Ο Σαντάμ Χουσεΐν ήταν ο αδιαμφισβήτητος ισχυρός άνδρας του Ιράκ ώσπου ήρθε σε σύγκρουση με τις ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Έχουν περάσει περίπου 11 χρόνια από τη στιγμή που στήθηκε στην αγχόνη για τα εγκλήματά του κατά της ανθρωπότητας, αλλά και τον φόνο 148 ιρανικών σιιτών το 1982, ως αντίποινα για την απόπειρα κατά της ζωής του.
Όπως θυμόμαστε, όπλα μαζικής καταστροφής δεν βρέθηκαν ποτέ στο Ιράκ, ούτε συνδέθηκε κάπως ο Σαντάμ με το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, όταν ο Τζορτζ Μπους κήρυξε τον πόλεμο σε όσους έβλεπε να συναπαρτίζουν τον σκιώδη όρο «τρομοκρατία».
Η εισβολή στο Ιράκ για την απομάκρυνση του Σαντάμ αποσταθεροποίησε περαιτέρω τη Μέση Ανατολή και στον απόηχο της ηχηρής του πτώσης μια παραδοξότητα γεννήθηκε. Γιατί παρά τη σύλληψη και την εκτέλεσή του, όπως και μέσω του παρατεταμένου πολέμου στο Αφγανιστάν για τη σύλληψη του Οσάμα μπιν Λάντεν, η τρομοκρατία δεν καταλάγιασε στιγμή.
Ο Σαντάμ φαίνεται πως λειτουργούσε ως τοποτηρητής της περιοχής και σύμφωνα με τον πράκτορα της CIA, Τζον Νίξον, τον άνθρωπο που τον ανέκρινε όταν συνελήφθη τον Δεκέμβριο του 2003, δεν θα υπήρχε Ισλαμικό Κράτος αν ο ιρακινός ηγέτης ήταν ακόμα στη ζωή.
«Δεν νομίζω πως η ανάδυση μιας οργάνωσης σαν το Ισλαμικό Κράτος θα ήταν δυνατή κάτω από τον Σαντάμ. Ναι, μπορεί να ασχολήθηκε με πολλά κοντά στα τέλη της ζωής του, σπανίως όμως απέστρεφε τα μάτια του από θέματα ασφάλειας του καθεστώτος. Πολλά πράγματα τα εκτέλεσε με κακό τρόπο, κράτησε ωστόσο σφιχτά τα λουριά στις απειλές από θρησκευτικούς εξτρεμιστές. Δεν θα βλέπατε την εξάπλωση της ιρανικής επιρροής στην περιοχή με τον τρόπο που έχει γίνει προσφάτως. Το Ιράκ του Σαντάμ ήταν το μεγαλύτερο ανάχωμα κατά του Ιράν. Όταν τον απομακρύναμε, κάναμε στο Ιράν μια μεγάλη χάρη».
Αφού τον αποκαλέσει ως μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες που έχει γνωρίσει ποτέ, ο Νίξον μας αποκαλύπτει πως ο Σαντάμ εντυπωσιάστηκε από τον τρόπο που αντιμετώπισε το χτύπημα του 2001 ο Τζορτζ Μπους και από την απρόβλεπτη επίθεση που εξαπέλυσε στη χώρα του «…γιατί υπέθεσε πως οι ΗΠΑ θα έβλεπαν ότι Αμερική και Ιράκ είχαν τον ίδιο εχθρό: τον εξτρεμισμό του σουνιτικού ισλάμ. Υπέθεσε λάθος. Ο Σαντάμ πίστευε πως η μεγαλύτερη απειλή για το καθεστώς του προερχόταν από τους σουνίτες εξτρεμιστές, όχι το Ιράν, όχι τις ΗΠΑ».
Το Ισλαμικό Κράτος μπορεί να γεννήθηκε το 1999, όταν εντάχθηκε στα πεπραγμένα της αλ-Κάιντα, μεγάλωσε όμως στην αμερικανική εισβολή το 2003, πριν επεκταθεί στη Συρία και μετατραπεί στο τερατούργημα που ξέρουμε σήμερα.
Αυτά και άλλα πολλά αποκαλύπτει ο Τζον Νίξον στο πρόσφατο βιβλίο του «Debriefing the President: The Interrogation of Saddam Hussein», ρίχνοντας φως σε μια άνιση και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα των τελευταίων χρόνων.