Μετά από τις σκληρές πενθήμερες διαπραγματεύσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης, βρέθηκε τελικά λύση.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ;
Πρόκειται για ένα σχέδιο που διαμόρφωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση της οξείας οικονομικής κρίσης (κορωνοϊός) και την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας.
ΤΙ ΣΥΜΦΩΝΗΘΗΚΕ;
Οι πόροι για το Ταμείο Ανάκαμψης παραμένουν στα 750 δις και ο προϋπολογισμός (πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο) ανέρχεται σε 1.74 τρις ευρώ για την επόμενη επταετία (1.84 τρις ευρώ συνολικά).
Πολλοί μιλούν για ιστορική συμφωνία για την Ευρώπη, καθώς οι Βόρειοι συναίνεσαν σε έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους. Αυτό σημαίνει πως τα περισσότερα από τα έσοδα να πηγαίνουν για επιχορηγήσεις (όχι με την μορφή δανεισμού) προς τις πληγείσες χώρες του Νότου, κάτι που πριν από μερικούς μήνες φάνταζε απίθανο να συμβεί.
Αυτό σημαίνει πως δίνεται μία μικρή ανάσα και, εκτός απροόπτου, δεν οδηγούμαστε άμεσα σε δραματικές εξελίξεις. Η Ευρώπη βλέποντας προβλήματα να έρχονται (επιθετικότητα Τουρκίας, ανάμειξή Ρωσίας στην Μεσόγειο, άνοδος Κίνας) προτίμησε να βρει συμβιβαστική λύση.
Το ποσό των επιχορηγήσεων βέβαια μειώθηκε μεν από τα 500 δις ευρώ στα 390 δις σε σχέση με τον δανεισμό (360 εκατ. ευρώ), ωστόσο στον Βορρά ήθελαν να μπλοκάρουν εντελώς τις επιχορηγήσεις και να δοθεί όλο το ποσό με την μορφή δανεισμού.
390 εκατ. ευρώ θα δοθούν λοιπόν με την μορφή επιχορήγησης, 360 εκατ. ευρώ με την μορφή δανεισμού.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΒΓΑΙΝΕΙ ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΗ Ή ΧΑΜΕΝΗ;
Μολονότι οι επιχορηγήσεις μειωθήκαν σημαντικά στο συνολικό πακέτο, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, η Ελλάδα θα πάρει τα ίδια ποσά με την προηγουμένη πρόταση Μισέλ και δη ελαφρώς αυξημένα. Τα δάνεια αυξήθηκαν ελαφρώς, αλλά το ποσό είναι πολύ μεγάλο, στα 70+ δις ευρώ. Πρόκειται για 32 δισεκ. ευρώ συνολικά από το Ταμείο με 12 δισεκ. να προέρχονται από τα δάνεια και περίπου 19,5 δισεκ. από τις επιχορηγήσεις, ενώ το υπόλοιπο ποσό προέρχεται από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ευρωπροϋπολογισμός, ομαλή εξέλιξη των δαπανών της Ευρώπης προς τα κράτη-μέλη).
Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΠΑΙΝΕΙ ΣΕ ΝΕΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ;
Εφόσον μέρος των χρημάτων (12 δις) θα δοθεί με την μορφή δανεισμού, θα υπάρχει μεν εποπτεία, αλλά όχι μνημόνια και τρόικα. Οι χώρες καλούνται να καταθέσουν τα δικά τους προγράμματα επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων χωρίς υποδείξεις.
Υπάρχει μεν δυνατότητα σχετικά αυξημένη των άλλων κρατών – μελών να έχουν κάποια παρέμβαση με ειδική πλειοψηφία και να τραβήξουν «φρένο έκτακτου ανάγκης» σε σπάνιες περιπτώσεις, ωστόσο δεν υπάρχει δυνατότητα βέτο από μια χώρα όπως επιθυμούσε αρχικά η Ολλανδία.
ΠΟΤΕ ΘΑ ΠΑΡΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ;
Οι εκταμιεύσεις θα καθυστερήσουν καθώς πρέπει να υπάρξει συναίνεση από την Ευρωβουλή και έπειτα η κύρωση της συμφωνίας πρέπει να περάσει από 15 χώρες. Στο καλό σενάριο χρήματα για την Ελλάδα από το Ταμείο θα εκταμιευτούν από τον Ιούνιο του 2021, με σημαντική ρήτρα αναδρομικότητας που μπήκε στη συμφωνία, δηλαδή δαπάνες από το Φεβρουάριο του 2020 που σχετίζονται με την καταπολέμηση της κρίσης του κορωνοϊού μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τα προγράμματα του Ταμείου όταν αυτά ενεργοποιηθούν.
