Οι Έλληνες ψηφίζουν, οι ξένοι ανησυχούν. Στο βάθος του πίνακα η Ελλάδα είναι πρόθυμη να βυθίσει την Ευρωζώνη σε μια ακόμη κρίση, εάν οι κοινοβουλευτικές εκλογές της Κυριακής δώσουν την πρώτη εντολή στον ΣΥΡΙΖΑ.
Κατά τον αρθρογράφο της Wall Street Journal, Τζότζεφ Στέρνμπεργκ μόνο αν την τελευταία στιγμή αλλάξουν μυαλά οι ψηφοφόροι, μπορεί κανείς να ατενίσει με αισιοδοξία την κατάσταση. Το βαθύτερο πρόβλημα, όμως, είναι ότι μια ακόμη κρίση στην Ευρωζώνη θα έρθει έτσι και αλλιώς. Υπό τον τίτλο «το μοιραίο λάθος της Ελλάδας και της Ευρώπης», η αμερικανική εφημερίδα με κεντρικό της άρθρο αναλύει το πολιτικό τοπίο της Ελλάδας, λίγα 24ωρα πριν από τις εκλογές, και βγάζει ένα συγκεκριμένο συμπέρασμα: κανένα κόμμα δεν πληροί όλες τις προϋποθέσεις για να μπορεί κανείς να το εμπιστευτεί.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
Κατά τον αρθρογράφο: «Ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται στις δημοσκοπήσεις με μια ατζέντα μη ρεαλιστική, για να το θέσω ευγενικά. Η βασική ιδέα του κόμματος είναι ότι η Ευρωζώνη εναι τόσο απεγνωσμένη να κρατήσει την Ελλάδα στο… μαντρί που τελικά οι πιστωτές θα δεχθούν να γίνει διαγραφή χρέους. Επιπλέον πιστεύει πως θα μπορέσει να ”πλάσει” δισεκατομμύρια ευρώ που χρειάζονται για την αναστροφή της δημοσιονομικής σύσφιξης. Δεν είναι, όμως, σαφές ότι οι Έλληνες αποδέχονται όλα αυτά. Η στήριξη στον ΣΥΡΙΖΑ, περίπου στο 33%, είναι μεγάλη αλλά όχι βαθιά. Τα 3/4 του εκλογικού σώματος θέλει να παραμείνει στο ευρώ. Έτσι αν ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθήσει σκληρή γραμμή με τους πιστωτές τότε απειλεί να πάρει όμηρο κάτι που οι περισσότεροι από τους ψηφοφόρους δεν επιθυμούν να σκοτώσουν».
Υπάρχει, ωστόσο, και αυτό που λέγεται «συμβατική σοφία» που κατά τον Στέρνμπεργκ σημαίνει ότι υπάρχει μια ψήφος διαμαρτυρίας προς την κυβέρνηση και λιτότερο μια στήριξη στα πιο ριζοσπαστικά στοιχεία του ΣΥΡΙΖΑ. Κάτι που θα πρέπει να το θυμάται ο Τσίπρας όταν θα αναλάβει την πρωθυπουργία. «Μόνο που οι πολιτικοί συχνά ξεχνούν με επικίνδυνο τρόπο την πραγματικότητα», σημειώνει με νόημα ο αρθρογράφος. Η ανησυχία είναι ότι ο κ. Τσίπρας θα υπερεκτιμήσει τις δυνατότητες που έχει στις διαπραγματεύσεις και έτσι η Ελλάδα μπορεί να καταλήξει κατά λάθος εκτός ευρώ και δίχως βιώσιμο σχέδιο για το τι θα κάνει μετά.
Η Νέα Δημοκρατία
Στη συνέχεια υπάρχει αντίστοιχη ανάλυση και για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Νέα Δημοκρατία. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Όχι ότι η Νέα Δημοκρατία και ο Αντώνης Σαμαράς βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση. Τι έγινε που ο Σαμαράς διατυμπάνισε για το πρωτογενές πλεόνασμα και τη διστακτική επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη; Αυτό επιτεύχθηκε κυρίως μέσα από βαθιά αστάθεια, με περικοπές μισθών και συντάξεων και σε συνδυασμό με την επιβολή φόρων με απότομο και άναρχο τρόπο. Η πλευρά των μεταρρυθμίσεων είναι εντελώς απούσα. Έτσι τα άτυχα νοικοκυριά έμειναν να κερδίζουν λιγότερα και να πληρώνουν περισσότερα σε τομείς που υπέστησαν μεταρρύθμιση».
Εν συνέχεια γίνεται αναφορά για την εκστρατεία φόβου που εξαπέλυσε ο Σαμαράς κατά την προεκλογική περίοδο σημειώνοντας πως με τον ΣΥΡΙΖΑ θα χαθεί το ευρώ. Όμως «μπορεί να μην είναι πρόθυμος να φύγει από το ευρώ όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν είναι και διατεθειμένος να αναλάβει ευρύτερες μεταρρυθμίσεις που θα εξασφάλιζαν στην Ελλάδα να μείνει σε αυτό», αναφέρει ο Στέρνμπεργκ που σημειώνει πως με όλα αυτά τα δεδομένα είναι ευεξήγητος ο αναδυόμενος κυνισμός. Το φωτεινό σημείο σε αυτές τις εκλογές είναι μόνο το «κόμμα των επαγγελματιών» (έτσι το αναφέρει) το Ποτάμι, το οποίο θα μπορούσε να έρθει τρίτο κόμμα και να λειτουργήσει ως Kingmaker, αν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις εκλογές. Το γεγονός ότι το Ποτάμι έχει πολλά πρόσωπα από την κεντροαριστερά θα μπορούσε να του επιτρέψει να ενταχθεί σε μια κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον ΣΥΡΙΖΑ και στη συνέχεια να ελπίζει κανείς ότι θα μετριαστούν οι ριζοσπαστικές προτάσεις του ισχυρού αριστερού κόμματος.
Το Ποτάμι
Κατά τον Στέρνμπεργκ το Ποτάμι είναι ένα κόμμα που μοιάζει περισσότερο με τρεμόπαιγμα της φλόγας. Εχει ασαφείς εκκλήσεις, εκφράσεις όπως «ενεργώντας προς το εθνικό συμφέρον», έκανε καλή προεκλογική εκστρατεία, αλλά είναι ένα κόμμα που πρέπει τώρα να πάρει αποφάσεις εντός βουλής. Εντός του Ποταμιού υπάρχουν άνθρωποι που κινούνται σε ένα ευρύ φάσμα (από ελευθεριακοί έως κεντροαριστεροί), επομένως αναπόφευκτα κάποιοι θα απογοητευτούν.
Το πρόβλημα κατά τον αρθρογράφο είναι ότι ουδείς έχει απάντηση για το πώς το παλαιό σύστημα κατάφερε να εδραιωθεί, αν και ο Γιάννης Παλαιολόγος σε μια διαφωτιστική μελέτη του «Ο 13ος άθλος του Ηρακλή» εξηγεί πως οι Έλληνες πολιτικοί πήραν λάφυρα από τη μεσαία τάξη με τις κατάλληλες διασυνδέσεις. Αυτό που έχει μείνει τώρα είναι ένας ιστός ισχυρών συνδικάτων, διογκωμένης γραφειοκρατίας, πολιτικές προσλήψεις και μια ολόκληρη επαγγελματική τάξη που απωθεί όλες τις μεταρρυθμίσεις που στόχο έχει να διατηρήσει την υπάρχουσα κατάσταση.
Το μοιραίο λάθος των Ελλήνων, καταλήγει το άρθρο, είναι ότι το πολιτικό πατρονάρισμα έγινε μέσω ενός ασυνήθιστα μεγάλου δημόσιου τομέα αφήνοντας το σύστημα ευάλωτο σε οξείες δημοσιονομικές κρίσεις. Ο κύριος κίνδυνος είναι ότι αν νικήσει ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε σκόπιμα ή κατά λάθος να τραβήξει το βύσμα μιας δεκαετίας προσπαθειών λόγω της πολιτικής αδυναμίας να μεταρρυθμίσει τον εαυτό του. Το θέμα είναι ότι η Ευρωζώνη έχει μεγαλύτερα προβλήματα από μια κοινοβουλευτική ψηφοφορία σε ένα μικρό αιγαιοπελαγίτικο κράτος.