Ένα έξυπνο γιλέκο, που θα υποστηρίζει ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης, η καρδιακή ανεπάρκεια και η κατάθλιψη, δημιουργούν επιστήμονες από οκτώ ευρωπαϊκές χώρες, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος WELCOME.
Το γιλέκο αυτό θα κατασκευαστεί από υλικό το οποίο θα μπορεί να πλένεται και θα φέρει αισθητήρες, οι οποίοι θα καταγράφουν τον καρδιακό ρυθμό, τους αναπνευστικούς ήχους, την πνευμονική δραστηριότητα, τον κορεσμό σε οξυγόνο, καθώς και την κινητική δραστηριότητα του ασθενή.
Ο ασθενής που θα το φοράει, θα καταγράφει τις παρατηρήσεις του σε μια ηλεκτρονική ταμπλέτα σχετικά με τη βελτίωση ή επιδείνωση των συμπτωμάτων του. Οι καταγραφές των αισθητήρων, μαζί με τις παρατηρήσεις του ασθενή, θα συγκεντρώνονται σε μία ηλεκτρονική πλατφόρμα στο διαδίκτυο, όπου θα γίνεται η αυτόματη ανάλυσή τους και θα διατίθενται στον θεράποντα ιατρό.
«Ζητούμενο είναι το συγκεκριμένο σύστημα να προβλέψει εγκαίρως την επιδείνωση, ώστε η ιατρική παρέμβαση να είναι γρήγορη και αποτελεσματική και να μην χρειαστεί εισαγωγή στο νοσοκομείο. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται το λογιστικό κόστος για το σύστημα της υγείας και βελτιώνεται η ποιότητα ζωής του ασθενή. Με τη χρήση της ταμπλέτας εκπαιδεύουμε τον ασθενή να γίνει συμμέτοχος στην υγεία του» επισημαίνει η λέκτορας του Εργαστηρίου Ιατρικής Πληροφορικής του Ιατρικού Τμήματος της Σχολής Επιστημόνων Υγείας του ΑΠΘ Ιωάννα Χουβαρδά, η οποία είναι η leader του πακέτου εργασιών για τη σχεδίαση του συστήματος λογισμικού του προγράμματος.
Η κ. Χουβαρδά θα αναφερθεί στο πρόγραμμα WELCOME και στο έξυπνο γιλέκο στη φετινή εναρκτήρια εκδήλωση του «Καφέ της Επιστήμης», με θέμα την ηλεκτρονική υγεία, που πραγματοποιείται σήμερα, στις 18.30, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.
Το πρόγραμμα, που ξεκίνησε το 2013 θα ολοκληρωθεί στις αρχές του 2016, θα δοκιμασθεί σε ασθενείς διαφόρων χωρών και αφού περάσει από την κλινική δοκιμή και επαληθευθεί, θα προχωρήσει στη διαδικασία της πιστοποίησης και μετά θα φτάσει στον τελικό χρήστη.
Το γιλέκο κατασκευάζεται στην Ελβετία, ενώ το Αριστοτέλειο κατασκευάζει την ηλεκτρονική πλατφόρμα και ένα μέρος των σημάτων που καταγράφονται. Στο πρόγραμμα μετέχουν εταιρείες και πανεπιστήμια από τη Μεγάλη Βρετανία, την Ελβετία, την Ελλάδα, τη Γερμανία, την Ιταλία την Ιρλανδία, την Ολλανδία και την Πορτογαλία.
«Η ηλεκτρονική υγεία προσφέρει σημαντικά στην αντιμετώπιση βασικών χρόνιων νοσημάτων, όπως ο καρκίνος, τα νευρο-αναπτυξιακά, τα νευρο-εκφυλιστικά και τα μεταβολικά σύνδρομα, νοσήματα της τρίτης ηλικίας, διασφαλίζει στους ασθενείς συνθήκες βελτιωμένης διαβίωσης και συμβάλει στην ενεργό γήρανση. Η μοριακή ταξινόμηση των καρκίνων, η αναγνώριση νέων προγνωστικών βιο-δεικτών, η ανάλυση της αντοχής στη θεραπεία, απαιτούν την ανάπτυξη νέων μεθόδων και καινοτόμων εργαλείων» επισημαίνει η κ. Χουβαρδά.
Ηλεκτρονική υγεία και ελληνική πραγματικότητα
Η νέα τεχνολογία μπορεί να αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο, όμως κατά πόσο εφαρμόζεται στα ελληνικά νοσοκομεία και ποια είναι η εικόνα της ελληνικής πραγματικότητας; Απάντηση στο παραπάνω ερώτημα επιχειρεί να δώσει η επιμελήτρια της Αιματολογικής Κλινικής και Μονάδας Μεταμοσχεύσεων Μυελού των Οστών Νίκη Σταυρογιάννη, με την ομιλία της στο «Καφέ της Επιστήμης».
«Ένας αριθμός νοσοκομείων της χώρας είναι ελλιπώς μηχανογραφημένα, ενώ άλλα στερούνται πλήρως μηχανοργάνωσης. Τα εγκατεστημένα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων δεν επικοινωνούν μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η έγκαιρη, ισότιμη και αξιόπιστη παροχή υπηρεσιών υγείας. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση είναι εξαιρετικά χρονοβόρα λόγω έλλειψης υποδομών (υπολογιστές παλιάς τεχνολογίας, διακομιστές που δεν μπορούν να σηκώσουν το φόρτο εργασίας). Οτιδήποτε κάνουμε πρέπει επιπλέον να το τυπώνουμε, να το υπογράφουμε, να το σφραγίζουμε κ.τλ., καθώς δεν υπάρχει η ηλεκτρονική υπογραφή στη Ελλάδα.
Το προσωπικό δεν είναι εκπαιδευμένο στη χρήση αυτών των συστημάτων και δεν επαρκεί, ενώ ο χρόνος που απαιτείται είναι πολλαπλάσιος ακόμη και αν όλα λειτουργούν υποδειγματικά. Επιπλέον τα συστήματα αυτά δεν είναι ίδια σε όλα τα νοσοκομεία. Κάθε νοσοκομείο μπορεί να χρησιμοποιεί διαφορετική εταιρεία και διαφορετικές πλατφόρμες. Αυτό θα δημιουργήσει προβλήματα στην δια-λειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων στο μέλλον. Τέλος υπάρχει τεράστιο νομικό κενό, που αφορά στην προστασία των προσωπικών δεδομένων των ασθενών και έλλειψη νομικής σαφήνειας για τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας. Ελπίζουμε ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν στο μέλλον και φυσικά θα είναι πολύ καλύτερες οι παρεχόμενες υπηρεσίες, η παρακολούθηση των ασθενών, η εξαγωγή στατιστικών στοιχείων, καθώς και η μείωση του κόστους, αν αυτά λειτουργήσουν σωστά» αναφέρει η κ. Σταυρογιάννη.
Επικαλούμενη στοιχεία του αρμόδιου υπουργείου, επισημαίνει ακόμη ότι θετικό στοιχείο αποτελεί η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης σε ετήσια βάση κατά 300.000.0000 ευρώ και σημειώνει ότι το ηλεκτρονικό σύστημα συνταγογράφησης το χρησιμοποιούν περίπου 38.000 γιατροί και 11.000 φαρμακεία.