Η κατάποση είναι μια διαδικασία που, συνήθως, δεν μας απασχολεί ιδιαίτερα. Όμως, όταν αρχίσει να γίνεται δύσκολη ή επώδυνη, τότε μπορεί να κρύβει σημαντικά προβλήματα υγείας. Ειδικά αν παρατηρείς ότι δυσκολεύεσαι να καταπιείς ή αν έχεις άλλα συμπτώματα, είναι καλό να ξέρεις πώς να ελέγξεις αν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Και το πιο εντυπωσιακό; Μπορείς να το κάνεις αυτό με ένα απλό τεστ στο σπίτι.

Το Τεστ Επαναλαμβανόμενης Κατάποσης Σάλιου (RSST): Τι είναι και πώς το κάνεις

Το RSST είναι μια απλή μέθοδος που μπορείς να εφαρμόσεις στο σπίτι για να ελέγξεις αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με την κατάποσή σου. Ουσιαστικά, μετράς πόσες φορές μπορείς να καταπιείς το σάλιο σου σε 30 δευτερόλεπτα. Σύμφωνα με έρευνες, ένας υγιής ενήλικας πρέπει να μπορεί να καταπιεί τουλάχιστον τρεις φορές μέσα σε αυτό το διάστημα. Αν αυτό δεν συμβαίνει, μπορεί να είναι ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά με τη λειτουργία του οργανισμού σου.

Γιατί είναι σημαντικό να ξέρεις πόσο συχνά καταπίνεις;

Η δυσφαγία (ή δυσκολία στην κατάποση) μπορεί να είναι σύμπτωμα διάφορων προβλημάτων υγείας. Από κοινά αίτια, όπως φάρμακα ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (γιαούρτι, φαγητά που «ανεβαίνουν» στον λαιμό), μέχρι πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως εγκεφαλικό επεισόδιο, άνοια ή ακόμα και καρκίνος. Αν δεν καταφέρεις να πετύχεις το κατώτατο όριο του τεστ (τρεις καταπολήσεις σε 30 δευτερόλεπτα), μπορεί να είναι σημάδι ότι κάτι σοβαρό χρειάζεται άμεση ιατρική παρακολούθηση.

Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσεις

Τα σημάδια που υποδεικνύουν ότι η κατάποση δεν γίνεται φυσικά και εύκολα είναι τα εξής:

• Δυσκολία ή πόνος στην κατάποση
• Σάλιασμα (πολύ περισσότερα από το κανονικό)
• Βήχας ή αίσθηση πνιγμού όταν τρως ή πίνεις
• Απώλεια βάρους χωρίς προφανή αιτία
• Συχνές λοιμώξεις στο στήθος

Αν έχεις παρατηρήσει κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, είναι σημαντικό να μην τα παραβλέψεις και να επικοινωνήσεις με το γιατρό σου. Ειδικά αν η δυσκολία στην κατάποση είναι κάτι που συμβαίνει συχνά ή εντείνεται με την πάροδο του χρόνου.

Ποιες είναι οι αιτίες της δυσφαγίας;

Η δυσφαγία μπορεί να προκληθεί από ποικίλους παράγοντες:

• Φάρμακα: Κάποια φάρμακα μπορεί να προκαλούν ξηρότητα στο στόμα ή να επηρεάζουν τη λειτουργία των μυών που εμπλέκονται στην κατάποση.
• Νευρολογικές παθήσεις: Όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο ή η άνοια, οι οποίες επηρεάζουν τους νευρώνες που ελέγχουν τους μύες του λαιμού.
• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Όταν τα οξέα του στομάχου ανεβαίνουν στον οισοφάγο και προκαλούν αίσθημα καύσου ή δυσφορία.
• Καρκίνος: Ειδικά καρκίνος του λαιμού, του εγκεφάλου ή των πνευμόνων μπορεί να περιορίσει τη φυσιολογική κατάποση.

Πότε πρέπει να ανησυχείς;

Η πρώιμη διάγνωση οποιουδήποτε προβλήματος κατάποσης είναι καθοριστική για την αποφυγή σοβαρών επιπλοκών. Αν δυσκολεύεσαι να καταπιείς, ειδικά σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα όπως η απώλεια βάρους ή οι επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις στο στήθος, είναι σημαντικό να επισκεφτείς το γιατρό σου.

Η θεραπεία για τη δυσφαγία εξαρτάται από την αιτία και μπορεί να περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία για την ενδυνάμωση των μυών του λαιμού, φαρμακευτική αγωγή ή άλλες ειδικές θεραπείες. Όσο πιο γρήγορα διαγνωστεί το πρόβλημα, τόσο πιο εύκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί.

Πώς να το παρακολουθήσεις μόνος/μόνη σου

Το RSST είναι ένα απλό και χρήσιμο τεστ που μπορείς να κάνεις στο σπίτι για να ελέγξεις τη λειτουργία της κατάποσής σου. Αν διαπιστώσεις ότι υπάρχει πρόβλημα, το καλύτερο είναι να ζητήσεις ιατρική βοήθεια το συντομότερο δυνατό.

Με λίγα λόγια, το σώμα μας μας στέλνει μηνύματα, και το να μπορούμε να τα εντοπίσουμε έγκαιρα μπορεί να μας βοηθήσει να προστατέψουμε την υγεία μας και να προλάβουμε σοβαρές καταστάσεις.