Η χολική κίρρωση είναι μια ασθένεια κατά την οποία οι χοληδόχοι πόροι του ήπατος σταδιακά εκφυλίζονται.
Η χολή, το κιτρινοπράσινο υγρό που παράγει το συκώτι, παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της πέψης και βοηθά τον οργανισμό να απομακρύνει κατεστραμμένα ερυθρά αιμοσφαίρια, χοληστερίνη και τοξίνες.
Όταν οι χοληδόχοι πόροι καταστρέφονται, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της πρωτοπαθούς χολικής κίρρωσης, βλαβερές ουσίες συσσωρεύονται στο συκώτι και μπορεί να προκαλέσουν το σχηματισμό ουλώδους ιστού στο συκώτι (κίρρωση ήπατος).
Σύμφωνα με τη Mayo Clinic, η χολική κίρρωση θεωρείται αυτοάνοση πάθηση, καθώς το σώμα επιτίθεται στα ίδια τα κύτταρά του. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η πάθηση πυροδοτείται από ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Η πρωτοπαθής χολική κίρρωση συνήθως προχωρά με αργό ρυθμό και η φαρμακευτική αγωγή επιβραδύνει την εξέλιξή της, ειδικότερα εάν η θεραπεία ξεκινήσει έγκαιρα.
Εάν εκδηλωθούν, τα πρώιμα συμπτώματα της πρωτοπαθούς χολικής κίρρωσης είναι συνήθως τα εξής:
– κόπωση
– φαγούρα στο δέρμα
– ξηροφθαλμία
– ξηροστομία
Αργότερα, μπορεί να εκδηλωθούν τα εξής συμπτώματα:
– πόνος ψηλά και δεξιά στην κοιλιακή χώρα
– πόνος στα οστά, τους μύες ή τις αρθρώσεις
– κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών (ίκτερος)
– μαύρισμα χωρίς να έχει προηγηθεί έκθεση στον ήλιο (υπερμελάγχρωση)
– πρήξιμο στα πέλματα και τους αστραγάλους (οίδημα)
– συσσώρευση υγρού στην κοιλιά λόγω ηπατικής ανεπάρκειας (ασκίτης)
– συσσώρευση λίπους στο δέρμα γύρω από τα μάτια, τα βλέφαρα ή τις πτυχώσεις στις παλάμες, τα πέλματα, τους αγκώνες ή τα γόνατα (ξάνθωμα)
– αδυναμία των οστών
– αυξημένη χοληστερίνη
– στεατόρροια (λιπαρή διάρροια)
– υποθυρεοειδισμός
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η χολική κίρρωση θεωρείται αυτοάνοση πάθηση. Η εκδήλωση της φλεγμονής ξεκινά όταν τα Τ λεμφοκύτταρα αρχίζουν να συσσωρεύονται στο συκώτι. Τα Τ λεμφοκύτταρα είναι λευκά αιμοσφαίρια που συμμετέχουν στην αντίδραση του ανοσοποιητικού.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, τα Τ λεμφοκύτταρα αναγνωρίζουν τους παθογόνους εισβολείς (π.χ. βακτήρια) και προσπαθούν να τους απωθήσουν. Όμως στην περίπτωση πρωτοπαθούς χολικής κίρρωσης, τα Τ λεμφοκύτταρα καταστρέφουν τα κύτταρα που βρίσκονται στα τοιχώματα των χοληδόχων πόρων του ήπατος.
Όσο η φλεγμονή εξαπλώνεται, καταστρέφονται σταδιακά τα γύρω κύτταρα του ήπατος και αντικαθιστώνται από ουλώδη ιστό (ίνωση), ο οποίος συμβάλλει στην κίρρωση του ήπατος. Ο σχηματισμός ουλώδους ιστού στο συκώτι εμποδίζει το ζωτικό αυτό όργανο να επιτελέσει τις βασικές του λειτουργίες.
