεις, αλλά από την άλλη, υπάρχουν επικρίσεις του τύπου «εσείς μιλούσατε άσχημα σε αυτές τις χώρες, τις επικρίνατε, τώρα γιατί αναπτύσσετε σχέσεις με αυτές τις χώρες». Υπάρχουν εκείνοι που θέλουν οι σχέσεις να παραμένουν πάντα τεταμένες και να μην βελτιώνονται. Θέλουν να κρατήσουν την Τουρκία σε έναν γνωστό κύκλο; Οι σχέσεις διαμορφώνονται από τις μεταβαλλόμενες συνθήκες; Ποιο είναι το σχόλιό σας;
Erdoğan: Πρώτα απ ‘όλα, πρέπει να το δούμε αυτό μια φορά. Η αντιπολίτευση στην Τουρκία δεν υπήρξε ποτέ εποικοδομητική. Η αντιπολίτευση στην Τουρκία χτιζόταν πάντα πάνω σε αρνήσεις. Από εδώ και πέρα μην περιμένετε θετική προσέγγιση για το μέλλον της χώρας, ειδικά από τη σημερινή αντιπολίτευση. Βάλτε ό,τι θέλετε εκεί έξω, μπορεί να είναι λευκό, να είναι άσπρο, αλλά αυτοί είναι υποχρεωμένοι να το λένε μαύρο.
Στην πραγματικότητα, το έχουμε δει πολύ καθαρά τον τελευταίο καιρό. Γίνεται δηλαδή να υπάρχει αντιπολίτευση που φροντίζει τους τρομοκράτες που προσπαθούν να καταστρέψουν αυτή τη χώρα; Η Τουρκία το έχει αυτό. Σκεφτείτε, αυτή τη στιγμή, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και το κόμμα του ενεργούν μαζί με αυτούς που προσπαθούν να τρομοκρατήσουν αυτή τη χώρα. Η θέση του κόμματος, που είναι ο πυλώνας της τρομοκρατίας στη Βουλή μας, είναι ήδη ξεκάθαρη. Κινούνται μαζί τους. Τι θα εξετάσουμε; Ό,τι κι αν κάνουμε, ανεξάρτητα από το πόσο επιτυχημένοι είμαστε, πάντα θα φτιάχνουν κάτι δικό τους για να υποστηρίξουν ότι αυτή η προσπάθεια έχει αποτύχει.
Ας συνεχίσουν να το φτιάχνουν. Θα συνεχίσουμε με την ίδια αποφασιστικότητα την εξωτερική μας πολιτική, την οποία ακολουθήσαμε με επιτυχία. Με άλλα λόγια, ας πούμε χθες ότι μπορεί να υπήρχε αρνητικότητα στις σχέσεις με οποιαδήποτε χώρα. Δεν υπάρχει ότι κάτι τέτοιο θα είναι αιωνίως έτσι. Ας φανταστούμε ότι υπάρχουν αδέρφια στο ίδιο σπίτι. Μαλώνουν μεταξύ τους, μετά από λίγο συμφιλιώνονται. Τώρα, πρέπει να μπούμε σε μια πολύ διαφορετική διαδικασία, ειδικά στην περιοχή μας, με χώρες όπου μοιραζόμαστε τις ίδιες πεποιθήσεις και σκέψεις.
Αυτή η περίοδος κατ’αρχάς δεν είναι περίοδος δημιουργίας εχθρών, αλλά περίοδος δημιουργίας φίλων, και είναι περίοδος να ενισχύσουμε την αδελφότητά μας. Αυτή τη στιγμή, θα προσπαθήσουμε να συνεχίσουμε αυτό με επιτυχία. Όταν κοιτάμε τη διεθνή κοινότητα, για παράδειγμα, στην Αμερική υπήρχε ο Trump πριν, πριν από αυτό ήταν ο Obama. Οι σχέσεις μας με τον Obama και τον Trump ήταν πολύ καλές και δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα μεταξύ μας στο σημείο της επικοινωνίας. Λοιπόν, καταφέραμε να φτάσουμε στην ίδια κατάσταση με τον κ. Biden; Όχι, δεν μπορέσαμε.
Δεν ήταν αυτή η προσδοκία μας. Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι είναι πολύ διαφορετικός άνθρωπος, αλλά οι σχέσεις μας είναι σε θετική κατεύθυνση, πήραμε αυτά που περιμέναμε; [σσ. ασαφής διατύπωση στην τουρκική] Οχι. Φυσικά, κατά καιρούς, γίνονται δεν γίνονται κάποιες συναντήσεις μας, αλλά θα έπρεπε να ήταν πιο προχωρημένες. Ελπίζω να το πετύχουμε αυτό στην επόμενη περίοδο. Αλλά λέω ξανά, η κυβέρνηση του Κόμματος ΑΚ θα συνεχίσει αυτή τη διαδικασία όχι για να κάνει εχθρούς, αλλά για να κάνει φίλους. Δεν μπαίνουμε σε αυτό το κόλπο ή σε αυτό το παιχνίδι. […].