Η δεύτερη πύλη εισόδου εικάζεται από αρχαιολόγους ότι βρέθηκε στο μεγαλειώδες ταφικό μνημείο του λόφου Καστά στην Αμφίπολη, η οποία φέρεται ότι αποκαλύφθηκε μετά από καταρρακτώδεις βροχές.
Οι αρχαιολόγοι εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να πρόκειται για μια δεύτερη πύλη εισόδου στο ταφικό μνημείο και προσπαθούν αν εξακριβώσουν ότι δεν πρόκειται για τυχαία βαθιά ρωγμή. Ο όγκος του μνημείου κάνει πολλούς να πιστεύουν ότι δεν μπορεί (αν και τεραστίων διαστάσεων για μακεδονικό τάφο) τα 25 μέτρα του ταφικού μνημείου που ήδη αποκαλύφθηκαν να είναι το μόνο κατασκεύασμα στα έγκατα του λόφου Καστά.
Εάν επιβεβαιωθεί ότι είναι η δεύτερη πύλη, τότε το ενδιαφέρον για το μνημείο θα αναθερμανθεί άμεσα αν και κανείς δεν κατάλαβε ποτέ γιατί «πάγωσε». Πέντε σκελετοί βρέθηκαν μέσα, και ουδέποτε μάθαμε σε ποιους ανήκαν, δεν ήταν σημαντικό εύρημα αυτό; Δεν άξιζε να μάθουμε ποιοι ήταν;
Δείτε τις φωτογραφίες:
Ένας χρόνος έχει περάσει από τότε που ανακαλύφθηκε το ταφικό μνημείο του λόφου Καστά στην Αμφίπολη, με τα εκπληκτικά ευρήματα αλλά και την ανεύρεση οστών από πέντε σκελετούς, για τους οποίους όμως δεν δόθηκε ουδεμία απάντηση ούτε καν συνέχεια.
Σημειώνεται ότι μαίνονται οι διαφωνίες για τη χρονολόγηση του τύμβου στον λόφο Καστά, με ομάδα αρχαιολόγων να το χρονολογεί στην Υστερη Ελληνιστική εποχή, ενώ η ανασκαφέας Κ. Περιστέρη, επιμένει ότι είναι Μακεδονικός και κατασκευάστηκε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.
Θεωρεί αβάσιμα τα περί διαφορετικής χρονολόγησης του μνημείου από συναδέλφους της, υποστηρίζοντας ότι οι εκτιμήσεις τους βασίζονται σε φωτογραφικό υλικό ή ημίωρες επισκέψεις στον τάφο.
Σε πέντε άτομα αντιστοιχεί το σκελετικό υλικό που βρέθηκε στην Αμφίπολη.
Η γυναίκα είναι 60 ηλικίας χρονών και έχει ύψος 1,57 μ, οι δύο άνδρες εκτιμάται ότι είναι 35 – 45 χρονών.
Ο πρώτος άνδρας έχει ύψος 1,68 μ, ο δεύτερος άνδρας 1,62 – 163 μ. Επίσης, ένα νεογέννητο και ένα άτομο σε καύση.
Τα 550 περίπου οστά
Τα σκελετικά κατάλοιπα του ταφικού μνημείου, από τον λόφο Καστά Αμφίπολης αντιστοιχούν σε 550 περίπου οστά, θρυμματισμένα και ακέραια, ένα κρανίο σε αρκετά καλή κατάσταση, από το οποίο λείπουν τα οστά, που συνθέτουν το πρόσωπο και μία σχεδόν ακέραιη κάτω γνάθο. Δεν βρέθηκαν δόντια, εκτός από μία τερηδονισμένη ρίζα δεξιού δεύτερου προγόμφιου, η οποία βρισκόταν μέσα στη κάτω γνάθο και εμφανίζει προχωρημένο ακρορριζικό απόστημα.
Από τα 550 οστά, που καταμετρήθηκαν, τα 157, τα οποία προέκυψαν κατόπιν προσεκτικής ανάταξης από διαφορετικά θραύσματα διάσπαρτων οστών, καταγράφηκαν συστηματικά σε βάση δεδομένων και έγινε προσπάθεια απόδοσης τους σε επιμέρους άτομα.
Επιπλέον, αναγνωρίστηκαν οστά ζώων, κάποια από τα οποία φαίνεται να ανήκουν σε μακρά οστά ιπποειδούς. Τα οστά των ζώων θα μελετηθούν από ειδικό ζωοαρχαιολόγο.
Ο ελάχιστος αριθμός των ατόμων, που ταυτοποιήθηκαν από τα διαγνωστικά σκελετικά κατάλοιπα αντιστοιχεί σε πέντε άτομα, τέσσερα εκ των οποίων αποδίδονται σε ενταφιασμούς και ένα σε καύση.
Οι νεκροί των ενταφιασμών διακρίνονται: Σε μία γυναίκα (άτομο), σε δύο άνδρες μέσης ηλικίας (άτομα 2 και 3) και σε ένα νεογέννητο άτομο.
Ατομο 1: Γυναίκα
Η γυναίκα, μπορεί με ασφάλεια να τοποθετηθεί στο ηλικιακό διάστημα άνω των 60 ετών. Ο προσδιορισμός του φύλου έγινε βάσει συγκεκριμένων δεικτών, που αφορούν: 1) στα οστά της πυέλου (λεκάνης) (αριστερή μείζων ισχιακή εντομή, δεξιά πρωτιαία αύλακα, αριστερό και δεξιό ισχιακό κύρτωμα λαγώνια ακρολοφία, σώμα και άκανθα ισχιακού), 2) στα οστά του κρανίου (μεσόφρυο, υπερόφρυα τόξα, κλίση του μετωπιαίου, μετωπιαία ογκώματα, κάτω κροταφική γραμμή, μαστοειδείς αποφύσεις, ινιακό έπαρμα), 3) στην κάτω γνάθο (γένειο, γωνία κάτω γνάθου, κλάδοι),4) στη μορφολογική διάπλαση των οστών (μετρήσεις των μακρών οστών).
Ο προσδιορισμός της ηλικίας βασίστηκε: 1) σε τμήμα της αριστερής ηβικής σύμφυσης (πρόσθιο τμήμα της λεκάνης), 2) στο βαθμό συνοστέωσης των κρανιακών ραφών, 3) στην έντονη προθανάτια απώλεια των οπίσθιων δοντιών και στις δύο πλευρές της κάτω γνάθου, 4) στην παρουσία μεταβολικών νοσημάτων, όπως είναι η οστεοπόρωση και η μετωπιαία υπερόστωση (Hyperostosis Frontalis Interna: πάχυνση των τοιχωμάτων του κρανίου, εσωτερικά του μετωπιαίου οστού, η οποία είναι συνήθως ασυμπτωματική και συνδέεται με ορμονικές διαταραχές που εμφανίζονται συχνά σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση), 5) στις έντονες εκφυλιστικές αλλοιώσεις, κυρίως στη σπονδυλική στήλη και στις οστεοποιήσεις ενθέσεων και χόνδρων στα μακρά οστά και στις πλευρές.
Σε ό,τι αφορά το ανάστημα της ηλικιωμένης γυναίκας, μετά από τη συνδυαστική εφαρμογή διαφορετικών μεθόδων στις μετρήσεις των μακρών οστών, εκτιμάται στα 157 εκ.
Στο γυναικείο σκελετό φαίνεται ότι αποδίδονται τα περισσότερα οστά που βρέθηκαν στον κιβωτιόσχημο τάφο, από τα 7,8 μ. από την κορυφή του θαλάμου και κάτω, δηλαδή 1 μ. πάνω από το δάπεδό του κιβωτιόσχημου.
Ατομα 2 και 3 : Δύο άνδρες, 35 έως 45 ετών.
Τα δύο άτομα (2 και 3), από τα τέσσερα, που είχαν δεχτεί ενταφιασμό, μπορούν με ασφάλεια να αποδοθούν σε άνδρες, βάσει:
1) των ανατομικών σημείων στα οστά της πυέλου (λεκάνης) (αριστερό και δεξιό ηβικό οστό και ειδικότερα κοιλιακό τόξο, υποηβική κοιλότητα και μέση επιφάνεια των οστών, αριστερή πρωτιαία αύλακα, αριστερό και δεξιό ισχιακό κύρτωμα, αριστερή και δεξιά κοτύλη, μορφολογία ιερού οστού για το άτομο 2 και δεξιό ισχιακό κύρτωμα και μορφολογία ιερού οστού για το άτομο 3)
2) της μορφολογικής διάπλασης των μακρών οστών (μετρήσεις των μακρών οστών).
Οι δύο άνδρες είναι σχετικά κοντά ηλικιακά, στην κατηγορία των 35 έως 45 ετών: Ο ένας, στις αρχές και ο δεύτερος, προς το τέλος της κατηγορίας αυτής.
Ο προσδιορισμός της ηλικίας για το άτομο 2 βασίστηκε: (Ενδεικτική εκπροσώπηση οστών Ατόμου 2 με φωτογραφίες οστών στην κεντρική φωτογραφία).
1) στις δύο ηβικές συμφύσεις (πρόσθιο τμήμα της λεκάνης),
Την επιθυμία του αυτή καταγράφει ο ιστορικός Διόδωρος Σικελιώτης, αναφέροντας ότι βασιλιάς μας, καθώς πέθανε πρόωρα, δεν είχε προλάβει να πραγματοποιήσει κάποια μεγάλα σχέδιά του, για τα οποία έδινε μάλιστα γραπτές οδηγίες στον Στρατηγό και φίλο του Κρατερό, τον οποίο έστελνε πίσω στη Μακεδονία σαν Αντιβασιλέα του (Επίτροπο), για να αντικαταστήσει τον Επίτροπο Αντίπατρο, πατέρα του Κάσσανδρου και του Ιόλα.Ο Αντίπατρος είχε πέσει σε δυσμένεια και είχε συνεχείς προστριβές με την βασιλομήτορα Ολυμπιάδα. Ο δε Αντίπατρος του παραπονιόταν με γράμματα για τις συνεχείς παρεμβάσεις της. Και ο Μέγας Αλέξανδρος έλεγε τότε «δεν ξέρει ότι ένα δάκρυ της μάνας μου σβήνει δέκα χιλιάδες τέτοια γράμματα»;Στο τέλος λοιπόν αποφάσισε να στείλει αντικαταστάτη τον Κρατερό, μαζί με τις γραπτές οδηγίες για τα μεγάλα έργα που θα έκανε για λογαριασμό του. Καθώς όμως ο Κρατερός γύριζε στη Μακεδονία μαζί με χιλιάδες παλαίμαχους που επέστρεφαν σπίτι και ενώ είχε φτάσει ήδη στην Κιλικία, έμαθε ότι ο Μέγας Αλέξανδρος είχε πεθάνει. Λέγεται δε πως ο Αντίπατρος φοβούμενος πια για τη ζωή του, είχε ήδη στείλει δηλητήριο εναντίον του Αλέξανδρου, το οποίο έριξε στο κρασί του ο οινοχόος Ιόλας, γιος του Αντίπατρου…Ο Κρατερός μη γνωρίζοντας τα γεγονότα (εάν συνέβησαν έτσι) συμμάχησε τελικά με τον Αντίπατρο κατά των άλλων διαδόχων και μάλιστα νυμφεύθηκε και την κόρη του Αντίπατρου, την Φίλα.Ένα λοιπόν από τα σχέδια-διαταγές του Μεγαλέξανδρου που δόθηκαν στον Κρατερό, ήταν και αυτό, όπως το καταγράφει ο Διόδωρος:
«Ένας τάφος για τον πατέρα του Φίλιππο ήταν να κατασκευαστεί, ο οποίος θα ήταν τόσο μεγάλος όσο οι μεγαλύτερες πυραμίδες της Αιγύπτου, που ορισμένοι συγκαταλέγουν ανάμεσα στα Επτά Θαύματα του Κόσμου!»
Δηλαδή ο νέος Μεγάλος Τάφος του Φιλίππου, δεν θα ήταν κρυφός και ασημείωτος όπως στις Αιγές (και γι΄ αυτό γλύτωσε την σύληση), αλλά ολοφάνερο Μνημείο σαν τις Πυραμίδες!
Κάτι τέτοιο δείχνει ο εξαιρετικής ποιότητας περίβολος στην Αμφίπολη, με τα λευκά περίτεχνα μάρμαρα Θάσου, ο οποίος μάλιστα ήταν σκεπασμένος με επίσης εξαιρετικής τέχνης και διακόσμησης μαρμάρινες πλάκες με κλίση υδρορροών!
Φυσικά ο κύριος τάφος θα ήταν σφραγισμένος και φρουρούμενος, επειδή ήταν διακριτός και από τον περίβολο και από τον μαρμάρινο βασιλικό λέοντα στην κορυφή…Ο Κρατερός, ως πολύ καλός παιδικός φίλος του Μεγαλέξανδρου, που τον βλέπουμε μαζί του να κυνηγούν λιοντάρι στο γνωστό ψηφιδωτό της Πέλλας, ίσως δεν ξέχασε την επιθυμία του Βασιλιά του και ξεκίνησε το έργο, σε μικρότερες από την μεγάλη πυραμίδα διαστάσεις, αλλά και πάλι σε πελώριες για τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δεδομένα, χωρίς όμως τελικά να προφτάσει να μεταφέρει τον Φίλιππο από τις Αιγές και ο Μεγάλος Τάφος ή Τάφοι της Αρχαίας Αμφίπολης χρησιμοποιήθηκε-αν για να ενταφιαστούν άλλα μέλη της οικογένειας του Αλέξανδρου όπως η Ρωξάνη και ο γιος της Αλέξανδρος Δ΄, που φαίνεται όμως να τάφηκε ή να μεταφέρθηκε στις Αιγές (τάφος δίπλα στου Φιλίππου), ή ο Φίλιππος Αρριδαίος (που είχε οριστεί αυθαίρετα διάδοχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ο Κρατερός προστάτης του και έπειτα τον ανέλαβε υπό την προστασία του ο Αντίπατρος και ο Κάσσανδρος), ενώ αργότερα μπορεί να τάφηκε εκεί και ο Φίλιππος Ε΄, ώστε ο τύμβος Καστά να γίνει η Βασιλική «Νεκρόπολη» της Αμφίπολης!
Ίσως πάλι το έργο του μεγάλου νέου Τάφου του Φιλίππου όπως αναφέρει και το spaei.blogspot.gr, να το είχε κιόλας αρχίσει ο Μέγας Αλέξανδρος, αναθέτοντάς το ήδη στον Δεινοκράτη, το περίφημο αρχιτέκτονά του που έχτιζε Αλεξάνδρειες! Και τον μόνο ικανό να φέρει εις πέρας τέτοιο τεράστιο έργο…Φυσικά ο Τάφος του Φιλίππου Β΄ είναι αναντίρρητα στις Αιγές. Αλλά ο Αλέξανδρος ήθελε να φτιάξει έναν πολύ μεγαλύτερο και να μεταφέρει εκεί από τον Τάφο των Αιγών τον πατέρα του!Είναι άγνωστο εάν επιθυμούσε να μεγαλώσει τον ήδη υπάρχοντα τάφο των Αιγών ή ήθελε να φτιάξει έναν νέο σε άλλο μέρος.Σε μια τέτοια περίπτωση ίσως δεν υπήρχε καλύτερο και πιο εύκολα προσβάσιμο μέρος από το κεντρικό λιμάνι του, την Αρχαία Αμφίπολη, την οποία γνώριζε ο ίδιος καλά και από την οποία αναχώρησε ο στόλος του για την εκστρατεία κατά των Περσών!
Η Μεγάλη τώρα Πυραμίδα του Χέοπα στην Αίγυπτο, την οποία ήθελε να ξεπεράσει σαν Βασιλικό Τάφο του πατέρα του Φίλιππου ο Αλέξανδρος, έχει μήκος πλευράς 230,4 μέτρα και ύψος 146,5 μ.Δηλαδή επί της ουσίας, ο Ταφικός λόφος της Αρχαίας Αμφίπολης είναι 5 περίπου φορές μικρότερος της Μεγάλης Πυραμίδας και πάνω από 10 φορές μεγαλύτερος από τον Τάφο των Αιγών!Όταν λοιπόν πέθανε ο Αλέξανδρος, τις διαταγές προς τον Κρατερό έμαθε ο Περδίκκας, επίσης φίλος του Βασιλιά και επειδή είδε πως απαιτούνταν για όλα μαζί τα σχέδια του Αλέξανδρου υπέρογκα ποσά, θέλησε να τα ματαιώσει, αλλά πάλι δεν τολμούσε μόνος του να πάρει μια τέτοια απόφαση και θέλοντας συνειδησιακά να μη θεωρηθεί προσωπικά υπεύθυνος, έφερε τα 5 μεγάλα σχέδια στη Συνέλευση των Μακεδόνων, όπου η πλειοψηφία αποφάσισε να τα ματαιώσει…Όμως είναι βέβαιο, ότι κάποιοι θα στεναχωρήθηκαν από αυτή την απόφαση, κάποιοι που αγαπούσαν πραγματικά τον Αλέξανδρο και τον Φίλιππο, όπως ο Ναύαρχος Νέαρχος π.χ., που είχε μεγαλώσει στην Αμφίπολη και την θεωρούσε πατρίδα του! Και είχε μάλιστα πάρει υπό την προστασία του την ανεπίσημη γυναίκα του Αλέξανδρου, τη Βαρσίνη και τον γιο του Αλέξανδρου από εκείνη, τον Ηρακλή! Ή ο Κρατερός που συμμάχησε με τον Αντίπατρο, ή ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος. Οπότε το μνημείο χτίστηκε, αλλά ποιος μπήκε μέσα σε αυτό;