Ο απολογισμός θανάτου από τον Έμπολα στη Δυτική Αφρική έχει ξεπεράσει πλέον το φράγμα των 1.000 και δε φαίνεται να παρουσιάζει τάσεις ύφεσης.
Αρκετοί είναι οι παράγοντες που έχουν συμβάλει στην εξάπλωση του φαινομένου, μερικοί από τους οποίους δεν έχουν λάβει τη δέουσα προσοχή.
1. Η αποψίλωση των δασών
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η επιδημία ξεκίνησε πιθανώς όταν ο ιός έσπασε το φράγμα των ειδών και μεταφέρθηκε από τις νυχτερίδες στον άνθρωπο. Συγκεκριμένα είδη νυχτερίδων καταναλώνονται ευρέως σε χώρες της Δυτικής Αφρικής. Οι νυχτερίδες μπορεί να διαθέτουν αποθέματα του ιού Έμπολα στον οργανισμό τους χωρίς να αρρωσταίνουν. Όταν όμως ο ιός μεταφερθεί στον άνθρωπο, τα συμπτώματα που εκδηλώνονται μπορεί να αποδειχθούν θανατηφόρα. Η επαφή των γηγενών με τις νυχτερίδες είναι πλέον συνηθέστερη από ποτέ, λόγω της εκτεταμένης αποψίλωσης των δασών.
2. Η κλιματική αλλαγή
Οι απότομες αλλαγές από το ξηρό στο υγρό κλίμα, οι οποίες γίνονται ολοένα και πιο συνήθεις λόγω της κλιματικής αλλαγής, συμβάλλουν στην εξάπλωση μολυσματικών ασθενειών όπως ο Έμπολα. Όσο αυξάνεται η μέση θερμοκρασία του πλανήτη, εκδηλώνονται όλο και περισσότερα ακραία καιρικά φαινόμενα. Οι περίοδοι ξηρασίας θα είναι μεγαλύτερες σε ορισμένες περιοχές, ενώ σε άλλες οι βροχοπτώσεις θα είναι εντονότερες. Στις περιοχές που εκδηλώνονται απότομες και ακραίες εναλλαγές αυτών των φαινομένων είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν ξεσπάσματα του Έμπολα.
3. Η αστικοποίηση
Οι πληθυσμοί της περιφέρειας μετακινούνται προς πιο κεντρικές πόλεις. Όσο μεγαλύτερος είναι ο πληθυσμός σε μια συγκεκριμένη περιοχή, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ταχείας εξάπλωσης της μολυσματικής νόσου.
4. Η έλλειψη μέτρων από την κυβέρνηση
Τους δύο τελευταίους μήνες γίνονται συντονισμένες προσπάθειες αντιμετώπισης του Έμπολα από μη κυβερνητικούς οργανισμούς, οι οποίοι είναι και αυτοί που παρέχουν την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στους ασθενείς. Το γεγονός αυτό δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην αδυναμία των τοπικών κυβερνήσεων να παράσχουν τα απαραίτητα εφόδια για την αποτελεσματική καταστολή της επιδημίας.
5. Ο φόβος
Μικρές ομάδες ανθρώπων σε τοπικές κοινότητες έχουν κατηγορήσει γιατρούς και άλλους εργαζόμενους στον τομέα της Υγείας ότι ευθύνονται για τη μετάδοση του ιού. Έχουν δημιουργηθεί φράγματα που εμποδίζουν τις μετακινήσεις και την παροχή βοήθειας σε μικρά χωριά, με αποτέλεσμα να χάνουν τη ζωή τους όλο και περισσότεροι άνθρωποι και να μεταδίδεται ευκολότερα ο ιός.