Γράφει ο Κωνσταντίνος Ταγαράς
Σχεδόν 2,5 μήνες πριν, εξέφραζα μέσω του site την πεποίθηση πως «Δεν υπάρχει, στην παρούσα φάση, πιθανότητα «θερμού» επεισοδίου με την Τουρκία». Σήμερα, οι συγκυρίες αλλά και οι προσωπικές κινήσεις των πρωταγωνιστών έχουν «αναγκάσει» την άποψή μου να απέχει παρασάγγας από το βασικό συμπέρασμα του άρθρου μου με τίτλο «Ορθολογισμός ναι, εθνικισμός όχι».
Ο Ιωάννης Μάζης, καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, δήλωσε σε συνέντευξή του πριν από λίγες ημέρες πως δεν αποκλείει τουρκική απόβαση στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου (Μεγίστη, Στρογγύλη και Ρω). «Πρέπει να το λάβουμε σοβαρά αυτό υπόψη διότι στον συγκεκριμένο χώρο μπορεί να δράσει με μεγαλύτερη άνεση και επιπλέον η Στρογγύλη έχει το χαρακτηριστικό ότι διά της παρουσίας της εξασφαλίζει τη σύνδεση της ελληνικής με την κυπριακή ΑΟΖ. Συνεπώς, εάν από την κίνησή του θέλει να εξασφαλίσει πρώτον μία πολιτική ευχέρεια θα προτιμήσει τις περιοχές αυτές όπου δεν υπάρχει μεγάλη πληθυσμιακή μάζα, ούτως ώστε να δημιουργήσει μεγάλες εντάσεις και δεύτερον να αποκομίσει τα μεγαλύτερα δυνατά και καθοριστικά οφέλη», τόνισε ο διακεκριμένος καθηγητής προκαλώντας αίσθημα φόβου αλλά και ρίγη συγκίνησης σε αρκετούς συμπολίτες μας που ανυπομονούν να χρησιμοποιήσουν τα σκουριασμένα γιαταγάνια των προγόνων τους.
Ενώ λοιπόν γίνεται μια προσπάθεια κατευνασμού των εθνικιστικών κορωνών με σκοπό την ειρήνη και την ευημερία στην πολύπαθη αυτή γωνιά των Βαλκανίων, ο ηγέτης του τουρκικού Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP), Ντεβλέτ Μπαχτσελί έχει διαφορετική άποψη. Με δηλώσεις που σε προγενέστερες εποχές θα αποτελούσαν casus belli, δυναμίτισε ξανά το κλίμα μεταξύ των δύο γειτόνων περίπου 40 μέρες πριν το τουρκικό δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου. «Αν θέλουν να ξαναπέσουν στη θάλασσα, εάν τραβάει η ψυχή τους να κυνηγηθούν, καλώς να ορίσουν, ο τουρκικός στρατός είναι έτοιμος. Κάποιοι να εξηγήσουν στην ελληνική κυβέρνηση τι έγινε το 1921 και 1922. Αν δεν υπάρχει κανείς να τους εξηγήσει, εμείς μπορούμε να έρθουμε σαν σφαίρα στο Αιγαίο και να τους διδάξουμε πάλι την ιστορία. Μην ζορίζεστε και μην ενθουσιάζεστε χωρίς λόγο. Ο ελληνικός λαός, που δεν υπολογίζει το δίκαιο του γείτονα, να σταματήσει να αποθρασύνεται», ανέφερε, συμπληρώνοντας πως η Κύπρος είναι έδαφος τουρκικό και η ένωση είναι ένας μύθος φανταστικός.
Πώς να μην ξεσηκωθεί λοιπόν το κοινό αίσθημα του Έλληνα; Δεν είναι απαραίτητο να ψηφίζεις Χρυσή Αυγή και να κυνηγάς μετανάστες για να νιώθεις αγανάκτηση από την στάση των Τούρκων που προσβάλλουν την αγαστή συνεργασία που ευαγγελίζεται η Αθήνα εδώ και δεκαετίες, λησμονώντας πολλάκις το εθνικό συμφέρον μπροστά στην αρχή της καλής γειτνίασης. Η Τουρκία δείχνει να χάνει τον έλεγχο της διπλωματίας και του πολιτικού διαλόγου με την Ελλάδα. Οι τελευταίες προκλήσεις της, το κερασάκι στη τούρτα, στις 17 Φεβρουαρίου όταν τουρκική ακταιωρός εισήλθε στα ελληνικά χωρικά ύδατα στη περιοχή του Φαρμακονησίου φανερώνουν τη διάχυτη επιθυμία αρκετών από την άλλη πλευρά του Αιγαίου για ένα «θερμό» επεισόδιο.
Ο τουρκικός σχεδιασμός είναι απροκάλυπτος πλέον, καθώς η διαρροή καθημερινά φωτογραφιών και βίντεο σκαφών του τουρκικού Λιμενικού να προσεγγίζουν σε απόσταση μερικών μέτρων τα Ίμια, είναι το αποκορύφωμα μιας συντονισμένης στρατηγικής που ξεκίνησε αρχικά με την αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης από τον Ερντογάν, το φρεσκάρισμα των «γκρίζων ζωνών» από το Τουρκικό ΥΠΕΞ και την «κρουαζιέρα» της τουρκικής κανονιοφόρου γύρω από τα Ίμια με επιβάτες την ηγεσία των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Είναι σαφές πως βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι όσον αφορά το ελληνοτουρκικό ζήτημα. Οι διερευνητικές συνομιλίες που αποτέλεσαν για 15 χρόνια, μια βαλβίδα ασφαλείας για εκτόνωση των εντάσεων και διατήρηση διαύλων επικοινωνίας έχουν ουσιαστικά αποτελματωθεί, ενώ και η Τουρκία διέρχεται μια εξαιρετικά κρίσιμη μεταβατική περίοδο. Όσο βλέπουμε στις δημοσκοπήσεις τον Ερντογάν να προηγείται με άνεση, να ξέρουμε ότι το θερμό επεισόδιο και η κλιμάκωση η θερμή θα γίνει με την όξυνση του κουρδικού ζητήματος. Αν βλέπουμε τις δημοσκοπήσεις να έχουν χαμηλές τάσεις και να μην του δίνουν το δικαίωμα να γίνει σουλτάνος, μέχρι τις 16 Απριλίου, τότε να θεωρούμε ότι πρέπει να είμεθα με το δάχτυλο στην σκανδάλη, όπως δήλωσε και ο Ιωάννης Μάζης.
Η θέση της Ελλάδας βέβαια δεν πρέπει να είναι εχθρική ούτε ρεβανσιστική. Καλές οι θύμησες της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης αλλά οι εποχές αυτές έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί. Η χώρα μας βάλλεται πανταχόθεν με πολιορκητικό κριό την κρίση χρέους που μας ταλανίζει εδώ και 7 χρόνια. Το τελευταίο που θα επιθυμούσαμε λοιπόν θα ήταν ένα «θερμό» επεισόδιο με τους Τούρκους με τις συνέπειες να είναι άγνωστες. Η χώρα μας οφείλει να συνεχίσει στο μονοπάτι της συνεργασίας με τη γείτονα χώρα, δημιουργώντας όμως ένα αίσθημα ασφάλειας στους πολίτες της. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσω της διπλωματικής οδού και της ορθολογικής υπεράσπισης των ελληνικών θέσεων. Ελπίζοντας πάντα πως η διπλωματία θα είναι η λύση και όχι το τελευταίο ανάχωμα.
