Εξι μέτρα στήριξης προτείνει το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητα για την διευκόλυνση του εξαγωγικού εμπορίου και την απλοποίηση των προ τελωνειακών και τελωνειακών διαδικασιών.
Στόχος του προσχεδίου του υπουργείου είναι να διευρυνθεί ο θεσμός του εγκεκριμένου εμπόρου, να αξιοποιεί το ΓΕΜΗ και τα Επιμελητήρια για σειρά διαδικασιών όπως τα Πιστοποιητικά Καταγωγής και να απλοποιηθεί η εξαγωγή προϊόντων διττής χρήσης. Κοινός παρονομαστής των προτάσεων είναι η απλοποίηση διαδικασιών και η χρήση της τεχνολογίας για την αυτοματοποίηση διαδικασιών. Υπό την προεδρία του υφυπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Νότη Μηταράκη συνεδρίασε σήμερα η Συντονιστική Επιτροπή Εξωστρέφειας όπου παρουσιάστηκε σήμερα το Προσχέδιο Νόμου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα βασικά σημεία των διατάξεων που προωθούνται είναι τα ακόλουθα:
- Η αναβάθμιση του ΓΕΜΗ, το οποίο είναι το μόνο υποχρεωτικό εμπορικό μητρώο της χώρας, ούτως ώστε να φιλοξενεί δύο νέα πεδία δεδομένων στα οποία θα καταχωρούνται όλοι οι εξαγωγείς και οι έμποροι – παραγωγοί προϊόντων διπλής χρήσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα δύνανται οι αρμόδιοι φορείς όπως το Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, τα κατά τόπους επιμελητήρια και λοιποί φορείς του εξαγωγικού εμπορίου να έχουν άμεση, σαφή και ολοκληρωμένη εικόνα για το σύνολο των επιχειρήσεων που ασκούν εξαγωγική δραστηριότητα, ιδίως για τους εξαγωγείς που είναι παραγωγοί ή/και έμποροι προϊόντων διπλής (διττής) χρήσης, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε ένα ειδικό και ευαίσθητο για την εθνική μας ασφάλεια εξαγωγικό πλαίσιο, προκειμένου να σχεδιάζονται και να συντονίζονται δράσεις για τη στήριξη των εξαγωγικών επιχειρήσεων, σε εθνικό και τοπικό/περιφερειακό επίπεδο. Με τις δύο αυτές νέες προσθήκες στην βάση δεδομένων του ΓΕΜΗ συμπληρώνεται η ηλεκτρονική χαρτογράφηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας της χώρας, με αξιόπιστο τρόπο και διευκολύνεται η συνεργασία μεταξύ των επιχειρήσεων και του κράτους αλλά και η καλύτερη δυνατή παρακολούθηση της ανάπτυξης της εξαγωγικής δραστηριότητας της χώρας. Σημειώνεται ότι αντίστοιχες πληροφορίες δεν απαντώνται σε κάποιο άλλο μητρώο της χώρας που να βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία και ετοιμότητα όπως το ΓΕΜΗ.
- Η εισαγωγή του θεσμού του Εγκεκριμένου Εμπόρου για τους εμπόρους μεταποιημένων οπωροκηπευτικών. Ο θεσμός του Εγκεκριμένου Εμπόρου προβλέπεται ήδη για τους εμπόρους νωπών οπωροκηπευτικών στο άρθρο 12 του Κανονισμού 543/2011 και εφαρμόζεται ήδη στην χώρα μας, ενώ με την με αριθμό 2533/63997/2013 (ΦΕΚ Β’ 1380/06.06.2013) κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εξειδικεύτηκαν οι λεπτομέρειες εφαρμογής του. Ο θεσμός παρουσιάζει ιδιαίτερη πρακτική σημασία, ενόψει των ωφελημάτων που αποκτά ο έμπορος από την εγγραφή του στο Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών (ΜΕΝΟ). Ο εγκεκριμένος έμπορος νωπών οπωροκηπευτικών δεν υποχρεούται να εκδώσει πιστοποιητικό εμπορίας ελέγχου προδιαγραφών (πιστοποιητικό συμμόρφωσης) αλλά απλή βεβαίωση ελέγχου. Επιπλέον, η υποχρέωσή του για πρότερη κοινοποίηση (Αναγγελία) ως προτελωνειακή διαδικασία δυνάμει των απαιτήσεων του Κανονισμού 882/2004 γίνεται μέσω του ΜΕΝΟ, και με αυτόν τον τρόπο καταργείται πλέον η γραφειοκρατία της προγενέστερης διαδικασίας αναγγελίας και η επιβάρυνση του σχετικά υψηλού κόστους και των χρονικών καθυστερήσεων, ειδικά σε περιπτώσεις απεργιών. Τέλος, οι εγκεκριμένοι έμποροι και μόνο αυτοί, εμπίπτουν αυτοδικαίως στην πιο χαμηλή κατηγορία ελέγχου για τα εξαγωγικά τους φορτία και υπόκεινται σε ελέγχους σε ποσοστό μικρότερο του 2% επί του συνόλου των φορτίων τους.
- H αποτύπωση με σαφή τρόπο των υποχρεώσεων των εξαγωγέων προϊόντων διπλής (διττής) χρήσης (προϊόντα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για πολιτική όσο και για στρατιωτική χρήση) καθώς και η εισαγωγή της διαδικασίας ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης για χορήγηση άδειας εξαγωγής, προκειμένου να μην δημιουργούνται προβλήματα κατά την εφαρμογή του υποχρεωτικού ενωσιακού πλαισίου για τον ευαίσθητο αυτό τομέα παραγωγής και εμπορίας τα οποία αναστέλλουν την εξαγωγική δραστηριότητα τους. Δηλαδη, αντιμετωπίζονται τα προβλήματα εφαρμογής του ενωσιακού και εθνικού πλαισίου που είχαν ανακύψει για την έκδοση της σχετικής άδειας, καθώς εξειδικεύεται η διαδικασία υποβολής της αίτησης προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, και τερματίζεται η σύγχυση σχετικά με τις αρμοδιότητες των Υπουργείων Εξωτερικών και Εθνικής ‘Αμυνας όσον αφορά στις άδειες εξαγωγής προϊόντων διπλής χρήσης. Τέλος, συνδέεται η διαδικασία αυτή με την υποχρεωτική πλέον εγγραφή των εξαγωγέων προϊόντων διπλής χρήσης στο αντίστοιχο μητρώο του ΓΕΜΗ.
- Η ένταξη των προϊόντων που υπόκεινται σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) σε καθεστώς απλουστευμένης διαδικασίας διασάφησης και άδειας εκτελωνισμού. Καταργείται η εξαίρεση που είχε επιβληθεί στα προϊόντα αυτά, από τις απλουστευμένες τελωνειακές διαδικασίες εξαγωγής προκειμένου να μειωθούν οι χρόνοι και τα κόστη εξαγωγής των προϊόντων αυτών, δεδομένου ότι η καταργούμενη με το παρόν εξαίρεση δεν προβλέπεται από σχετική διάταξη του ενωσιακού δικαίου. Δίδεται περιθώριο έξι μηνών για την τεχνική προσαρμογή των συστημάτων του ICISnet στην νέα ρύθμιση.
- Η καθιέρωση της δυνατότητας υποβολής αίτησης και έκδοσης του Πιστοποιητικού Καταγωγής με χρήση ψηφιακής υπογραφής. Το Πιστοποιητικό Καταγωγής των ελληνικών προϊόντων εκδίδεται από τα Εμπορικά και Βιομηχανικά Επιμελητήρια σε έντυπη μορφή και η όλη διαδικασία γίνεται χειρόγραφα με αυτοπρόσωπη παρουσία. Για την παροχή της ίδιας υπηρεσίας σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (όπως σε Γαλλία, Η. Βασίλειο, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Γερμανία, Ισπανία) εφαρμόζεται η πρακτική της έκδοσης του πιστοποιητικού μέσω πλήρως αυτοματοποιημένων ηλεκτρονικών διαδικασιών. Εισάγεται η διαδεδομένη αυτή ευρωπαϊκή πρακτική για την διευκόλυνση των εξαγωγέων και την αυτοματοποίηση της διαδικασίας παράλληλα προς την έντυπη διαδικασία. Η ρύθμιση οδηγεί σταδιακά σε αναβάθμιση των ψηφιακών εφαρμογών που παρέχουν τα επιμελητήρια., τα οποία είναι υποχρεωμένα να ενσωματώνουν τις ενωσιακές προδιαγραφές για τις ηλεκτρονικές τους υπηρεσίες. Προτείνεται να μην υπάρξει αύξηση του κόστους έκδοσης/ θεώρησης των πιστοποιητικών καθώς αυτό είναι σύμφωνο με τις βέλτιστες πρακτικές άλλων κρατών-μελών. Το κόστος της προσαρμογής των επιμελητηρίων βαρύνει τα ίδια ως φορείς εκδήλωσης της κρατικής μέριμνας για την ανάπτυξη του εξαγωγικού εμπορίου.
- Η απαλλαγή από δασμούς και λοιπές φορολογικές επιβαρύνσεις των πλοίων που επισκευάζονται, μετασκευάζονται ή έχουν κατασχεθεί σε ελληνικούς λιμένες και αγκυροβόλια. Η διάταξη εξομοιώνει τα πλοία που επισκευάζονται, μετασκευάζονται ή έχουν κατασχεθεί με τα πλοία που βρίσκονται υπό συντήρηση ή σε κίνηση και λειτουργία. Με την διάταξη αποκαθίσταται μία ανισότητα στον σχετικό κλάδο, ώστε ακόμα και για ολιγόωρες επισκευές για το ίδιο πλοίο να μην ισχύουν άλλοι κανόνες φορολόγησης. Η διαφορετική αντιμετώπιση δεν δικαιολογείται ενόψει των αυστηρών υποχρεώσεων ενημέρωσης προς τα τελωνεία και τα λιμεναρχεία για την κατάσταση των εφοδίων τους. Εκτιμάται ότι η προσθήκη αυτή ενισχύει τον σχετικό κλάδο καθώς οι εφοδιασμοί πλοίων αποτελούν δυναμική εξαγωγική αγορά, και η επιβολή τυχόν δασμών και φόρων ή ενός πολύπλοκου εσωτερικού νομικού πλαισίου που αντιμετωπίζει διαφορετικά ίδιες, επί τη βάση των αναγκών τους, καταστάσεις, καθιστά τον ελληνικό χώρο ακριβό, μη ανταγωνιστικό και νομικά επισφαλή.
