Μέλος του κυκλώματος περιγράφει πώς βρίσκει υποψήφιους «δωρητές» και τι τους συμβαίνει μετά την επέμβαση
Υπάρχει ένας τόνος περηφάνιας στο βλέμμα του Abu Jaafar καθώς περιγράφει στο BBC τη «δουλειά» του. Εργαζόταν ως «ασφάλεια» σε παμπ αλλά κάποια στιγμή συνάντησε ανθρώπους που «δραστηριοποιούνται στην εμπορία οργάνων». Η δουλειά του είναι να βρίσκει ανθρώπους τόσο απελπισμένους που να είναι πρόθυμοι να πουλήσουν μέλη και όργανα του σώματός τους για λεφτά. Η αθρόα εισροή προσφύγων από τη Συρία στον Λίβανο έφερε στον Abu Jaafar πολλές τέτοιες «ευκαιρίες».
«Ναι, εκμεταλλεύομαι ανθρώπους» λέει, αν και σημειώνει πως πολλοί από τους ανθρώπους αυτούς μπορεί να είχαν σκοτωθεί στην πατρίδα τους τη Συρία και πως το να δώσει κανείς ένα όργανο δεν είναι τίποτα μπροστά στον τρόμο που έχουν ήδη ζήσει οι άνθρωποι αυτοί.
«Τους εκμεταλλεύομαι» λέει «κι εκείνοι επωφελούνται».
Βάση του είναι μια μικρή καφετέρια σε ένα από τα πυκνοκατοικημένα προάστια της νότιας Βηρυτού, ένα ετοιμόρροπο κτίριο καλυμμένο με πλαστικό.
Στο πίσω μέρος υπάρχει ένα δωμάτιο με παλιά έπιπλα και παπαγαλάκια που τιτιβίζουν ασταμάτητα σε κάθε γωνιά. Από αυτόν τον χώρο έχει μεσολαβήσει για την πώληση οργάνων από περίπου 30 πρόσφυγες τα τελευταία τρία χρόνια, όπως ο ίδιος λέει.
«Συνήθως η ζήτηση είναι για νεφρά αλλά μπορώ να βρω και να μεσολαβήσω και για άλλα όργανα» λέει. «Κάποτε ζήτησαν ένα μάτι κι εγώ μπόρεσα να βρω πελάτη πρόθυμο να πουλήσει το μάτι του. Έβγαλα φωτογραφία του ματιού και το έστειλα στον ενδιαφερόμενο μέσω Whatsapp για επιβεβαίωση. Μετά παρέδωσα και τον πελάτη» περιγράφει.
Οι στενοί δρόμοι της συνοικίας στην οποία έχει την έδρα του είναι γεμάτοι πρόσφυγες. Ένας στους τέσσερις ανθρώπους που ζουν σήμερα στον Λίβανο προέρχεται από τη φρίκη του πολέμου στην άλλη μεριά των συνόρων, στη Συρία. Η λιβανέζικη νομοθεσία δεν του επιτρέπει να εργαστούν κι έτσι πολλές οικογένειες μετά βίας τα βγάζουν πέρα.
Από τους πιο απελπισμένους είναι οι Παλαιστίνιοι που θεωρούνταν ήδη πρόσφυγες στη Συρία και δεν μπορούν να επανεγγραφούν ως πρόσφυγες στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ όταν φτάνουν στον Λίβανο. Ζουν σε καταυλισμούς και λαμβάνουν πολύ μικρή βοήθεια.
Σχεδόν το ίδιο ευάλωτοι είναι οι άνθρωποι που έφτασαν από τη Συρία μετά τον Μάιο του 2015, όταν η κυβέρνηση του Λιβάνου ζήτησε από τα Ηνωμένα Έθνη να σταματήσει να εγγράφει νέους πρόσφυγες.
«Αυτοί που δεν έχουν καθεστώς πρόσφυγα δίνουν αγώνα» λέει ο Abu Jaafar. «Τι μπορούν να κάνουν; Είναι απεγνωσμένοι και δεν έχουν κανέναν άλλο τρόπο να επιβιώσουν παρά να πουλήσουν τα όργανά τους».
Κάποιοι από τους πρόσφυγες επαιτούν στον δρόμο- ειδικά παιδιά. Μικρά αγόρια γίνονται λούστροι, κάνουν σλάλομ ανάμεσα στα αυτοκίνητα μέσα στην κίνηση για να πουλήσουν τσίχλες ή χαρτομάντιλα ή καταλήγουν στην παιδική εργασία. Άλλα παιδιά καταλήγουν στην πορνεία.
Αλλά η πώληση οργάνων είναι ένας τρόπος να βγάλει κανείς λεφτά γρήγορα.
Όταν ο Abu Jaafar βρίσκει έναν πρόθυμο υποψήφιο, τον οδηγεί, την ημέρα που έχουν συνεννοηθεί, με δεμένα μάτια, σε μυστικό μέρος. Μερικές φορές οι γιατροί κάνουν τις επεμβάσεις σε νοικιασμένα σπίτια που μετατρέπονται σε προσωρινές κλινικές, όπου οι «δωρητές» υποβάλλονται στις βασικές εξετάσεις αίματος πριν την επέμβαση.
«Μόλις ολοκληρωθεί η επέμβαση, τους φέρνω πίσω» εξηγεί. «Συνεχίζω να τους φροντίζω για περίπου μία εβδομάδα, μέχρι να βγάλουν τα ράμματα. Μόλις τα βγάλουν, δεν μας αφορά πια τι θα τους συμβεί» ομολογεί με τον αφοπλιστικό κυνισμό του.
«Δεν με πολυνοιάζει αν ο πελάτης πεθάνει, εγώ έχω πάρει αυτό που θέλω. Δεν είναι δικό μου πρόβλημα τι θα του συμβεί εφόσον τον έχω πληρώσει».
Τελευταίος «πελάτης» του ήταν ένα 17χρονο αγόρι που έφυγε από τη Συρία μετά τον θάνατο του πατέρα και των αδελφιών του.
Βρισκόταν στον Λίβανο για τρία χρόνια χωρίς δουλειά και με ένα χρέος που μεγάλωνε, αναζητώντας τρόπους να στηρίξει τη μητέρα και τις πέντε αδελφές του.
Μέσω του Abu Jaafar συμφώνησε να πουλήσει το δεξί νεφρό του για 8.000 δολάρια.
Δύο μέρες αργότερα, μέσα σε μεγάλους πόνους, μία ξάπλωνε και μία σηκωνόταν από έναν καναπέ, προσπαθώντας να ανακουφίσει τον πόνο του. Το πρόσωπό του γυάλιζε από τον ιδρώτα και οι επίδεσμοί του είχαν γεμίσει αίμα.
Ο Abu Jaafar δεν αποκαλύπτει πόσα έβγαλε από τη συμφωνία. Λέει πως δεν ξέρει τι γίνονται τα όργανα μετά την αφαίρεσή τους, αλλά πιστεύει πως μεταφέρονται έξω από τη χώρα.
Όπως εξηγεί το BBC, στη Μέση Ανατολή υπάρχουν ελλείψεις οργάνων για μεταμόσχευση, λόγω των πολιτισμικών και θρησκευτικών αντιθέσεων στη δωρεά οργάνων. Οι περισσότερες οικογένειες προτιμούν την άμεση ταφή των οικείων τους που φεύγουν από τη ζωή.
Σύμφωνα ωστόσο με τον Abu Jaafar, υπάρχουν τουλάχιστον άλλοι επτά «διαμεσολαβητές» σαν τον ίδιο, που δραστηριοποιούνται στον Λίβανο.
«Η επιχείρηση ανθεί» λέει «αυξάνεται, δεν πέφτει. Σίγουρα ανέβηκε μετά τη μετανάστευση Σύρων στον Λίβανο».
Ξέρει πως αυτό που κάνει είναι παράνομο αλλά δεν φοβάται τις Αρχές. Το τηλέφωνό του είναι γραμμένο με σπρέι στους τοίχους κοντά στο σπίτι του. Στη γειτονιά του τον φοβούνται και τον σέβονται ταυτόχρονα. Καθώς περνά, οι άνθρωποι σταματούν για να αστειευτούν και να συζητήσουν μαζί του.
Καθώς μιλά, έχει ένα όπλο κάτω από το πόδι του.
«Ξέρω πως αυτό που κάνω είναι παράνομο αλλά βοηθάω τους ανθρώπους» λέει. «Έτσι το αντιλαμβάνομαι. Ο πελάτης χρησιμοποιεί τα λεφτά για να αναζητήσει μια καλύτερη ζωή για τον ίδιο και την οικογένειά του. Μπορεί αν αγοράσει αυτοκίνητο για να δουλέψει ως οδηγός ταξί ή ακόμα και να ταξιδέψει σε μια άλλη χώρα. Αυτούς τους ανθρώπους εγώ τους βοηθάω και δεν με νοιάζει ο νόμος».
Στην πραγματικότητα, λέει, ο ίδιος ο νόμος αποκλείει τους πρόσφυγες με το να μην τους επιτρέπει την πρόσβαση σε δουλειά και βοήθεια.
«Δεν υποχρεώνω κανέναν να υποβληθεί σε επέμβαση» καταλήγει. «Εγώ απλώς διευκολύνω μια διαδικασία με βάση το αίτημα κάποιου».
«Εσύ πόσα θέλεις για το μάτι σου;»
* Το Αbu Jaafar δεν είναι πραγματικό όνομα. Ο άνδρας συμφώνησε να μιλήσει στο βρετανικό δίκτυο με την προϋπόθεση της διαφύλαξης της ανωνυμίας του.
