Αν ισχύουν τα όσα γράφει η εφημερίδα ΠΑΡΟΝ που θα κυκλοφορήσει το Σάββατο 12 Μαρτίου 2016, τότε θα μιλάμε πλέον ξεκάθαρα για Εθνική τραγωδία.

Στο πρωτοσέλιδό της η εφημερίδα αναφέρει ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός κατά το πρόσφατο ταξίδι του στην Τουρκία, δέχθηκε μεταξύ άλλων, να μπορεί να δρα η Τουρκική χωροφυλακή στο Αιγαίο και στα νησιά με το πρόσχημα ότι θα συμβάλλει στην καταπολέμηση των παράνομων μεταναστευτικών ροών και στην πάταξη των λαθρεμπόρων – διακινητών.

«ΤΟΥΡΚΟΙ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΕΣ στα ελληνικά νησιά» είναι ο κεντρικός τίτλος της εφημερίδας με υπέρτιτλο: «Το δέχθηκε ο Τσίπρας στη συμφωνία που υπέγραψε στη Σμύρνη».

Η είδηση και μόνο στο άκουσμά της προκαλεί πανικό, αφού αν ισχύει, θα πρόκειται βεβαίως για τραγική ήττα με απρόβλεπτες συνέπειες για την ελληνική διπλωματία.

Προς το παρόν δεν υπάρχει καμία αντίδραση από το κυβερνητικό επιτελείο.

Είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι τόσο το μέγαρο Μαξίμου, όσο βεβαίως και τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών θα πρέπει αμέσως να απαντήσουν ξεκάθαρα τι ακριβώς συνέβη στη Σμύρνη και ποιές συμφωνίες υπέγραψε ο πρωθυπουργός.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ

Η Γενική Διοίκηση Χωροφυλακής (Jandarma Genel Komutanlığı/ JGK) ιδρύθηκε το 1839 και το 1909 ετέθη υπό την δικαιοδοσία του τότε Υπουργείου Πολέμου. Κύρια αποστολή της τουρκικής Χωροφυλακής ετέθη η εσωτερική ασφάλεια της Τουρκίας, μια αποστολή που εξακολουθεί και σήμερα να αποτελεί τον πυρήνα των δραστηριοτήτων της, οι οποίες καλύπτουν το 92% της χώρας και τα 2/3 του πληθυσμού.

Γράφει ο Δημήτρης Πατσουλές (αρχισυντάκτης του περιοδικού «ΚΑΤΑΔΡΟΜΗ»)

Εκτός των αστυνομικών της καθηκόντων, η τουρκική Χωροφυλακή έχει συμμετάσχει σε στρατιωτικές επιχειρήσεις – μεταξύ των οποίων είναι και η εισβολή στην Κύπρο το 1974 –ενώ κεντρικό ρόλο διαδραματίζει από της ενάρξεως του Κουρδικού προβλήματος στην καταπολέμηση της ανταρτικής οργάνωσης του ΡΚΚ.
Εκ των στρατιωτικών της καθηκόντων, η τουρκική Χωροφυλακή έχει σε μεγάλο βαθμό στρατιωτική οργάνωση και μονάδες. Συγκεκριμένα, η οργάνωση της Χωροφυλακής περιλαμβάνει το Αρχηγείο Χωροφυλακής, την Διοίκηση Μονάδων Εσωτερικής Ασφαλείας, την Διοίκηση Συνοριακών Δυνάμεων, την Διοίκηση Εκπαίδευσης, την Διοίκηση Εκπαιδευτικών Σχολών και την Διοίκηση Διοικητικής Μερίμνης. Οι Μονάδες Εσωτερικής Ασφαλείας διακρίνονται σε εκείνες που δεν υπάγονται στην επιχειρησιακή δικαιοδοσία του Αρχηγείου Χωροφυλακής και σε εκείνες που υπάγονται επιχειρησιακά στον Στρατό. Στις πρώτες ανήκουν οι μονάδες ελικοπτέρων και άλλων πτητικών μέσων και οι μονάδες Κομμάντο, ενώ στις δεύτερες οι Περιφερειακές Διοικήσεις Χωροφυλακής, οι Επαρχιακές Διοικήσεις Χωροφυλακής, οι Διοικήσεις Κέντρου και Περιοχών Επαρχιών, οι Διοικήσεις Φύλαξης Χωροφυλακής και οι Μονάδες Αποκατάστασης Δημόσιας Τάξης Χωροφυλακής.

Αν και σε περίοδο ειρήνης η τουρκική Χωροφυλακή – πλην των προαναφερθέντων μονάδων εκτός επιχειρησιακής δικαιοδοσίας – υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών, σε περίοδο πολέμου περιέρχεται στην δικαιοδοσία του τουρκικού Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων και διοικείται άμεσα από τους στρατιωτικούς. Η δικέφαλη αυτή διοίκηση ουσιαστικά έχει οδηγήσει στον πλήρη έλεγχο της Χωροφυλακής από τον Στρατό, ιδιαίτερα μετά την έξαρση του ανταρτοπολέμου στις νοτιοανατολικές επαρχίες της χώρας την δεκαετία του ’80, που μετά από ένα διάλειμμα λίγων ετών αναζωπυρώθηκε το 2004 και συνεχίζεται έως και σήμερα.

Ο ουσιαστικός έλεγχος της Χωροφυλακής από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχει αρνητικές επιδράσεις στην συμπεριφορά και την δράση ενός σώματος που προορίζεται για την επιβολή της δημόσιας τάξης, μια αποστολή που απαιτεί άλλες ικανότητες από εκείνες ενός στρατού. Η παγκόσμια εμπειρία έχει καταδείξει ότι όταν στρατιωτικά σώματα αναλαμβάνουν αστυνομικές αποστολές – έστω και στα σκληρά πλαίσια της απειλής που συνιστά μια τρομοκρατική εκστρατεία – η βία του πεδίου της μάχης μεταφέρεται στην πολιτική ζωή με καταστρεπτικές συνέπειες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η δράση της βρετανικής ειδικής δύναμης SAS στην Βόρειο Ιρλανδία, η οποία κατηγορήθηκε για υπερβολική βία, δολοφονίες και εκτελέσεις αιχμαλώτων.

Στην περίπτωση της Τουρκίας, η οποία διοικείται από ένα αυταρχικό στρατιωτικό παρακράτος με εγκληματική συμπεριφορά, οι βιαιότητες του Στρατού έχουν ξεπεράσει κάθε όριο. Το ίδιο συμβαίνει και με την Χωροφυλακή, η οποία τελικά ξεπέρασε τον Στρατό σε εγκληματικές ενέργειες εις βάρος όχι μόνο τρομοκρατών και ανταρτών αλλά και Τούρκων πολιτών, εν ονόματι της εθνικής ασφάλειας. Οι αλλαγές που προβλέπει το σχέδιο αναμόρφωσης της τουρκικής Χωροφυλακής αποσκοπούν στην εξάλειψη αυτής της δικέφαλης δομής διοίκησης και στην υπαγωγή των παραστρατιωτικών δυνάμεων της υπηρεσίας σε πλήρη πολιτικό έλεγχο, ώστε να εκλείψουν οι παράνομες συμπεριφορές.

Η αναμόρφωση της τουρκικής Χωροφυλακής

Τις αλλαγές στην Χωροφυλακή αποφάσισαν δύο ανώτατα όργανα λήψης αποφάσεων στην Τουρκία: το Ανώτατο Συμβούλιο για τον Αγώνα Κατά της Τρομοκρατίας (TMYK) και το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (MGK), όπου συναντώνται η ανώτατη πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας. Η απόφαση για τις αλλαγές στην Χωροφυλακή είναι το πρώτο βήμα σε μια γενικότερη αλλαγή της αντιτρομοκρατικής πολιτικής και στρατηγικής της Άγκυρας για την αποτελεσματική καταπολέμηση του ΡΚΚ. Σύμφωνα με την νέα κατεύθυνση, το Κουρδικό πρέπει να αντιμετωπιστεί ως εσωτερικό και πολιτικό πρόβλημα και όχι απλώς ως στρατιωτική απειλή. Οι Κούρδοι αντάρτες πρέπει να καταπολεμηθούν – λέει η νέα πολιτική – αλλά, παράλληλα, ο κουρδικός πληθυσμός πρέπει να ενταχθεί στην τουρκική κοινωνία, να αποκτήσει ίσα πολιτικά δικαιώματα αλλά και ίσες ευκαιρίες για εργασία και οικονομική πρόοδο.

Ως εκ τούτου, το ΤΜΥΚ αποφάσισε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών θα αναλάβει σταδιακά όλη την ευθύνη για την πάταξη της τρομοκρατίας και την αντιμετώπιση των Κούρδων ανταρτών, συντονίζοντας τις υπόλοιπες υπηρεσίες που συμμετέχουν. Εντός του Υπουργείου Εσωτερικών θα δημιουργηθεί μια νέα μονάδα, δηλαδή ένα διοικητικό-συντονιστικό όργανο που θα ασχολείται με κάθε δραστηριότητα των τρομοκρατών, θα διεξάγει έρευνες και αναλύσεις και θα εξασφαλίζει διϋπηρεσιακή συνεργασία και συντονισμό. Η δημιουργία αυτής της νέας μονάδας έχει σκοπό να οδηγήσει στην ανάληψη του αντιτρομοκρατικού-αντιανταρτικού πολέμου από τις πολιτικές αρχές της Τουρκίας και να μειώσει σταδιακά τον ρόλο του τουρκικού Γενικού Επιτελείου στην αντιμετώπιση απειλών στο εσωτερικό της χώρας.

Η επίδραση που έχει αυτή η απόφαση για την εξέλιξη της τουρκικής Χωροφυλακή είναι καταλυτική. Σύμφωνα με το σχέδιο αναμόρφωσης της υπηρεσίας, η Χωροφυλακή θα εστιάσει την δράση της στην ασφάλεια των συνόρων και στην τήρηση της τάξης στην ύπαιθρο. Η Χωροφυλακή θα χάσει τον έλεγχο των μεγάλων αστικών κέντρων, τα οποία θα περιέλθουν στην Αστυνομία. Η διοικητική δομή επίσης θα αλλάξει, με πολιτικά πρόσωπα να καταλαμβάνουν τις περισσότερες διοικητικές θέσεις. Η Χωροφυλακή και η Αστυνομία θα υπάγονται ομού στην νέα Υποδιεύθυνση Εσωτερικής Ασφαλείας του Υπουργείου Εσωτερικών, ενώ ο γενικός διοικητής της Χωροφυλακής δεν θα συγκαταλέγεται στην λίστα των τεσσάρων ανώτατων στρατηγών των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και θα είναι υπόλογος στον υπουργό Εσωτερικών.

Η αντίδραση, όπως αναμενόταν, είναι έντονη τόσο από τον Στρατό όσο και από την Χωροφυλακή. Ο στρατηγός της Χωροφυλακής, Μουσταφά Μπιγίκ, σε επιστολή του εκ μέρους της Χωροφυλακής απαίτησε την αναστροφή των αποφάσεων, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι αγνοεί τις επιθυμίες της Γενικής Διοίκησης Χωροφυλακής και την παράδοση 150 ετών του σώματος. Η Χωροφυλακή, επίσης, διαφωνεί με την απόδοση των αστικών κέντρων στην Αστυνομία.

Ειδικές Δυνάμεις Χωροφυλακής

Βάσει των ανωτέρω αλλαγών δημιουργείται το ερώτημα με ποιόν τρόπο αυτές θα επηρεάσουν τις καθαρά στρατιωτικές μονάδες της Χωροφυλακής. Στον αγώνα για την καταπολέμηση του ΡΚΚ, η τουρκική Χωροφυλακή προσφέρει μια Ταξιαρχία Κομμάντο που διαθέτει, και τους Ειδικούς Λόχους Κομμάντο Χωροφυλακής (Özel Jandarma Komando Bölüğü/ OJKB). Η πρώτη μονάδα έχει καθαρά στρατιωτική οργάνωση και αναλαμβάνει καταδρομικές επιχειρήσεις και αντιανταρτικές-εκκαθαριστικές επιχειρήσεις. Η δεύτερη μονάδα διαθέτει τρεις λόχους που αναλαμβάνουν αντιτρομοκρατική δράση, διασώσεις ομήρων και αντιμετώπιση εγκληματικών ενεργειών υψηλής απειλής. Τα μέλη της εκπαιδεύονται και στην Σχολή Κομμάντο της Φώκαιας, καθώς και από εκπαιδευτές των Ειδικών Δυνάμεων του Τουρκικού Στρατού.

Η Ταξιαρχία Κομμάντο της Χωροφυλακής έχει ενταχθεί και αυτή στο πρόγραμμα “επαγγελματοποίησης” των κομμάντος του Τουρκικού Στρατού, το οποίο προβλέπει την πρόσληψη 10.000 επαγγελματιών στρατιωτών για την πλήρη επάνδρωση των έξι ταξιαρχιών Κομμάντο που διαθέτει. Το πρόγραμμα αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το καλοκαίρι του 2009. Η ταξιαρχία Κομμάντο της Χωροφυλακής κατά πάσα πιθανότητα συμμετείχε στην εισβολή του Φεβρουαρίου 2008 στο βόρειο Ιράκ (Επιχείρηση Ήλιος) μαζί με μονάδες κομμάντο του Στρατού.

Η επερχόμενη αναμόρφωση της Χωροφυλακής γεννά το ερώτημα αν, μετά τις μεταβολές, οι ειδικές στρατιωτικές μονάδες της θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα “επαγγελματοποίησης” ή όχι, και αν ναι, αν θα αλλάξει κάτι στην εκπαίδευση των μελών τους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Σχολή Κομμάντο στην Φώκαια διδάσκει τα αντικείμενα του ανορθοδόξου πολέμου στα πλαίσια καταπολέμησης ανταρτικής απειλής. Γιαυτό άλλωστε η πλέον επίλεκτη μονάδα της τουρκικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (ΟΚΚ) – Μπορντό Μπερελί –εκπαιδεύεται συμπληρωματικά και στην Σχολή της Φώκαιας, όπου συνδυάζει τις στρατιωτικές ειδικές επιχειρήσεις με τις αντιανταρτικές-αντιτρομοκρατικές ειδικές επιχειρήσεις.

“Μαύρες” μονάδες

Το πιο φλέγον θέμα, όμως, στην αναμόρφωση της τουρκικής Χωροφυλακής είναι τι θα γίνει με την υπηρεσία πληροφοριών και ειδικών επιχειρήσεων JITEM (Jandarma Istihbarat ve Terorle Mucadele), η οποία έχει αποδειχθεί πλέον ότι εμπλέκεται σε παράνομες ενέργειες και διασυνδέεται στενά με τον υπόκοσμο και το τουρκικό παρακράτος (“βαθύ κράτος”). Μέχρι πρόσφατα, η ύπαρξη της JITEM δεν γινόταν επισήμως παραδεχτή, παρά το επεισόδιο του Σουσουρλούκ, που είχε αποκαλύψει στενές σχέσεις ανώτατων αξιωματούχων της υπηρεσίας με το οργανωμένο έγκλημα και εθνικιστικές παρακρατικές οργανώσεις.

Μετά, όμως, τις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο της παρακρατικής οργάνωσης “Ergenekon”, η ύπαρξη και η πλούσια δράση της JITEM δεν μπορεί πλέον να αποκρυφτεί, έστω και τυπικά. Σε ένα πρόσφατα εκδοθέν βιβλίο, ένας πρώην αξιωματικός της JITEM, ονόματι Αβδουλκαντίρ Αϋγκάν, περιγράφει μια οργάνωση για την οποία οι δολοφονίες είναι καθημερινή πρακτική, ακόμα δε και οι επιθέσεις στο τουρκικό κράτος, υπό την δικαιολογία του εθνικού συμφέροντος. Επίσης, η έρευνα για το σκάνδαλο αποκάλυψε ότι ο απόστρατος στρατηγός Βελί Κουτσούκ ήταν ο αρχηγός της JITEM, έχοντας αναλάβει την υπηρεσία από τον ιδρυτή της, Αρίφ Ντογκάν, το 1990.

Εκ των αποκαλύψεων, φαίνεται ότι η JITEM συνίσταται από πρώην μέλη του ΡΚΚ και υπαξιωματικούς της Χωροφυλακής, που δρουν σε μικρές και σε μεγάλο βαθμό αυτόνομες κυψέλες, που ειδικεύονται στις επιχειρήσεις “ψεύτικης σημαίας”, ήτοι σε προβοκάτσιες. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Σεμντιλί, όπου ένας Κούρδος και ένας λοχίας της Χωροφυλακής συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω για την επίθεση με βόμβες σε κουρδικό βιβλιοπωλείο. Σκοπός ήταν να προκληθούν ταραχές μεταξύ του κουρδικού στοιχείου της περιοχής και του τουρκικού πληθυσμού, όπως και έγινε.

Ένα άλλο μελανό σημείο της τουρκικής Χωροφυλακής είναι οι Ομάδες Ειδικού Πολέμου (Ozel Timler), οι οποίες έχουν αποστολή την καταδίωξη των Κούρδων ανταρτών. Ο αριθμός των μελών τους σε όλη την Τουρκία υπολογίζεται σε 5.000 και η φήμη τους είναι ανάλογη εκείνης της JITEM. Η αγριότητα που επέδειξαν οι Ομάδες Ειδικού Πολέμου στην διάρκεια του πολέμου την δεκαετία του ’80 ήταν τέτοια, που ακόμη και ο Στρατός αρνήθηκε σε ορισμένες περιπτώσεις να συνεργαστεί μαζί τους, θεωρώντας τες περισσότερο μειονέκτημα παρά πλεονέκτημα. Το παράδοξο πάντως είναι ότι ο υπουργός Εσωτερικών, Μπεσίρ Αταλάϋ, ανακοίνωσε την αύξηση των Ομάδων Ειδικού Πολέμου, παρά τα νέα μέτρα για ηπιότερη αντιμετώπιση των Κούρδων ανταρτών.Δείτε την επόμενη ή προηγούμενη σελίδα πατώντας τα νούμερα