Γεώργιος Παπαπολυχρονίου
Αναλυτής
Η Τουρκία από την εποχή της σύστασης του σύγχρονου τουρκικού κράτους από τον Mustafa Kemal, έχει ως σταθερό στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής της την επιδίωξη της επέκτασης της εδαφικής επικράτειας, όπως εκφράστηκε στον τουρκικό εθνικό όρκο (Millî Misak).
Ο στόχος αυτός ποτέ δεν άλλαξε, αυτό που άλλαζε ήταν τα μέσα και η ένταση των τουρκικών προσπαθειών για την επίτευξή του, κάτι που ήταν συνάρτηση των διεθνών περιστάσεων και της κατάστασης της Τουρκίας.
Τα τελευταία χρόνια η Τουρκία νιώθει ή θέλει να δείξει ότι νιώθει αρκετά δυνατή για να προωθήσει πιο δυναμικά τα επεκτατικά της σχέδια, εκμεταλλευόμενη τις ευκαιρίες που προκύπτουν από την αστάθεια του διεθνούς συστήματος.
Επομένως όσο ο αναθεωρητισμός εξακολουθεί να είναι βασικό στοιχείο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής δεν μπορεί να υπάρξει εμπιστοσύνη έναντι της Τουρκίας. Μπορούμε να συζητάμε για ΜΟΕ για την έξωθεν καλή μαρτυρία αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να πιστέψουμε σε μια ουσιαστική προσέγγιση. Η ενίσχυση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της χώρας είναι ο μόνος εγγυητής της ειρήνης και θα πρέπει να συνεχιστεί άνευ κωλυμάτων.
Το ακόλουθο ιστορικό παράδειγμα είναι ενδεικτικό των ανωτέρω. Με τη συμφωνία του Μονάχου το 1938, ο Βρετανός πρωθυπουργός Arthur Neville Chamberlain, πίστευε ότι απέτρεψε τον πόλεμο με το να ικανοποιήσει τις επιδιώξεις του Adolf Hitler σχετικά με την Σουδητία. Αντιλαμβανόμενο όμως το Ηνωμένο Βασίλειο την κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει η στρατιωτική του κατάσταση αποφάσισε τον επανεξοπλισμό του.
Έτσι λίγο καιρό μετά την προαναφερθείσα συμφωνία, ο Hilter έκανε την εξής δήλωση, “Αυτή λοιπόν είναι η απόδειξη εμπιστοσύνης και φιλίας που απαιτεί η συνθήκη του Μονάχου; Εάν είμαστε φίλοι, εάν έχετε εμπιστοσύνη σε μας, ποιος ο λόγος του επανεξοπλισμού σας; Αφήστε εμένα να έχω τα όπλα και εσείς να έχετε την εμπιστοσύνη”.
Η συνέχεια είναι γνωστή σε όλους όπως και ποια ήταν τα σχέδια του Hitler παρά την όποια συμφωνία υπέγραφε. Όταν λοιπόν ακούμε τον Erdogan να αναρωτιέται γιατί εξοπλίζεται η Ελλάδα και να κάνει λόγο για οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης, αλλά ταυτόχρονα να συνεχίζει την ίδια επεκτατική πολιτική και να εξοπλίζεται με φρενήρεις ρυθμούς, θα πρέπει να θυμόμαστε τα διδάγματα της ιστορίας.
Όπως είχε αναφέρει και ο Stephen King, “Η εμπιστοσύνη του αφελούς είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο του ψεύτη”.
