Τις δικές της εκτιμήσεις για την επόμενη ημέρα της Ελλάδας, αμέσως μετά τις εκλογές, δίνει η ολλανδική τράπεζα ABN AMRO. Στα τρία σενάρια που εκθέτει υπάρχει η πιθανότητα παραμονής της Ελλάδας στο ευρώ, η έξοδός της χωρίς να επηρεάσει τους άλλους εταίρους, αλλά και η περίπτωση ενός Grexit με άμεσες συνέπειες στην Ευρωζώνη.
Από τα προεκτεθέντα σενάρια, η ABN AMRO θεωρεί πως το πιο πιθανό είναι η Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ. Να έρθει δηλαδή σε συνεννόηση με τους πιστωτές της, αν και οι διαπραγματεύσεις θα είναι σκληρές, ωστόσο δεν αφαιρεί από το κάδρο τον κίνδυνο ενός Grexit. Επίσης σημειώνει πως στην περίπτωση της εξόδου από την Ευρωζώνη ο κίνδυνος μετάδοσης είναι μικρότερος σε σχέση με το 2012. Υπό αυτό το πρίσμα το τρίτο σενάριο (Grexit με κίνδυνο για την Ευρωζώνη) να φαντάζει ως το λιγότερο πιθανό.
Το πρώτο σενάριο: Η Ελλάδα μένει στο ευρώ
Σύμφωνα με την τράπεζα αυτό είναι και το πιθανότερο σενάριο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη ρίξει σημαντικά τους τόνους σε πολλές από τις αρχικές θέσεις του και πιθανότατα, αν αναδειχθεί στις εκλογές, θα αποδειχθεί πιο “εποικοδομητικός” ως κυβέρνηση από αυτό που δείχνει η ρητορική του. Είναι πιθανό να υπάρξει μια κυβέρνηση συνεργασίας, ως εκ τούτου θα χρειαστεί να γίνει κάποιος συμβιβασμός. Σύμφωνα τώρα με τις δημοσκοπήσεις, η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων επιθυμούν παραμονή στο ευρώ. Το ίδιο επιθυμούν και οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης που θέλουν να την κρατήσουν ενωμένη. Όπως λέει η ABN AMRO, αν και οι κίνδυνοι είναι σημαντικά χαμηλότεροι απ’ ό,τι λίγα χρόνια πριν, ωστόσο θα υπάρξουν μεγάλες επιπτώσεις από την αποχώρηση μιας χώρας από τη νομισματική ένωση.
Το πρόβλημα του χρέους
Κατά την τράπεζα ούτε καν οι Γερμανοί πιστεύουν ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί η Μέρκελ να ζητάει από την Αθήνα να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, ωστόσο, τελικά, είναι πιθανό μια ελάφρυνση χρέους. Το μεγαλύτερο τμήμα του ελληνικού χρέους (περίπου 80%) αφορά στον επίσημο τομέα και το 60% από αυτό το έχει η Ευρωζώνη, είτε μέσω διμερών δανείων, είτε μέσω του EFSF. Αρα μια διαγραφή θα ‘πρεπε να συμπεριλάβει κι άλλα κράτη – μέλη. Φυσικά αυτό θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για τις κυβερνήσεις των ξένων κρατών.
Ωστόσο, θα μπορούσε να υπάρξει ανακούφιση από το χρέος μέσω περαιτέρω επιμήκυνσης της λήξης του ή παγώματος των επιτοκίων. Ήδη το Εurogroup από το 2012 έχει δεσμευτεί να το κάνει αυτό. Η ελάφρυνση του χρέους θα μπορούσε να συμβεί με αντάλλαγμα κάποιες ενέργειες της ελληνικής κυβέρνησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται λιγότερο πρόθυμος από ΝΔ-ΠΑΣΟΚ να προχωρήσει σε περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες, ωστόσο δηλώνει την πρόθεσή του να πατάξει τη φοροδιαφυγή και τα κατεστημένα συμφέροντα.
Κατά τα λοιπά, ήδη η Ελλάδα έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο, πολλές θυσίες έχουν ήδη γίνει και δεν αξίζει πια τον κόπο να φύγει η χώρα από το ευρώ, ενώ, συνεχίζει η ABN AMRO, η ΝΔ έχει ακόμα περιθώριο να κερδίσει τις εκλογές, δεδομένου ότι η ψαλίδα στις τελευταίες δημοσκοπήσεις κλείνει, ενώ αποφασιστικό ρόλο θα παίξουν και οι αναποφάσιστοι. Πάντως, όποιο κόμμα κι αν αναδειχθεί, είναι πιθανή μια κυβέρνηση συνεργασίας. Αυτό θα απαιτήσει χρόνο και μπορεί τελικά να μην πετύχει οδηγώντας τη χώρα σε νέες εκλογές, άρα η αβεβαιότητα θα συνεχιστεί. Οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα θα πάρουν χρόνο. Το αντίκτυπο στην οικονομία της Ευρωζώνης από αυτό το σενάριο θα είναι μάλλον περιορισμένο.
Το δεύτερο σενάριο: Grexit με περιορισμένο κίνδυνο μετάδοσης
Η Ελλάδα αφήνει τελικά το ευρώ, κάτι που αποτελεί μικρή πιθανότητα για την τράπεζα. Αυτό θα συνέβαινε αν μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αρνιόταν να δεχτεί τους όρους της τρόικα. Θα κήρυττε στάση πληρωμών και θα απομονωνόταν. Τα άλλα μέλη της Ευρωζώνης θα επέβαλαν οικονομικές κυρώσεις και η ΕΚΤ πιθανότατα θα απέκλειε τις ελληνικές τράπεζες από την αναχρηματοδότηση. Το κλίμα αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναλήψεις από τις τράπεζες και το κοινωνικοοικονομικό σύστημα θα κατέρρεε για ακόμα μια φορά. Μετά θα ξεκινούσαν οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο της χώρας.
Οι επιπτώσεις θα ήταν μικρότερες από το 2012, αφενός λόγω της δέσμευσης Ντράγκι για αγορά κρατικών ομολόγων των προβληματικών χωρών. Αυτό το δίχτυ ασφαλείας της ΕΚΤ κάνει μικρότερη την πιθανότητα μετάδοσης σε άλλες περιφερειακές χώρες. Αφετέρου λόγω του ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα έχει τώρα χαμηλότερη έκθεση στην Ελλάδα από το 2012. Τις μεγαλύτερες απώλειες θα τις αντιμετώπιζαν οι ευρωπαϊκές χώρες, ενώ η Ελλάδα πιθανότατα θα συνέχιζε να πληρώνει τα δάνειά της από το ΔΝΤ.
Ακόμα και με το πρόγραμμα ΟΜΤ, θα υπήρχε σημαντικός αντίκτυπος στην ευρωπαϊκή οικονομία από ένα Grexit. Τα risk premiums θα αυξάνονταν για άλλες ευάλωτες χώρες. Το ευρώ θα θεωρείτο λιγότερο ως το κοινό νόμισμα μιας ένωσης και περισσότερο ως ένα σταθερό συναλλαγματικό καθεστώς με σοβαρά εμπόδια τόσο για την έξοδο μιας χώρας, όσο και για την είσοδο.
Το τρίτο σενάριο: Grexit με κινδύνους ντόμινο
Είναι και το λιγότερο πιθανό να συμβεί, σύμφωνα με την ολλανδική τράπεζα. Μια ελληνική έξοδος θα είχε σημαντικές συνέπειες σε άλλες χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία που θα έβλεπαν μεγάλες αυξήσεις στις αποδόσεις. δεδομένης της μεγάλης έκθεσης των ευρωπαϊκών τραπεζών σε Ισπανία και Ιταλία, η εξέλιξη θα γεννούσε σοβαρές ανησυχίες για τον τραπεζικό κλάδο. Η αβεβαιότητα και ο φόβος θα έριχνε και πάλι την Ευρωζώνη στην ύφεση και θα γυρνούσαμε πίσω στις πιο σκοτεινές μέρες της περιόδου 2010-2012.
Σημαντικό ντόμινο θα λάμβανε χώρα αν οι αγορές άρχισαν να θέτουν υπό αμφισβήτηση το δίχτυ ασφαλείας της ΕΚΤ. Το πρόγραμμα ΟΜΤ δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ και οι επενδυτές μπορεί να σκεφτούν ότι τελικά η ΕΚΤ μπλόφαρε όταν δεσμεύτηκε ότι θα αγοράσει απεριόριστη ποσότητα ομολόγων από τις ευάλωτες χώρες. Για παράδειγμα, αν η κεντρική τράπεζα ανακοίνωνε ότι οι εθνικές τράπεζες πρέπει να αναλάβουν το ρίσκο των αγορών των κρατικών τους ομολόγων, αυτό θα γεννούσε αμφιβολίες για το αν η ΕΚΤ θα είναι πρόθυμη να αναλάβει ρίσκο υπό τη μορφή αγοράς ομολόγων μέσω του προγράμματος ΟΜΤ.
