Αντιμέτωπη με τις υποχρεώσεις της χώρας που απορρέουν από το νέο ΕΣΠΑ βρίσκεται η νέα κυβέρνηση, που προσδοκά πόρους 26 δισ. ευρώ για να χρηματοδοτήσει τόσο το πρόγραμμα που έχει ανακοινώσει από τη Θεσσαλονίκη όσο και το ευρύτερο πρόγραμμα για την ανάπτυξη.
Άμεσο προαπαιτούμενο στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η ελληνική πλευρά για την ενεργοποίηση του νέου ΕΣΠΑ, είναι αφενός η υλοποίηση του νόμου για τη διαχείριση του Προγράμματος εντός συγκεκριμένων προθεσμιών, αλλά και η υποβολή έως τον Μάρτιο του σχεδίου δράσης για την Έξυπνη Εξειδίκευση του Προγράμματος.
Και οι δύο όροι είναι απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να καθοριστούν τα κριτήρια ένταξης έργων και να προκηρυχθούν με τη σειρά τους δράσεις για να ξεκινήσει η εκταμίευση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ, που τυπικά μπήκε στον δεύτερο χρόνο της εφαρμογής του, όπως γράφει σήμερα η «Καθημερινή».
Το σχέδιο δράσης για την Έξυπνη Εξειδίκευση δεν αποτελεί ένα θεωρητικό κείμενο. Αντίθετα, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι όλου του ΕΣΠΑ, καθώς θα εξειδικεύει τις γενικές κατευθύνσεις του Προγράμματος σε συγκεκριμένες δράσεις που θα προάγουν την επιχειρηματικότητα σε κάθε περιφέρεια. Στη βάση αυτή κάθε περιφέρεια θα πρέπει να καταγράψει τους τομείς στους οποίους διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τοπικών επιχειρήσεων.
Για την επίτευξη αυτού του στόχου το σχέδιο προϋποθέτει τη διασύνδεση ερευνητικών κέντρων με τα επιμελητήρια και τους επιχειρηματικούς φορείς, προκειμένου να προσδιορίσουν κοινούς στόχους για την προώθηση της τοπικής ανάπτυξης, βάσει μετρήσιμων δεικτών.
Σημειώνεται ότι τυπικά το ΕΣΠΑ αναφέρεται στην περίοδο 2014 – 2020 και οι συνολικοί πόροι που θα διατεθούν φθάνουν τα 26 δισ. ευρώ. Πρόκειται για πόρους που θα διατεθούν μέσω των τεσσάρων τομεακών και των δεκατριών Περιφερειακών Προγραμμάτων με συνολικό προϋπολογισμό 15,3 δισ. ευρώ σε όρους κοινοτικής συνδρομής, που μαζί με την εθνική συμμετοχή, φθάνει τα 19 δισ. ευρώ. Σε αυτά προστίθενται 4,6 δισ. ευρώ του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και του Προγράμματος Αλιείας και Θάλασσας, καθώς επίσης και 1,3 δισ. ευρώ από άλλα προγράμματα, όπως το Συνδέοντας την Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο για τους Απόρους.
Η υλοποίηση του νόμου για τον τρόπο διαχείρισης του προγράμματος, που βρίσκεται ακόμη στα χαρτιά, αποτελεί επίσης βασική δέσμευση που έχει αναλάβει η χώρα έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να προκηρυχθούν δράσεις και να ξεκινήσουν οι πληρωμές. Η επιλογή του υπερσυγκεντρωτισμού των αρμοδιοτήτων στο υπουργείο Ανάπτυξης, που αναλαμβάνει ρόλο κεντρικού διαχειριστή του νέου ΕΣΠΑ, έχει δεχθεί κριτική, αλλά σε κάθε περίπτωση έχει δρομολογηθεί. Οποιοδήποτε πισωγύρισμα θα υποχρέωνε τη χώρα σε νέα διαπραγμάτευση με την Ε.Ε., με αποτέλεσμα να χαθεί περαιτέρω πολύτιμος χρόνος. Υπεράνω πάσης αμφισβήτησης είναι άλλωστε η χρήση των πόρων του ΕΣΠΑ, για τη χρηματοδότηση δράσεων που δεν έχουν συμφωνηθεί με την Ε.Ε. Πρωτεύοντα ρόλο στον νέο σχεδιασμό έχει η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, η αναβάθμιση του περιβάλλοντος και η προώθηση της κοινωνικής συνοχής, ενώ σε δεύτερη μοίρα είναι οι υποδομές και τα μεγάλα έργα.
Πηγή
