Η πληροφορία που έμπασε τον Gambino στο σύμπαν του θανάτου
Το ταξίδι του Gambino στον κόσμο του «θανάτου ξεκίνησε με μια πληροφορία: ότι 158 παιδιά ανά 1.000 θα πέθαιναν. Το ποσοστό αυτό δεν είναι σημερινό. Το τρομακτικό ποσοστό θνησιμότητας αφορά σε βρέφη στην Βρετανία και την Ουαλία, στα τέλη του 1800.
Την ίδια εποχή, ο κόσμος γνωρίζει μια νέα εφεύρεση, μια μηχανή ικανή να… παγώσει τον χρόνο, αποτυπώνοντας στην αιωνιότητα το πρόσωπο όπως εμφανίζεται στο σήμερα. Ο λόγος φυσικά για τη φωτογραφική μηχανή. Ο συνδυασμός της φρίκης του μεγάλου ποσοστού θανάτου βρεφών, σε συνδυασμό με τη ντελικάτη ομορφιά των φωτογραφιών της περιόδου, εξάπτει τη ζωηρή φαντασία του Gambino.
Ξεκινά έτσι ένα μακρύ ταξίδι για την αναζήτηση του δικού του «Ιερού Δισκοπότηρου», όπως ο ίδιος περιγράφει, που δεν είναι άλλο από φωτογραφίες -κυρίως παιδιών- της βικτωριανής εποχής. Το ταξίδι θα διαρκούσε 20 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτών, ο Gambino έμελλε να συναντήσει εκατοντάδες συλλέκτες.
«Προσκλήθηκα σε ιδιωτικά ‘αμφιθέατρα’ με συλλογές ικανές να ανταγωνιστούν ενός μικρού μουσείου, σε ποσότητα, ποιότητα και παρουσίαση», εξηγεί ο φωτογράφος περιγράφοντας μάλιστα και τους ιδιόρρυθμους συλλέκτες: «Έζησα την ευαίσθητη πλευρά μιας γυναίκας που ψάχνει ένα ανθρώπινο κεφάλι(!) για να το κρεμάσει στον τοίχο της και ήμουν μάρτυρας της επιθετικής, ύπουλης συμπεριφοράς συλλεκτών που ανταγωνίζονται για το ίδιο ζευγάρι μουμιοποιημένων χεριών».
«Γιατί να συλλέγεις ενθύμια θνητότητας;»
Ακούγοντας για τα πειστήρια θανάτου που πολλοί συλλέγουν, εύλογα κάποιος θα αναρωτηθεί γιατί να κάνεις κάτι τέτοιο; Γιατί να αποζητάς μια μόνιμη υπενθύμιση της θνητότητάς σου; Όπως ανακάλυψε ο Gambino, είναι μάλλον ένας τρόπος ελέγχου του θανάτου: να τον αποκρυσταλλώνεις, να τον ονοματίζεις, να τον κρατάς με το χέρι σου!
Όσο για τον ίδιο, μιλώντας στο Smithsonian Magazine, ομολογεί ότι το να περιβάλλεται από αυτό που τον τρομοκρατεί, του προσφέρει κάπου είδους παρηγοριά.
Το τρομακτικό, το αλλόκοτο, ο εφιάλτης
Στο βιβλίο δεν φιλοξενούνται μόνο αντικείμενα και θέματα που συνδέονται στενά με το θάνατο. Το τρομακτικό, το αλλόκοτο, ο εφιάλτης βρίσκουν επίσης μια θέση στις σελίδες του «Morbid Curiosities».
Πολλές από τις εικόνες είναι δυσάρεστες και μόνο να τις κοιτάς. Άλλες όχι και τόσο ή τουλάχιστον μέχρι να διαβάσεις την περιγραφή που τις συνοδεύει. Για παράδειγμα, μια φωτογραφία δείχνει ένα δοχείο γεμάτο χαρτονομίσματα, συμμετρικά σκισμένα σε τετράγωνα. Η περιγραφή αναφέρει: «Το Δοχείο της Τρέλας». Στην πραγματικότητα τα προσεκτικά σκισμένα νομίσματα είναι έργο μιας σοβαρής περίπτωσης ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής.
Μιαν άλλην εικόνα που ο ίδιος ο καλλιτέχνης επέλεξε να μνημονεύσει είναι το «Σκοτεινό Παιχνίδι». Προέρχεται από τη συλλογή του Calvin Von και φαινομενικά είναι ένα μικρό ξύλινο παιχνίδι που όταν το χτυπήσεις, η φιγούρα στο κέντρο περιστρέφεται. Όμως το παιχνίδι συνοδευόταν από ένα σημείωμα που έγραφε: «Η μητέρα σου έπαιζε με αυτό δύο ώρες πριν πεθάνει».
«Απλά αλλάζει τελείως τα πράγματα. Νομίζεις ότι κοιτάς ένα μικρό παιχνίδι και είναι γλυκό. Ξάφνου όμως γίνεται τόσο λυπηρό. Μπορείς να φανταστείς τον γιο ή την κόρη που απλά κοιτούν αυτό το πράγμα ενώ σκέπτονται: “Αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που η μητέρα μου άγγιξε όταν ήταν ζωντανή”».
Εξηγώντας τη στάση του αυτή, ο Gambino περιγράφει: «Όταν έκανα έρευνα για το βιβλίο, έμεινα μακριά από συλλέκτες που απλά συνέλεγαν αντικείμενα επειδή ήταν δυσάρεστα και φρικτά. Το να γνωρίζεις την ιστορία πίσω από το αντικείμενο το αλλάζει εντελώς».
Ενδεικτικό μάλιστα της αίσθησης που αφήνουν οι λήψεις είναι η στάση που κράτησαν οι εκδότες. «Χρειάστηκαν 7 χρόνια πριν ένας εκδότης επιλέξει το βιβλίο μου. Όλοι οι εκδότες έλεγαν “Είναι απλά πολύ τρομακτικό”», θυμάται ο Gambino.Δείτε την επόμενη ή προηγούμενη σελίδα πατώντας τα νούμερα
