Μετά από δύο και πλέον μήνες συγκρούσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, οι συζητήσεις σχετικά με την πιθανότητα κήρυξης Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου έχουν αρχίσει να «φουντώνουν».
Την περασμένη εβδομάδα, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, έκανε την ακόλουθη δήλωση όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο της ρωσικής κρατικής τηλεόρασης σχετικά με την κλιμάκωση της σύγκρουσης:
«Οι κίνδυνοι είναι πολύ σημαντικοί […] Ο κίνδυνος είναι σοβαρός, πραγματικός» δήλωσε. «Υπάρχουν πραγματικές πιθανότητες ο πόλεμος να μετατραπεί σε κάτι μεγαλύτερο» πρόσθεσε.
Μετά τη δήλωσή του, οι εντάσεις οξύνθηκαν και η Δύση κίνησε εκ νέου διαδικασίες για αποστολή περισσότερων όπλων στην Ουκρανία, ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν κλιμάκωσε τη ρητορική του, ενημερώνοντας ότι «αν κάποιος σκοπεύει να παρέμβει στην τρέχουσα κατάσταση, πρέπει να γνωρίζει ότι η απάντησή μας θα είναι άμεση».
Πώς «βλέπουν» τις τελευταίες κινήσεις ειδικοί
Για τον Igor Macedo, διδάκτορα Διεθνών Σχέσεων, η απάντηση για ενδεχόμενο Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν είναι απλή υπόθεση. Επισημαίνει, ωστόσο, δύο σημεία που πρέπει να αναλυθούν.
Το πρώτο από αυτά είναι ότι μια σύγκρουση όπως αυτή είδαμε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο θα συμβεί μόνο αν υπάρξει «άμεση παρέμβαση» του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ). Για τον ίδιο, η πιθανότητα αυτή είναι μικρή, καθώς οι χώρες της συμμαχίας είναι καλά εξοπλισμένες και η Ρωσία θα βρισκόταν στην πλευρά του ηττημένου -πιθανότατα- σε περίπτωση σύγκρουσης.
Μια δεύτερη πτυχή που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η εισβολή στη Μολδαβία. Ο στρατηγός Rustam Minnekayev δήλωσε ότι ο Πούτιν έχει συμφέρον να ελέγξει την Υπερδνειστερία, μια αποσχισθείσα περιοχή της χώρας. Το Κρεμλίνο δεν επιβεβαίωσε την πληροφορία, η οποία θα καθιστούσε σαφές ότι ο ρώσος πρόεδρος έχει πολύ μεγαλύτερες φιλοδοξίες από την απελευθέρωση της περιοχής του Ντονμπάς.
«Η εισβολή στη Μολδαβία θα έδειχνε ότι δεν πρόκειται μόνο για μια σύγκρουση στην Ουκρανία. Αυτός [ο Πούτιν] θα κατευθυνόταν και σε άλλες χώρες. Όταν το δούμε από αυτή τη σκοπιά, η πιθανότητα ενός πολέμου που θα περιλαμβάνει και άλλες χώρες είναι πραγματική» εξηγεί ο Macedo.
Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο (USP), Kai Enno, έχει την ίδια άποψη. Λέει ότι δεν πιστεύει στο ξέσπασμα Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου -τουλάχιστον όχι με την παραδοσιακή έννοια. «Ο κίνδυνος να συμβεί κάτι απρόβλεπτο είναι πολύ υψηλός, απλώς και μόνο επειδή οι πόλεμοι, όπως η σύγκρουση στην Ουκρανία, είναι καταστάσεις στις οποίες κυριαρχεί το ακραίο στρες και η ένταση» λέει.
«Δεν θα έχουμε Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά διατρέχουμε τον κίνδυνο να έχουμε μια μεγαλύτερη σύγκρουση, ακόμη και αν δεν είναι σε παγκόσμια κλίμακα» προσθέτει. Ο Macedo εξηγεί, επίσης, ότι μια σύγκρουση όπως αυτή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου είναι «πολύ δύσκολο να συμβεί επειδή η Ρωσία είναι απομονωμένη, ωστόσο μπορεί να ανάψει το φυτίλι ανάμεσα στα κράτη», εφόσον αυτά δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ.
Ενώ ένας Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος αποκλείεται -τουλάχιστον με τα τωρινά δεδομένα- στα μάτια των ειδικών, οι οποίοι αμφιβάλλουν για την ικανότητα του Πούτιν να διατηρήσει μια μακροχρόνια σύγκρουση, καθώς τα αποθέματά του αρχίζουν να εξαντλούνται, εκφράζουν βεβαιότητα ότι θα χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα.
«Θα χρησιμοποιηθούν, αλλά δεν θα είναι η πρώτη επιλογή» λέει ο Macedo. Για τον Kai Enno, ο πόλεμος θα ήταν υβριδικός, δηλαδή «δεν θα χρησιμοποιούνταν μόνο συμβατικά και πυρηνικά όπλα. Θα πραγματοποιούνταν, επίσης, κυβερνοεπιθέσεις και ψηφιακές επιθέσεις».
Ο διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων καταλήγει, δηλώνοντας ότι ένας πυρηνικός πόλεμος είναι πολύπλοκος. «Αν τον βάλετε στον τραπέζι και δεν καταστρέψετε πλήρως τον εχθρό, θα καταστραφείτε».