Εδώ είμαστε λοιπόν, ώρες μετά τη συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές της χώρας. Η γη συνεχίζει να γυρίζει, ο Εωσφόρος ανέβαλε την προσυμφωνημένη με τα σκοτεινά μυαλά στα έγκατα της Κουμουνδούρου κάθοδό του στην Ελλάδα, τα ATM συνεχίζουν να βγάζουν κάτι ψιλά που είχαν μείνει από την τελευταία πενταετία της καταστροφής και ο κόσμος έχει ξεχυθεί στα ανά την Αθήνα καφέ να απολαύσει μία ηλιόλουστη ημέρα.
Εδώ είμαστε αντιμέτωποι με την παγκόσμια πρωτοτυπία – για μία ακόμη φορά ελληνική – να είναι πρώτο θέμα στη μεγαλύτερη μερίδα του Τύπου η ρητορική περί κυβίστησης της κυβέρνησης, υπαναχώρησης από τις «κόκκινες γραμμές», κωλοτούμπας, στροφής στο ρεαλισμό και άλλων γραφικοτήτων αντί για την ουσία του πράγματος. Τι σημαίνει δηλαδή αυτό που έγινε το βράδυ της Παρασκευής στις Βρυξέλλες και τι αντίκτυπο μπορεί να έχει στη χώρα.
Αρχικά, δεν μπορεί να μην σημειωθεί ότι κατάφερε μέσα σε 25 ημέρες να ξεπεράσει όχι το σκόπελο των δανειστών, αλλά τους λάκκους που έσκαψε η προηγούμενη κυβέρνηση επενδύοντας στο σενάριο της αριστερής παρένθεσης. Διότι όλο αυτό που ζήσαμε τις 25 ημέρες που πέρασαν δεν θα είχε ποτέ συμβεί εάν Σαμαράς και Βενιζέλος δεν είχαν απορρίψει την εξάμηνη παράταση, ζητώντας δίμηνη, μόνο και μόνο για να δρομολογήσουν την αποτυχία της επερχόμενης κυβέρνησης και να επανέλθουν – στο μυαλό τους οι παράφρονες – στην εξουσία ως οι σωτήρες της πατρίδος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στις 25 Ιανουαρίου βγήκε πρώτο κόμμα γιατί ο κόσμος, η πλατιά κοινωνική βάση μίας παραπαίουσας δημοκρατικής παράταξης σε συνδυασμό με τους απογοητευμένους και εξοργισμένους δεξιούς που είδαν ένα ιστορικό κόμμα κοινωνικού φιλελευθερισμού να μετατρέπεται σε μία ακροδεξιά δράκα που άγεται και φέρεται από το Βερολίνο, αποφάσισαν ότι πρέπει να υπάρξει μία τομή στην πολιτική ιστορία.
Έδωσαν έτσι την ευκαιρία στο ΣΥΡΙΖΑ να δοκιμαστεί στην εξουσία, να σταθεί απέναντι στους ευρωπαίους εταίρους, να διαπραγματευθεί και να επιχειρήσει αυτό για το οποίο προεκλογικά δεσμευόταν με λίγες λέξεις, μία δικαιότερη κοινωνία και κατανομή βαρών μέσα στην κρίση.
Δεν πίστεψε κανείς ότι στις 26 Ιανουαρίου η χώρα θα επιστρέψει στο 1999, ότι θα πάρουν την ανιούσα οι πωλήσεις στα Cayenne και ότι θα φάει ο κοσμάκης με χρυσά κουτάλια. Ο χαμηλοσυνταξιούχος και ο χαμηλόμισθος πίστεψε ότι ίσως να σταματήσει να αρμέγεται σαν τσιφλικάς και ότι μπορεί να ανακοπεί η βουτιά στις πενιχρές απολαβές του. Ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας και ο καταστηματάρχης πίστεψε σε ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα που θα του αφήνει περιθώριο για το επιχειρείν αντί για την ποινικοποίησή του. Ο ιδιοκτήτης ενός σπιτιού ότι δεν θα το «σκοτώσει» για ένα κομμάτι ψωμί διότι δεν μπορεί να πληρώσει τον ΕΝΦΙΑ.
Σταχυλογώντας το κείμενο της συμφωνίας καταλαβαίνει κανείς ότι το μεγάλο κέρδος για την κυβέρνηση είναι ο χρόνος. Η κυβέρνηση κατάφερε να εξασφαλίσει τον απαιτούμενο χρόνο για να προχωρήσει αντιμέτωπη με τα μεγάλα στοιχήματα που έχει θέσει από μόνη της, ανεβάζοντας τον πήχη πολύ ψηλά. Για να αποτυπώσει αναλυτικά το πλάνο για την επόμενη ημέρα, το οποίο θα τεθεί σε διαβούλευση με τους εταίρους το καλοκαίρι.
Στις Βρυξέλλες οι «αναρχοάπλυτοι» και ακομβίωτοι αριστεροί της κυβέρνησης που προκάλεσαν αναγούλα στην κοσμική αθηναϊκή κοινωνία επειδή δεν τηρούν το πρωτόκολλο της γραβάτας κατάφεραν να αποδείξουν ότι μπορεί να υπάρξει διαπραγμάτευση και όχι σαν αυτή της γραβάτας που έκαναν Σαμαράς και Βενιζέλος παίζοντας σφαλιάρες με τους δανειστές. Η Liberation αποκάλυψε ότι ο Βαρουφάκης μόνο ξύλο δεν έπαιξε με τον Ντάισελμπλουμ στο Eurogroup της Δευτέρας. Διαπραγμάτευση υπήρξε λοιπόν, όχι γιατί πέτυχαν το σύνολο όσων ζητούσαν, αλλά γιατί ακόμα και με μαξιμαλιστικές διαπραγματευτικές θέσεις κατάφεραν να ανακόψουν σε πρώτη φάση τον ορυμαγδό των υφεσιακών μέτρων λιτότητας για τις οποίες δεσμεύονταν οι πάντα πρόθυμοι προκάτοχοί τους στο Μαξίμου. Όσο και αν δεν αρέσει στη Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και τα φερέφωνά τους που κάνουν λόγο για κωλοτούμπες μπας και διασωθούν, υπήρξε διαπραγμάτευση.
Η τρόικα, μία χούφτα υπάλληλοι, προφανώς και θα υπάρχουν, όπως άλλωστε και η επιτήρηση, αυτό ήταν δεδομένο. Είτε λέγεται τρόικα είτε θεσμοί είτε απεσταλμένοι. Η διαφορά δεν έχει να κάνει με το όνομα ούτε πρόκειται για κάτι επουσιώδες. Η ουσία της αποπομπής της τρόικας είναι βαθύτερη και η κυβέρνηση οφείλει να την τηρήσει στο διηνεκές. Να συνομιλεί μόνο με τα αρμόδια θεσμικά όργανα. Οι υπάλληλοί τους δεν θα υπάρχουν για κουνάνε το δάχτυλο και να υπαγορεύουν πολιτικές σε υπουργούς και πρωθυπουργό, αλλά για να λειτουργούν σε συνεργασία με τεχνικά κλιμάκια και υπηρεσιακούς παράγοντες από την ελληνική πλευρά.
Η κυβέρνηση καλείται να μετέχει στη συγγραφή των όρων μίας δανειακής σύμβασης. Δεν την παίρνει έτοιμη μέσω e-mail. Δεσμεύεται ότι δεν θα επιστρέψει στις πολιτικές των ελλειμμάτων αλλά εξασφαλίζει και την ευκαιρία να εφαρμόσει μία διαφορετική πολιτική. Καλείται να χαράξει τα πρώτα αχνά μονοπάτια αναπτυξιακής πολιτικής μέσα στην ύφεση. Να ανασυγκροτήσει παραγωγικά το Δημόσιο, όχι βάσει ενός αριθμού απολύσεων αλλά βάσει των αναγκών που υπάρχουν για ένα λειτουργικό και αποδοτικό δημόσιο τομέα. Να επιδείξει το κοινωνικό – προνοιακό πρόσωπο ενός κράτους σε οικονομική κρίση, εξασφαλίζοντας ισοδύναμους πόρους από τους κατέχοντες που ποτέ στη ζωή τους δεν έχουν περάσει από το γκισέ μίας εφορίας.
Παράλληλα όμως, η ελληνική κυβέρνηση, κέρδισε χρόνο και για κάτι πολύ σημαντικότερο. Να έρθει σε μετωπική ρήξη με όλα τα πυώδη αποστήματα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας που έφτασαν τη χώρα σε αυτό το σημείο. Η κυβέρνηση δεν ήρθε σε ρήξη με τους δανειστές όπως τρομοκρατούσαν διάφοροι καλοθελητές, φοβούμενοι ότι θα έρθει σε ρήξη μαζί τους. Η σύγκρουση πρέπει να υπάρξει αλλά στο εσωτερικό και όχι έξω. Ο κόσμος που έδωσε την ευκαιρία στο ΣΥΡΙΖΑ να κριθεί στην εξουσία είναι ο κόσμος που του έδωσε και την εντολή να καθαρίσει μια και καλή τους νταβατζήδες, τους ολιγάρχες και τα συμφέροντα που επί δεκαετίες διατείνονται τους μεγαλοσχήμονες επιχειρηματίες απομυζώντας το Δημόσιο. Του έδωσε την εντολή να βάλει ένα τέλος σε αυτό το ιδιότυπο και στρεβλό μετασοβιετικό καθεστώς του κρατικοδίαιτου καπιταλισμού, το οποίο συντηρούν δέκα οικογένειες στην Ελλάδα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ με λίγα λόγια εξασφάλισε τη δυνατότητα να κερδίσει όλους αυτούς τους ανθρώπους που τον ψήφισαν στις 25 Ιανουαρίου. Να δημιουργήσει την κοινωνική βάση ενός κόμματος του 36%, ικανοποιώντας το κοινό περί δικαίου αίσθημα σε όλους τους τομείς.
Στους τέσσερις μήνες που ακολουθούν η κυβέρνηση έχει την ευκαιρία να αποτελέσει το σημείο αναφοράς μίας νέας εποχής στην πολιτική ιστορία του τόπου. Διατρέχει όμως και τον κίνδυνο, εάν ολισθήσει να αποτελέσει «μία από τα ίδια». Είναι πλέον στο χέρι της.
