Ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων που επισκέπτονται έναν ειδικό ψυχικής υγείας «βασανίζονται» από συμπτώματα.
Συμπτώματα που έχουν μεγάλη ποικιλία και διαφορετική βαρύτητα από άτομο σε άτομο.
Τα συμπτώματα που είναι αρκετά συχνά είναι οι εκδηλώσεις του άγχους.
Πολλοί άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται ότι βρίσκονται συνεχώς σε ανησυχία, αναστάτωση και δεν μπορούν να έρθουν σε κατάσταση ηρεμίας.
Πολλές φορές το άγχος «σωματοποιείται», εκδηλώνεται σε διάφορα σημεία του σώματός μας.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι ενοχλήσεις στο γαστρεντερικό σύστημα.
Καούρες στο στομάχι, δυσκολία στη χώνεψη, διάρροιες, είναι οι συνηθέστερες ενοχλήσεις. Συχνές είναι και οι κρίσεις πανικού.
Σε μια κρίση πανικού το άτομο βιώνει το άγχος του να κορυφώνεται και έχει συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση, ζαλάδα, αίσθημα ότι θα πνιγεί κ.ά.
Τα άτομα με κρίσεις πανικού επίσης μπορεί να ανησυχούν ότι θα λιποθυμήσουν, ότι θα γίνουν ρεζίλι στους άλλους, ότι θα «τρελαθούν» ή ότι μπορεί και να πεθάνουν.
Επίσης, πολλοί άνθρωποι έχουν συμπτώματα κατάθλιψης.
Υποφέρουν καθημερινά από άσχημη διάθεση, έχουν δυσκολία στον ύπνο και το φαγητό, απώλεια ενεργητικότητας, άσχημες σκέψεις για τον εαυτό (π.χ. δεν είμαι σημαντικός σαν άνθρωπος), ακόμη και σκέψεις αυτοκτονίας σε κάποιες περιπτώσεις.
Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι ο πόνος ψυχογενούς προέλευσης που «χτυπάει» σημεία όπως το κεφάλι, οι μύες, τα γεννητικά όργανα.
Επιπλέον, πολλές φορές ένα σεξουαλικό πρόβλημα (π.χ. στον άνδρα στυτική δυσλειτουργία και στη γυναίκα μειωμένη ερωτική επιθυμία) μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα ψυχολογικής προέλευσης.
Αυτό που είναι σημαντικό να αναφερθεί είναι ότι το σύμπτωμα που εμφανίζει ένα άτομο μπορεί να «κρύβει» αλλά και να «μιλάει» παράλληλα για την πραγματική αιτία του προβλήματος.
Για παράδειγμα μια γυναίκα που έχει μειωμένη ερωτική επιθυμία ή δυσκολία στον οργασμό μπορεί «πίσω» από τη σεξουαλική αυτή δυσλειτουργία να «εκφράζει» τη δυσαρέσκεια που έχει για το σύζυγό της.
Δηλαδή τα δυσάρεστα συναισθήματα που μπορεί να έχει για τη σχέση ή το γάμο της να τα «βγάζει» μέσα από ένα σύμπτωμα, όπως μια σεξουαλική δυσλειτουργία.
Αντίστοιχα, ένας άνδρας που παρουσιάζει στυτική δυσλειτουργία ή πρόωρη εκσπερμάτιση, να έχει τα συμπτώματα αυτά επειδή δεν είναι ικανοποιημένος από τη σχέση του με τη συγκεκριμένη σύντροφο και της το «λέει» αυτό μέσα από το σεξουαλικό πρόβλημα.
Πολλές φορές τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης μπορεί να «σημαίνουν» ότι το άτομο που τα εκδηλώνει δε νιώθει καλά το ίδιο με τον εαυτό του.
Πράγματι, συχνά τα άτομα με άγχος ή κατάθλιψη δεν αισθάνονται σημαντικά, πιστεύουν ότι δεν μπορούν να καταφέρουν αξιόλογα πράγματα στη ζωή τους, δεν έχουν αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.
Όταν ένα άτομο επισκέπτεται ένα ψυχολόγο συχνά ζητάει να θεραπευτεί από το σύμπτωμα, χωρίς να μπορεί να καταλάβει για ποιο λόγο εμφάνισε το σύμπτωμα αυτό.
Ζητάει να θεραπευτεί για παράδειγμα από τις κρίσεις πανικού αλλά δεν καταλαβαίνει ότι πίσω από το σύμπτωμα αυτό κρύβεται κάτι πιο βαθύ, όπως η ανασφάλεια και έλλειψη αυτοεκτίμησης.
Έτσι λοιπόν, είναι χρήσιμο να μη δίνεται έμφαση μόνο στη θεραπεία του συμπτώματος, αλλά χρειάζεται να μπορέσουμε να κάνουμε την σύνδεση του συμπτώματος που εμφανίσαμε με τον εαυτό μας. Δηλαδή να αναρωτηθούμε:
«Για ποιο λόγο εγώ εμφάνισα κατάθλιψη ή άγχος;»
«Γιατί εμφάνισα ένα σεξουαλικό πρόβλημα;» και
«Τι θέλει να μου πει ο εαυτός μου που έβγαλε αυτό το σύμπτωμα;» ή
«Αν το σύμπτωμα αυτό είχε φωνή, τι θα μου έλεγε;»
Ερωτήσεις που θα μας φέρουν πιο κοντά σε αυτό που πραγματικά προσπαθεί να μας πει ο εαυτός μας, γιατί ναι, είναι αλήθεια οτι ο εαυτός μας μας μιλάει, απλά εμείς δεν έχουμε μάθει να τον ακούμε!
Έτσι λοιπόν, στην προσπάθειά του να τραβήξει την προσοχή μας βρίσκει τον τρόπο μέσα από το σύμπτωμα!
*Δρ Θάνος Ασκητής ,ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Συμβουλευτική γραμμή επικοινωνίας 77 77 28 77