Ποια μηνύματα μεταφέρει ο Έλληνας πρωθυπουργός στην Άγκυρα
Υπό τη βαριά σκιά των τρομοκρατικών χτυπημάτων από τζιχαντιστές στο Παρίσι ο Έλληνας πρωθυπουργός ταξιδεύει σήμερα για διήμερη επίσκεψη στην Άγκυρα, με μείζον διακύβευμα τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης και το ρόλο της Τουρκίας στο όλο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Με το ταξίδι αυτό η ελληνική πλευρά αναζητά ρόλο σταθεροποιητικού παράγοντα στη λεκάνη της νοτιοανατολικής Μεσογείου μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, σε μία επίσκεψη η οποία έρχεται στην πιο δύσκολη συγκυρία για την Αθήνα λόγω των εξελίξεων το μέτωπο της τρομοκρατίας.
Διπλωματικοί παρατηρητές σημειώνουν ότι το timing είναι εξαιρετικά δύσκολο και εγκυμονεί κινδύνους για την ελληνική πλευρά, καθώς το ταξίδι έρχεται σε μία συγκυρία που ο Ερντογάν είναι εξαιρετικά ενισχυμένος, τόσο λόγω της εμφατικής επανεκλογής του, όσο και λόγω της υποχωρητικής διάθεσης που έχουν επιδείξει οι ευρωπαίοι ηγέτες προεξέχουσας της γερμανίδας καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ απέναντί του λόγω της προσφυγικής κρίσης.
Πέραν αυτού, μία ημέρα πριν το ταξίδι του Αλέξη Τσίπρα στην Άγκυρα, ο Τούρκος Πρόεδρος στο πλαίσιο της συνδιάσκεψης των G20 είχε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τους Μπαράκ Ομπάμα, Βλαντιμίρ Πούτιν και άλλους ηγέτες των ισχυρότερων χωρών του κόσμου, γεγονός το οποίο ενισχύει έτι περαιτέρω τον «σουλτάνο του Βοσπόρου».
Στο κυβερνητικό επιτελείο μετά τα χτυπήματα που προκάλεσαν τρόμο σε ολόκληρη την Ευρώπη έχει σημάνει κόκκινος συναγερμός, καθώς τίθεται από πολλά κράτη μέλη εν αμφιβόλω η ακολουθούμενη πολιτική, καθώς ήδη οι πρώτες φωνές προερχόμενες από τις χώρες της κεντροανατολικής Ευρώπης που εδώ και καιρό έχουν ταχθεί υπέρ της πολιτικής των κλειστών συνόρων και της Ευρώπης «φρούριο», με αφορμή την τρομοκρατική επίθεση στο Παρίσι κάνουν λόγο για ακύρωση στην πράξη των σχεδιασμών της ΕΕ.
Το σενάριο της εγκατάλειψης της πολιτικής υποδοχής και διαχείρισης των προσφύγων είναι εφιαλτικό για την Ελλάδα, καθώς η πολιτική της Ευρώπης «φρούριο» θα σημάνει τον εγκλωβισμό εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων στην ελληνική επικράτεια, την ώρα που η θαλάσσια συνοριογραμμή της χώρας καθιστά σχεδόν αδύνατη την αποτροπή των προσφυγικών ροών. Ήδη στον απόηχο του τρομοκρατικού χτυπήματος στο Παρίσι που σκόρπισε το φόβο σε ολόκληρη την Ευρώπη, η πΓΔΜ απείλησε να κλείσει τα σύνορά της σε περίπτωση που οι ευρωπαϊκές χώρες μειώσουν τον αριθμό των προσφύγων που δέχονται.
Για αυτό το λόγο στο μήνυμά του ο Αλέξης Τσίπρας μετά το τρομοκρατικό χτύπημα υπογράμμισε ότι δεν πρέπει η απειλή και ο φόβος να αλλάξουν τους σχεδιασμούς της ΕΕ. «Η τρομοκρατία θα έχει νικήσει αν αλλάξει η Ευρώπη και από Ευρώπη των αξιών γίνει Ευρώπη φρούριο» σημείωσε χαρακτηριστικά στην ίδια γραμμή ο αρμόδιος υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας.
Ως εκ τούτου στο κυβερνητικό επιτελείο άκουσαν με ανακούφιση την παρέμβαση του επικεφαλής της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος υπογράμμισε πως «οι επιθέσεις στο Παρίσι δεν θα πρέπει να προκαλέσουν ριζική αλλαγή στην ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα της υποδοχής των προσφύγων», με την Αθήνα να ευελπιστεί να εισακουστούν οι παραινέσεις του.
Πέραν αυτού, στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν ότι απότοκο του τρομοκρατικού χτυπήματος και της αλλαγής συσχετισμών στην Ευρώπη, μπορεί να είναι η επαναφορά των πιέσεων της ΕΕ και κυρίως κρατών της Ανατολικής Ευρώπης και της Γερμανίας για κοινές περιπολίες με την Τουρκία για τη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων και τον έλεγχο των προσφυγικών ροών.
Το πεδίο στο μέτωπο της προσφυγικής κρίσης θα επιχειρήσει να ξεκαθαρίσει περαιτέρω ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας στο ταξίδι του στην Άγκυρα την Τρίτη και τις συναντήσεις που θα έχει με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Αχμέτ Νταβούτογλου, το οποίο θα γίνει στη βαριά σκιά του τρομοκρατικού χτυπήματος στο Παρίσι από τζιχαντιστές, ένας τουλάχιστον εκ των οποίων πέρασε από τα τουρκικά παράλια στη Λέρο και από εκεί ταξίδεψε μέχρι το Παρίσι.
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις που εξαπέλυσε το Ισλαμικό Κράτος στο Παρίσι, βυθίζοντας ολόκληρη την Ευρώπη στο πένθος και τον φόβο για νέα χτυπήματα αλλάζουν την ατζέντα των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας. Στόχος της κυβέρνησης ήταν ούτως ή άλλως ο Έλληνας πρωθυπουργός να ταξιδέψει στην Άγκυρα όχι μόνο ως πρωθυπουργός της Ελλάδας αλλά και ως απεσταλμένος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος της χώρας την αντιμετώπιση της προφυγικής κρίσης.
Βασική θέση του κ. Τσίπρα είναι η αναγκαιότητα μίας διαφορετικής διαχείρισης του προσφυγικού αλλά και οι παρουσίαση της πραγματικής κατάστασης του ζητήματος, η οποία απαιτεί τη διαχείριση των προσφυγικών ροών στα τουρκικά παράλια με τη δημιουργία hot spots, ώστε να αποφεύγονται τα ναυάγια που έχουν μετατρέψει τη Μεσόγειο σε υγρό τάφο.
Ως δέλεαρ για τη δημιουργία hot spots στα τουρκικά εδάφη ο Αλέξης Τσίπρας θα μεταφέρει στους Αχμέτ Νταβούτογλου και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τις παραχωρήσεις της ΕΕ για την Τουρκία, όπως η χορήγηση βίζα σε 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες και τα 3 δισ. ευρώ οικονομική ενίσχυση για τη δημιουργία των υποδομών για τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης.
Η θέση αυτή για ταυτοποίηση των προσφύγων σε τουρκικό έδαφος και εν συνεχεία απευθείας πτήση προς τις χώρες προορισμού στην κεντρική Ευρώπη, φαίνεται να ενισχύεται μετά και τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, για τις οποίες όπως όλα δείχνουν μέχρι στιγμής ένας τουλάχιστον εκ των δραστών πέρασε από τα τουρκικά παράλια ως πρόσφυγας στη Λέρο και από εκεί ταξίδεψε στην Γαλλία.
Ο κ. Αλέξης Τσίπρας, συνοδευόμενος από τον υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Κοτζιά και τον αναπληρωτή υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής, Ιωάννη Μουζάλα, θα έχουν κρίσιμες συναντήσεις στη γειτονική χώρα, με κύρια αποστολή τους να μπορέσουν να συμβάλλουν και να προλειάνουν το έδαφος για τη Σύνοδο Κορυφής που θα ακολουθήσει στις 22 Αυγούστου στην οποία θα μετέχουν οι 28 ηγέτες των χωρών μελών και η Τουρκία.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός, στις συναντήσεις που θα έχει με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον ομόλογό του, Αχμέτ Νταβούτογλου, αναμένεται να μεταφέρει τη σταθερή θέση όπως διαμορφώθηκε στις Συνόδους των Βρυξελλών και της Μάλτας για λύση στην πηγή του προβλήματος, δηλαδή την Τουρκία.
Απέναντί του είναι δεδομένο ότι θα βρει τις επιδιώξεις του ενισχυμένου Ερντογάν, που αποζητά ισχυρότερο γεωστρατηγικό ρόλο και επίτευξη της ενταξιακής πορείας της χώρας του, ενώ παράλληλα προσβλέπει και σε σημαντικά οικονομικά οφέλη με «όχημα» την αντιμετώπιση του προσφυγικού.
Κόκκινη γραμμή για την ελληνική κυβέρνηση θα είναι το θέμα των κοινών περιπολιών, το οποίο εξάλλου και ο επικεφαλής της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αναγκάστηκε στη Μάλτα να αναγνωρίσει ότι αποτελεί λάθος όρο, δεσμευόμενος να μην ξαναβάλει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ένα τέτοιο σενάριο.
Αντ’ αυτού, η Αθήνα επιδιώκει να υπάρξει συντονισμός περιπολιών με την Τουρκία, αποκλείοντας τις κοινές. «Δεν μας ενοχλεί μια ευρωπαϊκή ακτοφυλακή με Έλληνα κυβερνήτη» τόνισε προσφάτως ο κ. Μουζάλας, η οποία, όπως είπε, θα σέβεται τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. «Θέλουμε η Frontex να πάει και στην Τουρκία» δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός.
Αναφορικά με το Κυπριακό, η ελληνική στρατηγική για τα διμερή θέματα λαμβάνει υπ’ όψιν το γεγονός ότι η περιοχή μας βρίσκεται στο επίκεντρο τριών κρίσεων (οικονομικής, ανθρωπιστικής και κρίσης αποσταθεροποίησης). Υπό την οπτική αυτή, η Ελλάδα, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, στηρίζει την προοπτική να παραμείνουν ανοιχτοί και να λειτουργήσουν όλοι οι διπλωματικοί δίαυλοι ανάμεσα στις δύο χώρες. Παράλληλα, θα πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία σε θέματα καθημερινής πολιτικής, που αφορά τομείς όπως οι μεταφορές, η ενέργεια, ο τουρισμός, οι εμπορικές και οικονομικές σχέσεις, η παιδεία, ο πολιτισμός κλπ.
Σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, επιδίωξη της ελληνικής πλευράς, που βρίσκεται σε συνεχή και στενή επαφή με την Κύπρο, είναι να δοθεί έμφαση στην ανάγκη να συμβάλλει η Τουρκία αποφασιστικά στην δίκαιη και βιώσιμη επίλυση του ζητήματος.
Το απόγευμα της Τρίτης, ο πρωθυπουργός θα ταξιδέψει στην Κωνσταντινούπολη, όπου το βράδυ στις 8 θα παρακολουθήσει μαζί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα της Τουρκίας με την Ελλάδα.
