Η άνοδός του στο μουσικό στερέωμα χαρακτηρίστηκε «ποπ» και η απόλυτη πτώση του στα τάρταρα της φυλακής θεωρήθηκε «ροκ»!
Αυτή είναι η ζωή του εκκεντρικού παραγωγού που κάποιοι αποκάλεσαν μουσική διάνοια Φιλ Σπέκτορ, του ανθρώπου που άφησε Ιστορία για τις πρωτοποριακές του ενορχηστρώσεις, οι οποίες έφεραν την επανάσταση στον ήχο πολλών δεκαετιών.
Δεινότατος μουσικός και ο ίδιος, έγραψε το πρώτο του Νο 1 κομμάτι όταν ήταν ακόμα στο Γυμνάσιο, μετρώντας κατόπιν αμέτρητες επιτυχίες διεθνούς βεληνεκούς είτε ως μουσικός είτε ως παραγωγός, συνδέοντας έτσι το όνομά του με τα μεγαλύτερα ονόματα της μουσικής βιομηχανίας, όπως οι Beatles, οι Ramones, η Tina Turner και πολλοί πολλοί ακόμα!
Η τεχνική του «Wall of Sound» θεωρείται ακόμα και σήμερα ορόσημο στην ιστορία της ηχογράφησης, αλλάζοντας την ίδια τη διαδικασία γραψίματος των δίσκων και δημιουργώντας έτσι μια σειρά από τα καλύτερα και με κρυστάλλινο ήχο ροκ άλμπουμ. Ταυτοχρόνως, οι φιλοδοξίες του ως παραγωγός και η σοφιστικέ ματιά που κόμισε στο επάγγελμα έκαναν τις ροκ ενορχηστρώσεις σωστές συμφωνικές ορχήστρες, με τσούρμο μουσικών να παράγουν ήχους που δεν είχε ξανακούσει ποτέ η ροκ σκηνή. Ο ίδιος το αποκαλούσε «βαγκνερική προσέγγιση στο ροκ εν ρολ»!
Ο γνωστότερος μουσικός παραγωγός όλων των εποχών, μια διασημότητα από μόνος του, φάνταζε βέβαια πάντα «φρικιό», μια ιδιοφυΐα σε κατάσταση παροξυσμού, με την κυκλοθυμία και την εναλλαγή της διάθεσής του να ακολουθούν το ίδιο καταιγιστικό μοτίβο με το οποίο άλλαζε περούκες και φαντεζί κοστουμάκια.
Και βέβαια ήταν και η ηχηρότατη πτώση του που συνέβαλε τα μέγιστα στη διόγκωση του μύθου του: μια αποφράδα μέρα του 2003 δηλαδή, όταν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων ανακήρυξαν με ηδονή την απόλυτη αποκαθήλωση του Φιλ Σπέκτορ, του Νο 1 υπόπτου για τη δολοφονία της ηθοποιού Λάνα Κλάρκσον μέσα στην ίδια του την έπαυλη στο Λος Άντζελες.
Το 2009 ο μουσικός παραγωγός καταδικάστηκε για τον φόνο της κοπέλας και εκτίει πια κάθειρξη 19 ετών στη φυλακή…
Πρώτα χρόνια
Ο Χάρβεϊ Φίλιπ «Φιλ» Σπέκτορ γεννιέται στις 26 Δεκεμβρίου 1939 στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης μέσα σε φτωχή οικογένεια ρωσοεβραϊκής καταγωγής. Τα πράγματα για τη φαμίλια έμελλε να πάρουν ακόμα πιο άσχημη τροπή όταν ο πατέρας αυτοκτόνησε το 1949, με τη μητέρα να παίρνει παραμάσχαλα τον γιο της λίγο αργότερα (1953) και να αναζητά καλύτερη τύχη στο Λος Άντζελες.
Εκεί είναι που θα φοιτήσει στο Γυμνάσιο και θα μάθει κιθάρα, αρχίζοντας έτσι να σκαρώνει τις πρώτες εφηβικές του συνθέσεις. Σύντομα θα γνωρίσει τρία παιδιά, επίσης επίδοξους μουσικούς, με τους οποίους θα σχηματίσουν την μπάντα The Teddy Bears και το πρώτο κομμάτι που θα γράψουν θα σκαρφαλώσει στο Νο 1 των charts ΗΠΑ και Βρετανίας! Το «To Know Him Is To Love Him» πήρε τον τίτλο του από την επιγραφή πάνω στον τάφο του πατέρα του…
Παρά την αρχική και αναπάντεχη επιτυχία του συγκροτήματος, το επόμενο σινγκλ τους «I Don’t Need You Anymore» σκαρφάλωσε μόλις στην 91η θέση των charts, ενώ οι επόμενες ηχογραφήσεις θα αποδεικνύονταν ακόμα λιγότερο επιτυχημένες, κάνοντας τα μέλη της μπάντας να τραβήξουν χωριστούς δρόμους το 1959…
Μετά τη διάλυση των Teddy Bears, ο Σπέκτορ περιπλανήθηκε για σύντομο διάστημα στις ΗΠΑ και έκανε αρκετές δουλειές (ξεχωρίζουν η θέση του ως δικαστικός στενογράφος αλλά και οι φιλοδοξίες του να γίνει μεταφραστής του ΟΗΕ), πριν επιστρέψει οριστικά στο Λος Άντζελες με νέο όνειρο ζωής: να αφιερωθεί αποκλειστικά στη σύνθεση και τη μουσική παραγωγή…
Επαγγελματική επιτυχία
Με τη βοήθεια των ανεξάρτητων παραγωγών Lester Sill και Lee Hazlewood, ο Σπέκτορ τρυπώνει στα άδυτα της μουσικής βιομηχανίας και στέλνεται στη Νέα Υόρκη για να δουλέψει κοντά στους παραγωγούς των μεγάλων επιτυχιών, Jerry Leiber και Mike Stoller.
Με τη βοήθεια των νέων του επαφών, πιάνει δουλειά στην Dune Records και γίνεται αμέσως διασημότητα και σεβαστός στον χώρο, ανακαλύπτοντας συγκροτήματα και σόλο καλλιτέχνες, ρίχνοντας έτσι στην αγορά μια σειρά από ασύλληπτες επιτυχίες της δεκαετίας του 1960!
Ταυτοχρόνως, συνυπογράφει μουσικά το υπέρλαμπρο χιτ της δεκαετίας, το «Spanish Harlem» του Ben E. King, ενώ παίζει με την κιθάρα του για λογαριασμό πολλών γκρουπ, γινόμενος ο άνθρωπος-κλειδί της αμερικανικής μουσικής βιομηχανίας.
Το 1961, ίδρυσε με τον Still τη δική του δισκογραφική, τη Philles Records, βγάζοντας δίσκους σε γυναικεία συγκροτήματα και σόλο καλλιτέχνες, που σκαρφάλωσαν όλα σχεδόν στο Top 10 των αμερικανικών charts…
Μέχρι την ηλικία των 21 ετών, ο Σπέκτορ ήταν εκατομμυριούχος, υπεύθυνος για περισσότερες από 20 απανωτές και τρομερές επιτυχίες, έχοντας πια την αμερικανική μουσική βιομηχανία στα πόδια του! Ο ίδιος συνέβαλε τα μέγιστα με τις καινοτόμες ενορχηστρώσεις του αλλά και με την πρωτοποριακή τεχνική ηχογράφησης που αποκάλεσε «Wall of Sound», στην οποία λάμβαναν μέρος πλειάδα μουσικών παράγοντας ροκ ηχοχρώματα που κανείς δεν είχε ξανακούσει. Κάτι που βοήθησε φυσικά στη γιγάντωση του μύθου του, με τους επίδοξους αλλά και φτασμένους μουσικούς να κάνουν ουρά για να συνεργαστούν μαζί του.
Πολλοί καλλιτέχνες και συγκροτήματα άρχισαν μάλιστα να μιμούνται την τεχνική του τόσο στην ηχογράφηση όσο και τη συναυλία, με τις πολυπρόσωπες πια μπάντες να έλκουν την καταγωγή τους από την κληρονομιά του Σπέκτορ. Ηχηρά ονόματα εδώ που επηρεάστηκαν από το «Wall of Sound» ήταν τόσο οι Beach Boys όσο και ο Bruce Springsteen…
Απομόνωση
Στο απόγειο της καριέρας του πια, με τον μουσικό Τύπο να τον αποκαλεί «τον πρώτο έφηβο κροίσο του κόσμου», είχε όλο τον κόσμο στα πόδια του, αλλά και πολλούς εχθρούς φυσικά. Η στιγμή που θα τα άλλαζε όλα θα έρθει το 1966, όταν υπογράφει την παραγωγή στο σινγκλ των Ike και Tina Turner «River Deep, Mountain High», την καλύτερή του δουλειά μέχρι τώρα, όπως το ήθελε εξάλλου ο ίδιος.
Παρά το γεγονός ότι το κομμάτι έφτασε στο Νο 3 των βρετανικών pop charts, πάτωσε στα αντίστοιχα αμερικανικά (88η θέση), κάνοντας τον Σπέκτορ να εξοργιστεί.
Πικραμένος και απογοητευμένος, η περιβόητη εκκεντρική συμπεριφορά του δεν θα αργούσε να κάνει την εμφάνισή της: ο Σπέκτορ κλείνεται στη χολιγουντιανή του έπαυλη των 23 δωματίων για δύο χρόνια, αρνούμενος να δει τους πάντες!
Τότε ήταν που ξεκίνησαν οι φήμες και οι αναφορές για την παρανοϊκή και συχνά βίαιη συμπεριφορά του, που κάποιοι έσπευσαν να χαρακτηρίσουν ψυχωτική. Ο παραγωγός θα επιστρέψει κάποια στιγμή στην κοινωνία, αν και δεν θα έκανε τίποτα σημαντικό στο υπόλοιπο της δεκαετίας του ’60, εμφανώς αλλαγμένος πια…
Δυναμική επιστροφή και συνεργασία με τους Beatles
Το 1969 ο Φιλ Σπέκτορ είχε επιστρέψει δυνατότερος από ποτέ! Του είχαν ζητήσει εξάλλου να υπογράψει την παραγωγή στους σόλο δίσκους των πρώην «Σκαθαριών» Τζορτζ Χάρισον και Τζον Λένον!
Αφού το έκανε με λαμπρά αποτελέσματα (μιλάμε για το «Imagine» του Λένον και το «All Things Must Pass» του Χάρισον!), σκάρωσε στη συνέχεια ένα remix με τα κομμάτια των Beatles, το φοβερό «Let it Be», ενώ το 1971 επέβλεψε την παραγωγή στο «The Concert for Bangla Desh» του Χάρισον, αλλά και στη στουντιακή παραγωγή του «Some Time in New York City» των Τζον Λένον και Γιόκο Όνο.
Το 1973, αγγίζοντας νέα ύψη, ίδρυσε σε συνεργασία με τη Warner Bros μια νέα δισκογραφική, τη Warner-Spector Records, αν και δεν θα έκανε τίποτα το αξιομνημόνευτο κάτω από τη νέα του φίρμα…
Εκκεντρική συμπεριφορά και παρακμή
Παρά το γεγονός ότι είχε επιστρέψει και μετρούσε και πάλι Νο 1 επιτυχίες, η εκκεντρική του συμπεριφορά δεν μπορούσε πλέον να κουκουλώνεται και άρχισε να ενοχλεί πολλούς. Πλέον παράδερνε μεταξύ παραξενιάς και μοναχικότητας, με τη σύζυγό του Ronnie (πρώην μέλος της γυναικείας μπάντας Ronettes που ο Σπέκτορ είχε ανακαλύψει) να κάνει τις πρώτες αναφορές για κακοποίηση, τόσο σωματική όσο και ψυχολογική.
Και βέβαια τόσο το 1974 όσο και την επόμενη χρονιά ο Σπέκτορ επιβίωσε σαν από θαύμα από δύο σοβαρά τροχαία δυστυχήματα, κάνοντας τη μουσική βιομηχανία να διερωτάται για πρώτη φορά με τέτοια σφοδρότητα για το ποιος ήταν στην πραγματικότητα ο ιδιαίτερος αυτός μουσικός παραγωγός.
Παρά την εκκεντρικότητα και το σταριλίκι του, στο στούντιο παρέμενε αχτύπητος, συνεχίζοντας τις επιτυχίες με τη Σερ πια αλλά και νέους καλλιτέχνες που ο ίδιος ανακάλυψε, οι οποίοι γίνονταν συνήθως χρυσοί και πλατινένιοι. Οι τελευταίες αξιομνημόνευτες παραγωγές του Σπέκτορ θα ήταν στο άλμπουμ του Λέοναρντ Κόεν «Death of a Ladies’ Man» (1977) και στο «End of the Century» των Ramones (1980).
Τα είχαν ήδη σπάσει εξάλλου με τα πρώην «Σκαθάρια», έπειτα από μήνες ταραχών και έντασης, αν και αυτό δεν στερούσε σε τίποτα τη δημιουργική του μανία. Παρά τη συνεχώς κλιμακούμενη και ανυπόφορη πλέον συμπεριφορά του, ο Φιλ περιλήφθηκε το 1989 στο Rock & Roll Hall of Fame και συνέχισε να παράγει δίσκους μέχρι το 2003, όταν και συνελήφθη από την αστυνομία για τον θάνατο της ηθοποιού Λάνα Κλάρκσον…
Παρά τη συνταξιοδότησή του, έβγαινε συχνά στα Μέσα και κλεινόταν και πάλι στο στούντιο για νέες ηχογραφήσεις και παραγωγές. Τον Νοέμβριο του 1997 αποκάλεσε τις Spice Girls «Αντίχριστους», ενώ το 2000 το δικαστήριο του Μανχάταν τον ανάγκασε να πληρώσει διατροφή εκατομμυρίων στην πρώην πια σύζυγό του Ronnie…
Δίκη και καταδίκη
Στην πρώτη δεκαετία του 2000, η στάση του είχε γίνει αχαρακτήριστη, κάνοντας κάθε απόπειρα για συνεργασία μαζί του να βουλιάζει στο κενό (όπως με τη Σελίν Ντιόν, τρανό παράδειγμα). Το πράγμα έφτασε στο απροχώρητο το 2003, όταν η αστυνομία άρχισε να ερευνά την περίεργη ομολογουμένως υπόθεση με τον πυροβολισμό της ηθοποιού Λάνα Κλάρκσον στην οικία του Σπέκτορ.
Σύντομα ο μουσικός παραγωγός με τα διαβόητα βίαια ξεσπάσματα κατηγορήθηκε για τον φόνο της κοπέλας (20 Νοεμβρίου 2003), με μια σειρά φωτογραφιών του Σπέκτορ με τη νέα και ατίθαση πια κόμη του (περούκες) να κατακλύζουν εφημερίδες, περιοδικά και ίντερνετ. Η πρώτη μάλιστα δίκη του 2007 έφτασε σε αδιέξοδο (26 Σεπτεμβρίου), με τους ενόρκους να μην καταλήγουν σε ετυμηγορία.
Οι εξεζητημένες περούκες με τις οποίες εμφανιζόταν στο δικαστήριο και η αχαλίνωτη συμπεριφορά του σε μια σειρά από δημόσια γεγονότα (όπως στον θάνατο του συζύγου της Turner, Ike), αλλά και η αυτοβιογραφία της πρώην συζύγου του που είχε εν τω μεταξύ κυκλοφορήσει και τον κατηγορούσε για τα πάντα, σύντομα τον μετέτρεψαν σε έναν από τους αγαπημένους «κακούς» του κοινού: όλοι τον μισούσαν και τίποτα δεν του χαριζόταν.
Κι έτσι στην επανάληψη της ποινικής δίκης που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2008, ο Φιλ Σπέκτορ κρίθηκε ένοχος για τον φόνο της Κλάρκσον (το 2009), καταδικαζόμενος σε κάθειρξη 19 ετών στις πολιτειακές φυλακές της Καλιφόρνια. Στη φυλακή του απαγόρευσαν μάλιστα να φορά τις υπερβολικές περούκες με τις οποίες συνήθιζε να εμφανίζεται στα τελευταία και ταραγμένα αυτά χρόνια.
Τον Μάρτιο του 2013, ο Αλ Πατσίνο ενσάρκωσε τον Φιλ Σπέκτορ στην ομώνυμη ταινία του δικτύου HBO, η οποία επικεντρώνεται ακριβώς στα δικαστικά χρονικά του μουσικού παραγωγού που συνέβαλε τα μέγιστα στην εξέλιξη της μουσικής βιομηχανίας…
Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr
