Αρθρο του Δημήτρη Μάρδα, στο tvxs…
Το πιο μεγάλο κούρεμα δημόσιου χρέους στην παγκόσμια ιστορία ήταν το PSI του 2012, που φαινομενικά έσβησε 137,9 δισ. ευρώ ελληνικού χρέους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
O κ. Βενιζέλος, ως υπουργός Οικονομικών από την περίοδο που έγινε το PSI, επαναλαμβάνει συνεχώς στις δημόσιες εμφανίσεις του έως και σήμερα, ότι το PSI ήταν μια…μεγάλη επιτυχία, υπογραμμίζοντας ότι το ύψος του πραγματικού κουρέματος του χρέους που διαγράφηκε, ανέρχεται σε 160 δις ευρώ!
Η πραγματικότητα όμως είναι τελείως διαφορετική, σύμφωνα με διάφορους αναλυτές. Για το πραγματικό ύψος της μείωσης του χρέους μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος (Έκδοση: Το χρονικό της μεγάλης κρίσης. Η Τράπεζα της Ελλάδος 2008-2013, 2014) αναφέρει χαρακτηριστικά:
Το πρώτο δίμηνο του 2012 ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις για την αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους, σύμφωνα με την οποία η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα ήταν μεγαλύτερη απ’ ότι είχε προβλεφθεί αρχικά. Όμως το καθαρό όφελος από την αναδιάρθρωση του χρέους μετριάστηκε σημαντικά κυρίως λόγω:
της ανάγκης για ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με έκδοση νέου χρέους (ύψους 41 δις. ευρώ εντός του 2012),
του δανεισμού ύψους 11,3 δις. ευρώ για την επαναγορά χρέους τον Δεκέμβριο,
των βαρών που προκλήθηκαν στα ασφαλιστικά ταμεία (ύψους 16,2 δις. ευρώ),
του δανεισμού 4,5 δις. ευρώ για την παροχή ομολόγων του EFSF στα ασφαλιστικά ταμεία,
της ανάγκης για δανεισμό 11,9 δις. ευρώ για την κάλυψη του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού του 2012 και τέλος,
των λοιπών υποχρεώσεων του Δημοσίου (π.χ πληρωμές στον ΕΜΣ, πληρωμές παλαιών οφειλών κ.λ.π) συνολικού ύψους 1,9 δις. ευρώ.
Καταλήγοντας, η μελέτη της Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει ότι: Το καθαρό τελικό αποτέλεσμα όλων των παραπάνω συναλλαγών οδήγησε στη μείωση του χρέους εντός του 2012, μόνο κατά 51,2 δις. ευρώ.
Αυτό ερμηνεύεται ως εξής: Η τότε κυβέρνηση, με τυμπανοκρουσίες κούρεψε απλά 137,9 δις ευρώ, ενώ στην πραγματικότητα επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό με 86,7 δις ευρώ, προβαίνοντας σε ένα σύνολο νέου δανεισμού (προς τράπεζες κ.λπ) με τα χρήματα που ακολούθως δανείστηκε.
Ως προς το δεύτερο μύθο για το δάνειο των 90 δις. της νέας συμφωνίας, εδώ σημειώνονται τα ακόλουθα.
H NΔ κατηγορεί την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ότι «φέσωσε» τη χώρα με 90 δις. ευρώ για την περίοδο του Αυγούστου 2015-2018. Αρχικά σημειώνεται ότι οι δανειακές ανάγκες της χώρας ανέρχονταν σε 85,5 δις ευρώ, οπότε ως μέγιστο ποσό του δανείου ορίστηκε το όριο των 86 δις ευρώ. Δεδομένου ότι θα εισρεύσουν στα ταμεία 6 δις ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις, το τελικό ποσό που θα πάρουμε, θα ανέλθει σε 80 δις ευρώ και όχι σε 90, όπως συχνά τονίζεται.
Πώς ερμηνεύονται αυτά τα 80 δις και πού εντοπίζεται η ευθύνη των κυβερνήσεων ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, κάτι που «αγνοούν» οι αναλυτές των πρώην κυβερνήσεων.
Από τα 80 δις ευρώ τα 48 δις περίπου αναφέρονται στην εξυπηρέτηση παλαιότερων, (επί ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) δανείων προς το ΔΝΤ, ΕΚΤ και τις Κεντρικές Τράπεζες των εταίρων μας. Να σημειωθεί ότι το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού των 47,5 δις ευρώ ανέρχεται σε 4,3%, ενώ του πρόσφατα συμφωνηθέντος σε 1,5%.
Επίσης, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, ο κρατικός προϋπολογισμός του 2015, θα κατέγραφε έλλειμμα της τάξης των 2,2 δις ευρώ, ποσό που εντάσσεται και αυτό στα 80 δις του νέου δανείου. Άρα έως εδώ, τα 50 περίπου δις ευρώ οφείλονται καθαρά στις πρώην του 2015 κυβερνήσεις.
Από το υπόλοιπο ποσό, δηλαδή τα 30 δις ευρώ, τα 25 δις (μέγιστο) θα δοθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το ποσό όμως αυτό μπορεί να είναι ακόμη μικρότερο. Οπότε το τελικό ποσό του δανεισμού της τριετίας δε θα είναι 80 δις ευρώ αλλά ακόμη λιγότερο.
Η ανακεφαλαιοποίηση όμως αυτή θα γινόταν ακόμη και αν ήταν η ΝΔ-ΠΑΣΟΚ κυβέρνηση. Βέβαια, οι ΝΔ – ΠΑΣΟΚ υποστηρίζουν ότι το ποσό της ανακεφαλαιοποίσης θα ήταν πολύ μικρότερο και κάτω των 11 δις ευρώ, ποσό που βρισκόταν στα Ταμεία του Ταμείου της Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
Αν θεωρήσουμε ότι το ποσό αυτό που θα απαιτούταν, θα ήταν τάξης των 10 δις ευρώ περίπου και αν υποθέσουμε ότι οι κρατικοί προϋπολογισμοί της ΝΔ – ΠΑΣΟΚ του 2016-18, δε θα παρουσίαζαν το παραμικρό έλλειμμα, τότε τα εναπομείναντα 20 δις ευρώ, μπορούν να αποδοθούν πράγματι στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Πώς ερμηνεύεται όμως το ποσό των 20 δις ευρώ; Κατά τη Συμφωνία που ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε, ο κρατικός προϋπολογισμός «γλυτώνει» 20 δις ευρώ σε μέτρα, (των προϋπολογισμών ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) τα οποία θα προκαλούσαν ένα πρωτογενές πλεονάσματα για τα επόμενα χρόνια. Η μη ύπαρξη αυτού του πλεονάσματος, λόγω μη πρόσθετων φόρων κ.λπ, οδηγεί εύλογα σε μια ισόποση αύξηση του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού.
Αν το συγκεκριμένο ποσό, το δανειζόμασταν με επιτόκιο της τάξης του 4% – 5%, τότε η επιλογή αυτή θα ήταν προβληματική, αν όχι επιζήμια. Καθώς όμως το δανειστήκαμε με επιτόκιο της τάξης του 1,5% τότε απλά επιτεύχθηκε το εξής:
Χρηματοδοτήθηκε η οικονομία και κατ’ επέκταση η ανάπτυξη, για τα επόμενα χρόνια, από τους δανειστές με 20 δις ευρώ και με χαμηλό επιτόκιο, αντί να φορτωθούν οι φορολογούμενοι, με μέτρα που θα δημιουργούσαν ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης των 20 δις ευρώ.
* Ο Δημήτρης Μάρδας, είναι υποψήφιος Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Β’ Θεσσαλονίκης
