Την πρώτη αιτία θνητότητας στην Ελλάδα αποτελεί η θρόμβωση, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, ξεπερνώντας σε αριθμό ακόμη και τους θανάτους που οφείλονται σε νεοπλασίες.
Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει στατιστικά στοιχεία, η θρόμβωση ευθύνεται για το 42-44% των θανάτων που σημειώνονται στη χώρα μας.
Τι είναι η θρόμβωση
Πρόκειται για το σχηματισμό θρόμβου αίματος μέσα σε ένα αγγείο, εμποδίζοντας τη ροή του αίματος μέσω του κυκλοφορικού συστήματος.
Όταν ένα αιμοφόρο αγγείο τραυματίζεται, το σώμα χρησιμοποιεί αιμοπετάλια (θρομβοκύτταρα) και ινώδες για να σχηματίσει ένα θρόμβο αίματος και να αποφευχθεί η απώλεια αίματος.
Ακόμη και όταν ένα αιμοφόρο αγγείο δεν υφίσταται ζημία, όμως, θρόμβοι αίματος μπορεί να σχηματιστούν στο σώμα παρουσία κατάλληλων συνθηκών.
Αν η θρόμβωση είναι πάρα πολύ σοβαρή και ο θρόμβος απελευθερωθεί, τότε ο θρόμβος αυτός που μετακινείται στο κυκλοφορικό σύστημα ονομάζεται πνευμονική εμβολή.
Ποιοι είναι οι τύποι θρόμβωσης
Αρτηριακές θρομβώσεις
Η θρόμβωση μπορεί να δημιουργηθεί μέσα στις αρτηρίες ή μέσα στις φλέβες. Η αρτηριακή θρόμβωση παρεμποδίζει τη ροή αίματος «μετά» από την περιοχή όπου αυτή έγινε. Κατά συνέπεια, παρεμποδίζει τη μεταφορά οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών, με αποτέλεσμα τη δυσλειτουργία του αντίστοιχου οργάνου ή των ιστών που αρδεύονται από το αγγείο που αποφράχθηκε. Είναι σπάνια σε σχέση με τις διάφορες περιπτώσεις εμβολής, όπως επίσης είναι σπανιότερη από τις περιπτώσεις φλεβικής θρόμβωσης, γιατί η ταχεία ροή του αίματος μέσα στις αρτηρίες δεν επιτρέπει την εύκολη έναρξη της διεργασίας της τοπικής πήξης του αίματος.
Φλεβικές θρομβώσεις
Οι φλεβικές θρομβώσεις παρεμποδίζουν την επιστροφή του αίματος από τους περιφερικούς ιστούς και τα όργανα προς την κυκλοφορία και, όπως είναι φυσικό, επιφέρουν στάση του αίματος στην περιφέρεια, οίδημα, πόνο ή άλλα ειδικά για το όργανο που παραβλάπτεται, συμπτώματα. Όταν η τοπική θρόμβωση επιπλέκεται από φλεγμονή (συνήθως άσηπτη, δηλαδή χωρίς συμμετοχή μικροβίων), τότε η θρόμβωση γίνεται θρομβοφλεβίτης.
Ποιες είναι οι εκφάνσεις της θρόμβωσης
Οι βασικές εκφάνσεις της θρόμβωσης είναι σύμφωνα με τους ειδήμονες το εγκεφαλικό, το έμφραγμα και η πνευμονική εμβολή. Για την τελευταία δεν υπάρχουν ακόμη επιδημιολογικά στοιχεία που να αφορούν στην Ελλάδα, εκτιμάται όμως πως προκαλεί το 3-4% των περιστατικών θανάτων. Την ίδια ώρα υπολογίζεται πως κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους στην Ελλάδα 16 χιλιάδες άνθρωποι από εγκεφαλικό επεισόδιο και άλλοι 12 χιλιάδες από έμφραγμα.
Θεραπεύεται η θρόμβωση;
Η θεραπεία της φλεβοθρόμβωσης στοχεύει στην παρεμπόδιση της πνευμονικής εμβολής και την ανακούφιση των συμπτωμάτων του ασθενούς.
Για τη διάλυση του θρόμβου χορηγούνται θρομβολυτικά όπως στρεπτοκινάση και ουροκινάση με κίνδυνο όμως την αιμορραγία, ενώ για την παρεμπόδιση του σχηματισμού νέου θρόμβου χορηγούνται αντιπηκτικά, όπως ηπαρίνη και κουμαρινικά.
Όσον αφορά στη θεραπεία της αρτηριακής θρόμβωσης, τα πιο συχνά θρομβολυτικά φάρμακα είναι η στρεπτοκινάση, η ουροκινάση, ο ιστικός ενεργοποιητής του πλασμινογόνου, η ανιστρεπλάση και η ρεταπλάση.
Σε περίπτωση που οι ασθενείς δεν μπορούν να λάβουν θρομβολυτική θεραπεία, η αγγειοπλαστική κρίνεται απαραίτητη.
Η διάνοιξη του αγγείου επιτυγχάνεται με χρήση συνήθως stent που μπορεί να περιέχουν ή όχι φαρμακευτικούς παράγοντες. Βοηθητικά φάρμακα είναι η ηπαρίνη, οι αναστολείς των β υποδοχέων και οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης.
