O Βασίλι Καντίνσκι
Η google τιμά σήμερα τον Ρώσο Ζωγράφο Βασίλι Καντίνσκι.
Ο Βασίλι Καντίνσκι Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα και ένας από τους πρωτοπόρους της αποκαλούμενης αφηρημένης τέχνης.
Έλαβε μέρος σε ορισμένα από τα σημαντικότερα ρεύματα της μοντέρνας τέχνης εισάγοντας τις δικές του καινοτομίες και μία νέα αντίληψη για τη ζωγραφική, καταγράφοντας ένα πλούτο θεωριών και ιδεών στην πραγματεία Για το πνευματικό στην τέχνη.
Ο Βασίλι Καντίνσκι Γεννήθηκε στη Μόσχα, μοναδικό παιδί εύπορης οικογένειας. Ο πατέρας του ήταν έμπορος τσαγιού. Το 1871 η οικογένεια μετακόμισε στην Οδησσό, όπου ο πατέρας του ανέλαβε θέση διευθυντή σε εργοστάσιο τσαγιού. Σύντομα, μετά τη μετακίνηση αυτή, οι γονείς του Καντίνσκι χώρισαν και την ανατροφή του ανέλαβε η θεία του Ελισάβετ, αδελφή της μητέρας του.
Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του και παρακολούθησε ιδιαίτερα μαθήματα μουσικής, ζωγραφικής και σχεδίου. Το 1886 επέστρεψε στη Μόσχα και ξεκίνησε σπουδές νομικής και οικονομικών στο Πανεπιστήμιο, ασχολούμενος παράλληλα στον ελεύθερο χρόνο του με τη ζωγραφική. Το 1889, επισκέφτηκε την επαρχία Βόλογκντα, με σκοπό την καταγραφή της τοπικής αγροτικής νομοθεσίας, στα πρότυπα έρευνας της Εταιρείας Φυσικών Επιστημών, Εθνογραφίας και Ανθρωπολογίας. Μετά από την έρευνά του, έγινε μέλος της Εταιρείας, γεγονός που του πρόσφερε καλύτερες προοπτικές να ακολουθήσει μία ακαδημαϊκή σταδιοδρομία. Παράλληλα ολοκλήρωσε τις σπουδές του το 1892, έγινε μέλος της Ένωσης Νομικών και του προσφέρθηκε μία θέση λέκτορα στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας.
Την περίοδο αυτή γνώρισε και παντρεύτηκε την ξαδέλφη του Άνια Τσιμιάκινα. Παρά την ακαδημαϊκή του πορεία, το ενδιαφέρον του για την τέχνη παρέμενε ζωντανό και τονώθηκε ακόμα περισσότερο εξαιτίας δύο γεγονότων. Το πρώτο αφορούσε στην έκθεση των Γάλλων ιμπρεσιονιστών στη Μόσχα και το δεύτερο στην παρουσίαση του έργου Λόενγκριν του Ρίχαρντ Βάγκνερ στο Βασιλικό Θέατρο της Μόσχας, που εντυπωσίασε τον Καντίνσκι.
Το 1909, ο Καντίνσκι αρχίζει να κατατάσσει τα έργα του σε τρεις βασικές ομάδες: Εντυπώσεις, Αυτοσχεδιασμούς και Συνθέσεις.
Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει έργα στα οποία υπάρχουν ακόμα στοιχεία νατουραλιστικής αναπαράστασης.
Οι υπόλοιπες δύο, που οι τίτλοι τους παραπέμπουν στη μουσική, μας δείχνουν την -επιτακτική για τον Καντίνσκι- ανάγκη να μιμηθεί η ζωγραφική τη μουσική: μόνο τότε θα απελευθερωθεί από τη παραστατικότητα και θα διευρύνει τις εκφραστικές δυνατότητες της εικαστικής γλώσσας.
Ο Καντίνσκι παρουσίασε έργα του στις εκθέσεις «Salon d’ Automne» και «Salon des Indépendants» στο Παρίσι όπου είχε τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή με εκπροσώπους των κινημάτων του φωβισμού και κυβισμού. Τα έργα που ολοκλήρωσε στο Μόναχο χαρακτηρίζονταν από μεγάλες επιφάνειες έντονων χρωματισμών και αντιθέσεων, σταδιακά απομακρυνόμενων από το αναπαραστατικό στοιχείο και περισσότερο αφηρημένα.
Βιβλία του Καντίνσκι
– Βασίλι Καντίνσκι, Για το πνευματικό στην τέχνη, μτφ. Μηνάς Παράσχος, Εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα 1981.
– Βασίλι Καντίνσκι, Σημείο-Γραμμή-Επίπεδο, εκδ. Δωδώνη 1996
– Βασίλι Καντίνσκι, Τέχνη και καλλιτέχνες, εκδ. Νεφέλη 1986
– Βασίλι Καντίνσκι «Αναδρομή 1901-1913» εκδ Διάττων 1988
Αποφθέγματα
– «Κάθε έργο τέχνης αποτελείται από δύο στοιχεία: το εσωτερικό και το εξωτερικό. Το εσωτερικό στοιχείο είναι τα συναισθήματα του καλλιτέχνη. Αυτά τα συναισθήματα είναι ικανά να προκαλέσουν και αντίστοιχα συναισθήματα στην ψυχή του θεατή.»
– «Σκοπός του βιβλίου μου Για το πνευματικό στην τέχνη καθώς και του Γαλάζιου Καβαλάρη ήταν να αφυπνίσουν τη δυνατότητα να βιώνουμε το πνευματικό στα υλικά και αφηρημένα πράγματα. Αυτή η ικανότητα είναι απόλυτα απαραίτητη για το μέλλον και ανοίγει το δρόμο για μια ατελείωτη ποικιλία ενδεχόμενων εμπειριών.»
– «Τα συναισθήματα είναι επίσης μία γέφυρα από το μη υλικό προς το υλικό (καλλιτέχνης) και από το υλικό προς το μη υλικό (θεατής).»
– «Τα χρώματα είναι τα πλήκτρα, τα μάτια είν’ η αρμονία κι η ψυχή είναι το πιάνο με τις χορδές του. Ο καλλιτέχνης είναι το χέρι που παίζει τ’ όργανο κι αγγίζοντας το’να ή τ’άλλο πλήκτρο, δονεί τη ψυχή». (Για το πνευματικό στην Τέχνη)
